કમલ સૈયદ : ચોરીની આ કહાની સોનાના વજન બરાબર છે. 21 જુલાઈના રોજ, મધ્ય પ્રદેશના ચાર આદિવાસી મજૂરોએ ચાર પોલીસકર્મીઓ પર રાજા જ્યોર્જ પંચમની કોતરણીવાળી 240 સોનાના સિક્કાવાળી થેલી લૂંટવાનો આરોપ મૂક્યો છે. જાન્યુઆરીમાં દક્ષિણ ગુજરાતમાં એક પૈતૃક ઘર તોડી પાડવા માટે ભાડે કરાયેલા કામદારોને જ્યારે દિવાલમાં સંતાડેલુ સોનું મળી આવ્યું, ત્યારે તેઓ ચૂપચાપ તેને ખિસ્સામાં લઈ નીકળી ગયા હતા.
પોલીસે એક સિક્કો મેળવ્યો છે, જેને એક મજૂર તેનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે સ્થાનિક જ્વેલર્સ પાસે લઈ ગયો હતો. પોલીસે જણાવ્યું હતું કે, બાકીના સિક્કા માટે, ચાર પોલીસકર્મીઓ અને અન્ય બે મજૂરોને શોધવાના પ્રયાસો ચાલુ છે. જપ્ત કરાયેલા સિક્કાઓ પર કોતરવામાં આવેલા શબ્દો અને છબીઓ 1911 અને 1936 વચ્ચેના રાજા જ્યોર્જ પંચમના શાસનકાળના બ્રિટિશ અને વસાહતી સિક્કાઓની છે.
પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, ચિકન શોપના માલિક અને દક્ષિણ ગુજરાતના નવસારી જિલ્લાના બીલીમોરા શહેરના બંદર રોડના રહેવાસી સોયેબ બાલિયાવાલાએ જાન્યુઆરીમાં તેનું પૈતૃક મકાન તોડવા માટે વલસાડ સ્થિત કોન્ટ્રાક્ટર સરફરાઝ કરાડિયાને કોન્ટ્રાક્ટ આપ્યો હતો. 17 જુલાઈના રોજ સોએબ ટૂરિસ્ટ વિઝા પર અમેરિકા ગયો હતો. નિવેદન માટે તેમનો સંપર્ક કરવાના અનેક પ્રયાસો નિષ્ફળ રહ્યા છે.
દિવાલ તોડતા સમયે કામદારોને 1922 સોનાના સિક્કાઓથી ભરેલી થેલી મળી હતી. ઘરના માલિક અથવા તે કામ રાખનાર કોન્ટ્રાક્ટરને આ બાબતે જાણ કર્યા વિના, મજૂરો – રાજુભાઈ, દિનશાભાઈ, બજરી ભાયડિયા (20) અને તેમના સાસુ રામકુ ભાયડિયા (45) એ ઘર તોડવાનું કામ પૂર્ણ કર્યું, અને આ ખજાનો લઈ મધ્યપ્રદેશના બૈજડા ગામમાં લઈ ગયા અને તેને રામકુના ઘરમાં દાટી દેવામાં આવ્યો. આ સમગ્ર ચોરી ત્યારે પ્રકાશમાં આવી જ્યારે રામકુના સંબંધી શંભુ સિંહે 21 જુલાઈના રોજ સેંધવા પોલીસ સ્ટેશનમાં ચાર પોલીસકર્મીઓ વિરુદ્ધ ચોરીની ફરિયાદ નોંધાવી.
અલીરાજપુરના પોલીસ અધિક્ષક હંસરાજ સિંહે ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું હતું કે, “રામકુની ફરિયાદ મુજબ, બીલીમોરામાં (સોયેબના પિતા) શબ્બીર બલિયાવાલાના ઘરને તોડતી વખતે મજૂરોને દિવાલમાં સંતાડેલા સોનાના સિક્કા મળ્યા હતા. ચારેય મજૂરોએ શાંતિથી સિક્કાઓ એકબીજાની વચ્ચે સમાનરૂપે વહેંચવાનું નક્કી કર્યું. રામકુએ મધ્યપ્રદેશમાં પોતાના ઘરમાં સિક્કા સંતાડી દીધા હતા. થોડા દિવસો પછી, તે અસલી છે કે નહીં, તે ચકાસવા માટે અલીરાજપુરના એક જ્વેલર્સ પાસે સાર્વભૌમ સાથે ગઈ. આ સિક્કાનું વજન 7.98 ગ્રામ હતુ અને તેમાં 90 ટકા સોનું હતુ. એક સિક્કાની અંદાજિત કિંમત 44,000 રૂપિયા થાય.
