Indian Railway : ભારતીય રેલ્વેએ ટિકિટ માટે વેઇટિંગ લિસ્ટ ફિક્સ કરવા માટે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) પ્રોગ્રામની ટ્રાયલ પૂર્ણ કરી છે. AI-સંચાલિત પ્રોગ્રામે પ્રથમ વખત 200 થી વધુ ટ્રેનોમાં એવી રીતે ખાલી બર્થ ફાળવ્યા છે કે ઓછા લોકોને કન્ફર્મ ટિકિટ વિના પાછા ફરવું પડ્યું હતું. પરિણામે, આ ટ્રેનોની વેઇટિંગ લિસ્ટમાં ઘટાડો થયો છે.
આ પ્રોજેક્ટ પર છેલ્લાં બે વર્ષથી કામ ચાલી રહ્યું છે, જેમાં AIને છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં ટિકિટ બુકિંગ ડેટા અને ટ્રેન્ડ શીખવવામાં આવે છે, જેનાથી યોગ્ય ટિકિટ કોમ્બિનેશન જનરેટ થાય છે અને વેઇટિંગ લિસ્ટમાં ઘટાડો થાય છે.
આઈડિયા ટ્રેન પ્રોફાઇલ
AI મોડ્યુલ સેન્ટર ફોર રેલ્વે ઇન્ફોર્મેશન સિસ્ટમ્સ (CRIS) દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે, જે રેલ્વેની ઇન-હાઉસ સોફ્ટવેર શાખા છે અને તેને આદર્શ ટ્રેન પ્રોફાઇલ કહેવામાં આવે છે. AIને માહિતી આપવામાં આવી હતી જેમ કે આ ટ્રેનોમાં લાખો મુસાફરોએ કેવી રીતે ટિકિટ બુક કરી હતી, વર્ષના કયા સમયે કયા મૂળ-ગંતવ્યની જોડી હિટ હતી અને તે વર્ષના કયા સમયે ફ્લોપ રહ્યા, મુસાફરીના કયા ભાગ માટે કઈ સીટો ખાલી રહી હતી વગેરે વગેરે.”
આની જરૂરિયાત શા માટે અનુભવાઈ?
આંતરિક નીતિની ચર્ચામાં, રેલવેએ જણાવ્યું કે માંગના આધારે દરેક સેક્ટરમાં ટ્રેનોની સંખ્યામાં ભૌતિક રીતે વધારો કરવો વ્યવહારીક રીતે શક્ય નથી. પરંતુ જો કોઈ મુસાફરને કન્ફર્મ ટ્રેન ટિકિટ ન મળે, તો તે ભારતીય રેલ્વેથી દૂર થઈ જશે અને અન્ય માધ્યમો પસંદ કરશે જેમ કે લાંબા અંતરની ફ્લાઈટ્સ અને ટૂંકા અંતર માટે બસ. આમ ઉકેલ એ છે કે તમારી બર્થની યાદીની ફરી મુલાકાત લો અને તેને સમજદારીપૂર્વક વહેંચો.
હાલમાં મુસાફરને વેઇટિંગ લિસ્ટની ટિકિટ આપવામાં આવે છે અને પ્રસ્થાન પહેલા ચાર કલાક રાહ જોવાનું કહેવામાં આવે છે. આનું કારણ એ છે કે ટ્રેન રૂટના વિવિધ ક્વોટા અને વિવિધ મૂળ-ગંતવ્ય સંયોજનો માટે મોટી સંખ્યામાં બર્થ નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ વાસ્તવમાં તેનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ થતો નથી, તેથી વાસ્તવિક ચિત્ર ચાર્ટિંગ પછી જ સ્પષ્ટ થાય છે.
જો લાંબા અંતરની ટ્રેનમાં 60 સ્ટોપ હોય, તો મૂળ અને ગંતવ્યની ત્યાં 1,800 સંભવિત ટિકિટ કોમ્બિનેસન છે. જો ત્યાં 10 સ્ટોપ હોય, તો સામાન્ય રીતે લગભગ 45 ટિકિટ સંયોજન કોમ્બિનેશન હોય છે. અધિકારીઓનું કહેવું છે કે, ભારતીય રેલ્વેમાં સંભવિત ટિકિટ કોમ્બિનેશન લગભગ એક અબજ છે. આ સમસ્યા રાત્રે સૂનારાઓમાં સૌથી વધુ સ્પષ્ટ છે, જેમ કે લખનૌ મેલ, જ્યાં મોટાભાગના લોકો દિલ્હી અને લખનૌ વચ્ચે મુસાફરી કરવા માટે ટ્રેન લે છે. બહુવિધ સ્ટોપેજ ધરાવતી અન્ય લાંબા અંતરની ટ્રેનો પણ આ પડકારનો સામનો કરે છે.
આ પણ વાંચો – કન્ફર્મ ટિકિટની આશા વધશે! રેલવેએ નવું સોફ્ટવેર વિકસાવ્યું, ટ્રાયલ સફળ રહ્યું
આગળ શું થઈ શકે છે?
AI ડેટા-સંચાલિત રિમોટ સ્થાન પસંદગી કરે છે અને ક્વોટા વિતરણની પ્રક્રિયાને સંપૂર્ણપણે સ્વચાલિત કરે છે અને ઐતિહાસિક માંગના આધારે વિવિધ ટિકિટ કોમ્બિનેશન માટે શ્રેષ્ઠ ક્વોટા સૂચવે છે. જ્યારે કન્ફર્મ ટિકિટની માંગ તેની ટોચ પર હોય ત્યારે પીક સીઝન દરમિયાન ભીડનું સંચાલન કેવી રીતે કરવું તે અંગે આ પ્રોજેક્ટથી રેલવે બોર્ડ ઉત્સાહિત છે. જેથી આગામી ઉનાળુ વેકેશન નવી સિસ્ટમ માટે પ્રથમ મોટી કસોટી બની રહેશે.