જાણો ગુજરાત દિવસનું મહત્વ શું છે, 65 વર્ષમાં આ રાજ્યએ ભારતના વિકાસની દિશા કેવી રીતે નક્કી કરી?

1950 ના દાયકામાં સંયુક્ત મહારાષ્ટ્ર સમિતિએ તત્કાલીન દ્વિભાષી રાજ્ય બોમ્બેથી અલગ મરાઠી ભાષી રાજ્ય બનાવવાની માંગ કરી હતી અને 1960 માં આ દિવસે દેશના ઇતિહાસમાં ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રના રૂપમાં બે ઐતિહાસિક રાજ્યોનો ઉદય થયો.

Written by Rakesh Parmar
May 01, 2025 15:53 IST
જાણો ગુજરાત દિવસનું મહત્વ શું છે, 65 વર્ષમાં આ રાજ્યએ ભારતના વિકાસની દિશા કેવી રીતે નક્કી કરી?
ગુજરાત સ્થાપના દિવસ વિશેષ (તસવીર: સોશિયલ મીડિયા)

દેશના પશ્ચિમી રાજ્ય ગુજરાતની રચનાને 65 વર્ષ થઈ ગયા છે. 1 મે 1960 ના રોજ ગુજરાત રાજ્યની સ્થાપના થઈ હતી. આ દિવસે બોમ્બે રાજ્યને બે રાજ્યો (ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર) માં વિભાજીત કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારથી બંને રાજ્યોએ દેશના આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક વિકાસમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે. 1947 માં જ્યારે ભારત સ્વતંત્ર દેશ બન્યો ત્યારે બોમ્બે પશ્ચિમ ભારતમાં એક અલગ રાજ્ય હતું. 1950 ના દાયકામાં સંયુક્ત મહારાષ્ટ્ર સમિતિએ તત્કાલીન દ્વિભાષી રાજ્ય બોમ્બેથી અલગ મરાઠી ભાષી રાજ્ય બનાવવાની માંગ કરી હતી અને 1960 માં આ દિવસે દેશના ઇતિહાસમાં ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રના રૂપમાં બે ઐતિહાસિક રાજ્યોનો ઉદય થયો.

પશ્ચિમ ભારતમાં સ્થિત ગુજરાત તેની સમૃદ્ધ સંસ્કૃતિ, વારસો અને પરંપરાઓ માટે જાણીતું છે. આ રાજ્ય ભારતમાં કેટલાક સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઐતિહાસિક સ્થળો અને પ્રવાસન આકર્ષણોનું ઘર છે. સાબરમતી આશ્રમ, કચ્છનું રણ અને એશિયાઈ સિંહોનું છેલ્લું કુદરતી નિવાસસ્થાન પ્રવાસીઓની પહેલી પસંદગી છે.

ગુજરાતનો ઇતિહાસ

ગુજરાતનો ઇતિહાસ પણ ખૂબ જ રસપ્રદ છે મૌર્ય, ગુપ્ત અને મુઘલ રાજવંશો સહિત વિવિધ સામ્રાજ્યોએ અહીં શાસન કર્યું હતું. ગુજરાત આપણા પૂજ્ય બાપુ, રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી અને “એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત” ના શિલ્પી લોખંડી પુરુષ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનું જન્મસ્થળ પણ છે. દેશના વર્તમાન વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પણ ગુજરાતના છે. ગુજરાતે હંમેશા વૈશ્વિક સ્તરના રાજકારણીઓ આપ્યા છે, જેમણે ભારતના વિકાસની દિશા નક્કી કરી છે.

ગુજરાતને પૂર્વનું માન્ચેસ્ટર કહેવામાં આવે છે

આજે ગુજરાત ઉદ્યોગ અને વાણિજ્યનું કેન્દ્ર છે. ગુજરાતનું વિકાસ મોડેલ એક દાયકાથી અન્ય રાજ્યોને વિકાસનો માર્ગ બતાવી રહ્યું છે. રાજધાની અમદાવાદને તેના કાપડ ઉદ્યોગને કારણે ‘પૂર્વનું માન્ચેસ્ટર’ કહેવામાં આવે છે. ગુજરાત દિવસ એ રાજ્યના સમૃદ્ધ ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિની ઉજવણી છે. આ દિવસે લોકો પરંપરાગત નૃત્ય અને સંગીત પ્રદર્શન જેવી વિવિધ સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લે છે.