સિંહે કહ્યું, “ધીમે ધીમે આખા ગામને સોનાના સિક્કા વિશે ખબર પડી ગઈ. આ સમાચાર સેંધવા પોલીસ સ્ટેશન પણ પહોંચ્યા હતા. 19 જુલાઈના રોજ, ચાર પોલીસકર્મીઓ (સેંધવા સ્ટેશનના ઈન્ચાર્જ વિજય દાવડા અને કોન્સ્ટેબલ સુરેશ ચૌહાણ, રાકેશ દાવર અને વિજેન્દર સિંહ)એ સ્ટેશન ડાયરીમાં નોંધ્યું હતું કે, તેમને બાયજાડા ગામમાં એક ઘરમાં ગેરકાયદેસર દારૂનો સંગ્રહ અને વેચાણ કરવામાં આવી રહ્યો હોવાની માહિતી મળી હતી. તેઓ સવારે 10 વાગ્યે રામકુના ઘરે પહોંચ્યા અને ‘ગેરકાયદેસર દારૂ માટે સર્ચ ઓપરેશન’ હાથ ધર્યું. આ શોધખોળ સમયે તેના પતિ બંશી કે પુત્રવધૂ બંને ઘરે ન હતા. પોલીસકર્મીઓએ તાજો ખોદેલો ખાડો અને સોનું શોધી કાઢ્યું અને તેને જપ્ત કરી લીધું. પોતાની વાત છુપાવવા માટે, તે પોલીસ સ્ટેશન પાછા ગયો અને સ્ટેશન ડાયરીમાં એક નોંધ ઉમેરી કે, ગામમાં કોઈ બુટલેગરને ત્યાં દારૂ મળ્યો નથી.
ચાર પોલીસકર્મીઓ વિરુદ્ધ આઈપીસી કલમ 379 (ચોરી માટે સજા) અને 114 (ગુનાને પ્રોત્સાહન આપનાર) હેઠળ ફરિયાદ નોંધવામાં આવી હતી.
એસપીએ કહ્યું, “જ્યારે અમે આખરે પોલીસકર્મીઓની ઓળખ કરી તો અમને ખબર પડી કે, તે બધા રજા પર છે. આ ઘટનામાં તેમની સંડોવણીને ધ્યાનમાં રાખીને, અમે તેમને રવિવારે (23 જુલાઈ) ના રોજ સસ્પેન્ડ કર્યા હતા. અમે ઘરની વિગતો અને તેના માલિકોની આર્થિક સ્થિતિ ચકાસવા માટે એક ટીમ બીલીમોરા મોકલી હતી.
બીલીમોરા પોલીસ ઈન્સ્પેક્ટર ટી.એ. ગઢવીએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે અલીરાજપુર પોલીસને આ મામલે તપાસ માટે શક્ય તમામ મદદ પૂરી પાડી છે. સોનાના સિક્કાની ચોરી અંગે હજુ સુધી કોઈ ફરિયાદ નોંધાવવા આગળ આવ્યું નથી.
કોન્ટ્રાક્ટર કરાડિયાએ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું, “સોયેબ અને તેની બહેન હવાબેન બલિયાવાલાએ જાન્યુઆરીમાં મને તેમના પૈતૃક મકાનને તોડી પાડવા માટે રૂ. 2.10 લાખ ચૂકવ્યા હતા. અમે 18 જાન્યુઆરીએ ડિમોલિશન શરૂ કર્યું હતું અને 28 જાન્યુઆરીએ પૂરું કર્યું હતું. મજૂરો દિવસ દરમિયાન કામ કરતા અને રાત્રે ત્યાં જ સૂઈ જતા હતા. કામ પૂરું થયા પછી, તેઓ તેમના ગામ પાછા જતા રહ્યા હતા.”
તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું, “મને ખબર ન હતી કે, મજૂરોને ઘરમાં સોનાના સિક્કા મળી આવ્યા છે. જ્યારે બીલીમોરા પોલીસે મને ફોન કરીને વિગતો માંગી ત્યારે મને તેની જાણ થઈ.
બીલીમોરાના રહેવાસી ઝુબેરે જણાવ્યું હતું કે, “સોયેબનું ઘર 1951માં સિટી સર્વે ઓફિસમાં નોંધાયેલું હતું. જો કે, સ્થાનિક લોકોનું કહેવું છે કે, મિલકત 125 વર્ષથી વધુ જૂની છે.”
આ પણ વાંચો – Car Insurance : તમારી કાર કે બાઇક પૂર કે પાણીમાં ડુબે અથવા નુકશાન થાય તો, શું કરવું અને શું ના કરવું? વીમો પાસ થાય?
સિક્કાશાસ્ત્રી મૈનાક કથીરિયાએ કહ્યું, “આ પ્રકારના સિક્કા બોમ્બે મિન્ટમાં 1918માં બનાવવામાં આવ્યા હતા. તે સમયે, તેઓ શુદ્ધ સોનાના બનતા હતા, અને ધાર્મિક અને સામાજિક સમારંભો દરમિયાન ભેટ આપવામાં આવતા હતા. જ્વેલરી પણ આવા સિક્કાઓમાંથી જ બનાવવામાં આવતી હતી. જો સોનાના સિક્કા પર ‘એક મોહર’ અથવા ‘દો મોહર’ શબ્દો લખેલા હતા, તો આનીની કિંમત સામાન્ય રીતે 3-4 લાખ રૂપિયાની વચ્ચે હોય છે.
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી કિરણ મહેતા દ્વારા અનુવાદીત, મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
