રીતુ શર્મા : ગુજરાત શિક્ષણ વિભાગના “જન ભાગીદારી જાહેર ખાનગી ભાગીદારી (PPP)” મોડ હેઠળ ઘણી સ્વામી વિવેકાનંદ જ્ઞાન શક્તિ નિવાસી શાળાઓ ચલાવવા માટે પચાસ ખાનગી સંસ્થાઓની પસંદગી કરવામાં આવી છે, જેના માટે રાજ્યભરમાંથી 349 સંસ્થાઓએ અરજી કરી હતી.
સુરક્ષા નિષ્ણાતોની સમિતિએ 127 અરજદારોની મુલાકાત લીધી હતી, જેમાંથી 115ને સમિતિ સમક્ષ રજૂઆતો કરવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાંથી 50ને, જૂન 2023માં એક લાખ વિદ્યાર્થીઓની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે આ શાળાઓ શરૂ કરવા માટે પસંદ કરવામાં આવી હતી. જો કે પ્રક્રિયા 2021 માં શરૂ થઈ હતી અને શૈક્ષણિક સત્ર 2022-’23 માં શરૂ થવાની હતી, 2022 માં ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીને કારણે તેમાં વિલંબ થયો હતો.
પસંદગીની સંસ્થાઓમાં દેવકા વિદ્યાપીઠ અમરેલી, સ્વામિનારાયણ ગુરુકુલ જામનગર અને ભાયાવદર, રાજકોટ, સુરેન્દ્રનગર યુનિવર્સિટી, વનવાસી ઉત્કર્ષ મંડળ બનાસકાંઠા, લીડ્ઝ ઈન્ડિયા એજ્યુકેશન ટ્રસ્ટ ભરૂચ, સાંદીપનિ વિદ્યા સંકુલ ડાંગ, વિદ્યાવિહાર કેળવણી મંડળ અમદાવાદ અને સિગ્મા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ વાડો ટેક્નોલોજીનો સમાવેશ થાય છે.
સચિવ શિક્ષણ વિનોદ રાવે કહ્યું, “2021 માં શરૂ થયેલી સખત પ્રક્રિયા પછી, આ 50 ને સ્વામી વિવેકાનંદ જ્ઞાન શક્તિ નિવાસી શાળાઓ માટેની નિષ્ણાત સમિતિ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.”
શિક્ષણ અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, શાળાઓ દર વર્ષે જવાહર નવોદય વિદ્યાલય (JNVs) અને એકલવ્ય મોડલ રેસિડેન્શિયલ સ્કૂલ્સ (EMRS) દ્વારા પ્રાપ્ત થતી મોટી સંખ્યામાં અરજદારોના હાલના અંતરને ભરશે.
શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા જાળવવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, JNVs અને EMRSs દર વર્ષે ધોરણ 6 માં અનુક્રમે 1,900 અને 3,000 વિદ્યાર્થીઓ સામે 1.10 લાખ અને 40,000 અરજીઓ પ્રાપ્ત કરે છે.
સ્વામી વિવેકાનંદ જ્ઞાન શક્તિ રેસિડેન્શિયલ સ્કૂલ સરકારી શાળાઓમાંથી એક લાખ પ્રતિભાશાળી વિદ્યાર્થીઓની ઓળખ કરશે અને તેમને ધોરણ 6 થી 12 સુધી નિવાસી સુવિધા સાથે વિનામૂલ્યે ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પ્રદાન કરશે. એક વરિષ્ઠ શિક્ષણ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, JEE, NEET, NDA, NID, NIFT અને સિવિલ સર્વિસની પરીક્ષાઓ જેવી સ્પર્ધાત્મક પ્રવેશ પરીક્ષાઓની તૈયારી કરવા માટે શિક્ષણ, કારકિર્દી માર્ગદર્શન અને કોચિંગ સુવિધાઓની સાથે.
આ ખાનગી અને સખાવતી સંસ્થાઓને દર વર્ષે સાત ટકાના વધારા સાથે વિદ્યાર્થી દીઠ રૂ. 60,000ના વાર્ષિક રિકરિંગ ખર્ચની ભરપાઈ કરવામાં આવશે.
આ શાળાઓ માટે શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા બનાવેલા નિયમો મુજબ, જ્યારે દરેક શાળાનું કેમ્પસ પ્રોજેક્ટ ભાગીદારની માલિકીની 10 એકર જમીન પર હોવું જોઈએ, જે 2,000 વિદ્યાર્થીઓ માટે ભૌતિક અને ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવા માટે જરૂરી તમામ મૂડીનું રોકાણ કરશે. શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા ધોરણ 6 માં દર વર્ષે લગભગ 15,000 વિદ્યાર્થીઓને પ્રવેશ આપવામાં આવશે.
સરકારી માર્ગદર્શિકા મુજબ, શિક્ષકો અને અન્ય સ્ટાફની આ શાળાઓ માટે પ્રોજેક્ટ પાર્ટનર દ્વારા સરેરાશ માસિક રૂ. 30,000ના પગારે કરારના આધારે ભરતી કરવામાં આવશે.
પ્રવેશ માટે, શિક્ષણ વિભાગ સરકારી અને અનુદાનિત શાળાઓમાં ધોરણ 1 થી 5 માં અભ્યાસ કરતા પાત્ર વિદ્યાર્થીઓ માટે 27 એપ્રિલે પ્રવેશ પરીક્ષા લેશે.
આ પણ વાંચો – શા માટે ગુજરાતમાં શાળા યુનિયનો સરકારની PPP મોડ સ્કૂલોનો વિરોધ કરી રહ્યાં?
આદિવાસી સમુદાયોના 50,000 બાળકો માટે રહેઠાણની સુવિધા સાથે ધોરણ 6 થી 12 સુધી મફત ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પ્રદાન કરવા માટે રાજ્ય સરકાર દ્વારા અન્ય 25 સ્વામી વિવેકાનંદ જ્ઞાન શક્તિ આદિજાતિ નિવાસી શાળાઓને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