આ રાજ્યો સાથે સરહદો

ગુજરાત ઉત્તર-પશ્ચિમમાં પાકિસ્તાન, ઉત્તરમાં રાજસ્થાન, પૂર્વમાં મધ્યપ્રદેશ અને દક્ષિણમાં મહારાષ્ટ્ર અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ દીવ, દમણ, દાદરા અને નગર હવેલી સાથે સરહદ ધરાવે છે. ત્યાં જ ગુજરાત દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં અરબી સમુદ્ર સાથે તેની સરહદ ધરાવે છે.

આ પણ વાંચો: 1 મે ના રોજ કેમ ઉજવવામાં આવે છે ગુજરાત સ્થાપના દિવસ, જાણો ઈતિહાસ

ગુજરાત દિવસ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો સાથે ઉજવવામાં આવે છે

ગુજરાત દિવસ લોકનૃત્ય, પરંપરાગત સંગીત પ્રદર્શન અને સરઘસ સહિત ઘણા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ ઉત્સવમાં રાજ્યની કલા, હસ્તકલા અને ભોજનનું પ્રદર્શન કરતા વિવિધ પ્રદર્શનો અને મેળાઓ પણ યોજવામાં આવે છે. વધુમાં આ પ્રસંગને ચિહ્નિત કરવા માટે ઘણી સરકારી ઇમારતો અને સ્મારકોને રોશનીથી પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે.

પીએમ મોદી સહિત ઘણા નેતાઓએ શુભેચ્છાઓ પાઠવી

પીએમ મોદીએ ગુજરાત દિવસ નિમિત્તે લખ્યું, “ગુજરાતના લોકોને તેમના રાજ્ય સ્થાપના દિવસના ગૌરવપૂર્ણ પ્રસંગે મારી હાર્દિક શુભેચ્છાઓ. રાજ્યએ તેની સંસ્કૃતિ, ઉદ્યોગસાહસિક ભાવના અને ગતિશીલતા માટે પોતાની ઓળખ બનાવી છે. ગુજરાતના લોકોએ વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટ દેખાવ કર્યો છે. હું ઈચ્છું છું કે રાજ્ય પ્રગતિની નવી ઊંચાઈઓને સ્પર્શતું રહે.”

ગૃહમંત્રી અમિત શાહે લખ્યું, “ગુજરાતના તમામ બહેનો અને ભાઈઓને ગુજરાત દિવસની ખૂબ ખૂબ શુભકામનાઓ, જે તેની વૈવિધ્યસભર કુદરતી સંપત્તિ, ઐતિહાસિક સાંસ્કૃતિક વારસો અને આતિથ્ય માટે પ્રખ્યાત છે. ગુજરાતે હંમેશા તેની પ્રતિભા, સખત મહેનત અને વ્યવહારુ કુશળતાથી વિશ્વભરના લોકોને આકર્ષ્યા છે. ભક્તિ ચળવળથી લઈને સ્વતંત્રતા ચળવળ અને આધુનિક સમય સુધી રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં મુખ્ય યોગદાન આપનારા ગુજરાતના લોકોની સતત પ્રગતિ અને ઉન્નતિ માટે હું દાદા સોમનાથને પ્રાર્થના કરું છું.”

ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે લખ્યું, “ગુજરાત રાજ્ય સ્થાપના દિવસ ‘ગુજરાત ગૌરવ દિવસ’ પર તમામ ગુજરાતીઓને હાર્દિક શુભેચ્છાઓ. ગુજરાત મહાત્મા ગાંધીજી, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ, શ્યામજી કૃષ્ણ વર્મા, રવિશંકર મહારાજ, ઇન્દુચાચા અને માનનીય વડા પ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદી જેવા જનસેવકોની પવિત્ર ભૂમિ છે.”

Read More
Read More
આજના લેટેસ્ટ ગુજરાતી સમાચાર અને ટ્રેન્ડિંગ ન્યૂઝ વાંચો ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ ગુજરાતી પર. અહીં તમને મળશે ગુજરાત, સ્પોર્ટ્સ, ધર્મ, વેપાર, લાઇફ સ્ટાઇલ, મનોરંજન, કરિયર તેમજ ભારત અને વિશ્વભરના દૈનિક સમાચાર અપડેટ્સ ગુજરાતી ભાષામાં.
Show comments
Next Story
ચેનલ JOIN કરો Follow us Shorts ટોપ ન્યૂઝ