Anonna Dutt : વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનની દૂષિત કફ સિરપની તપાસ , જે અત્યાર સુધીમાં લગભગ 300 વિશ્વવ્યાપી મૃત્યુ સાથે સંકળાયેલી છે, તેમાં ભારત અને ઈન્ડોનેશિયા, બે દેશોમાંથી ઉદ્દભવતી આવી 20 ઝેરી દવાઓને પણ માર્ક કરવામાં આવી છે.
ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના ઈમેલના જવાબમાં , WHOના પ્રવક્તા ક્રિશ્ચિયન લિન્ડમેયરે જણાવ્યું હતું કે આ 20 પ્રોડક્ટ્સ બે દેશોમાં “15 અલગ-અલગ ઉત્પાદકો” દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી.
બધી દવાઓ સીરપ છે, જેમાં ઉધરસની દવા, પેરાસીટામોલ અથવા વિટામિન્સ. આમાં અગાઉ ઓળખાયેલ 15 દૂષિત સિરપનો સમાવેશ થશે, જેમાંથી સાત ભારતમાં હરિયાણા સ્થિત મેઇડન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ (4), નોઇડા સ્થિત મેરિયન બાયોટેક (2) અને પંજાબ સ્થિત QP ફાર્માકેમ (1) દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. બાકીની ઇન્ડોનેશિયામાં બનાવવામાં આવી હતી.
આ પણ વાંચો: Health Tips : દાડમ ખાવાના ફાયદા જાણો, ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ કેટલું સેવન કરવું જોઈએ?
ડબ્લ્યુએચઓએ પહેલેથી જ ગામ્બિયા અને ઉઝબેકિસ્તાનમાં 15 દવાઓ પર ‘મેડિકલ પ્રોડક્શન ચેતવણીઓ’ વધારી દીધી છે, જ્યાં ભારતીય બનાવટની સીરપ ગયા વર્ષે ઓછામાં ઓછા 88 મૃત્યુ સાથે સંકળાયેલી હતી, તેમજ માઇક્રોનેશિયા અને માર્શલ ટાપુઓમાં. તેણે ઇન્ડોનેશિયામાં ચેતવણી પણ ઉભી કરી, જ્યાં સ્થાનિક રીતે વેચાતી સિરપ, 200 થી વધુ બાળકોના મૃત્યુ સાથે સંકળાયેલી હતી.
આ જૂનની શરૂઆતમાં, નાઇજિરિયન ડ્રગ કંટ્રોલરે લાઇબેરિયામાં વેચવામાં આવતા પેરાસિટામોલ સિરપને ડાયથિલિન ગ્લાયકોલ અથવા ઇથિલિન ગ્લાયકોલથી દૂષિત મળ્યા પછી ચેતવણી આપી હતી. આ સીરપ મુંબઈ સ્થિત કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી.
લિન્ડમેયરે જણાવ્યું હતું કે ડબ્લ્યુએચઓ વધુ દેશોમાં “સંભવિત દૂષિત સિરપ” ના મીડિયા રિપોર્ટિંગથી વાકેફ છે પરંતુ ઉમેર્યું હતું કે તેની તબીબી ઉત્પાદન ચેતવણીઓની સૂચિ “વિસ્તૃત કરવામાં આવી નથી”.
તેમણે કહ્યું હતું કે, “અમને વધુ માહિતી મળતાં આ બદલાઈ શકે છે”
વધુ લોકો દૂષિત દવાનો ઉપયોગ ન કરે અને ઉત્પાદનોને સપ્લાય ચેઇનમાંથી દૂર કરવામાં આવે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે તબીબી ઉત્પાદન ચેતવણીઓ વધારવામાં આવે છે. લિન્ડમિયરે જણાવ્યું હતું કે WHO આવી ચેતવણીઓ ત્યારે જ ઉઠાવે છે જ્યારે ઉત્પાદન દૂષિત છે તે દર્શાવવા માટે પૂરતા પુરાવા હોય.
કિસ્સાઓ લિંક થઈ શકે છે કે કેમ તે અંગે પૂછવામાં આવતા, લિન્ડમેયરના જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે: “અસરગ્રસ્ત દેશો સાથે અમારી તપાસ ચાલુ છે. આજની તારીખે અમે લિંકની પુષ્ટિ કરી શકતા નથી.
અન્ય દેશો દ્વારા ભારતીય સીરપને માર્ક કર્યાની ઘટનાઓને પગલે, સરકારે નિકાસ માટેના તમામ કફ સિરપને મોકલવામાં આવે તે પહેલાં તેનું ટેસ્ટ કરવા માટે એક પદ્ધતિ સ્થાપિત કરી છે.
મે મહિનામાં જારી કરાયેલા એક નોટિફિકેશનમાં સરકારે કહ્યું હતું કે દેશની ચાર કેન્દ્રીય દવા પરીક્ષણ પ્રયોગશાળાઓ, બે પ્રાદેશિક પરીક્ષણ પ્રયોગશાળાઓ અથવા NABL-માન્યતા પ્રાપ્ત રાજ્ય પરીક્ષણ પ્રયોગશાળાઓમાંથી ‘વિશ્લેષણનું પ્રમાણપત્ર’ મેળવનાર માત્ર તે કફ સિરપને જ નિકાસ માટે મંજૂરી આપવામાં આવશે.
આ પણ વાંચો: Pride Month : શા માટે સમલૈંગિક સમુદાયના ધ્વજમાં થયો ફેરફાર? ધ્વજમાં દર્શાવેલ રંગો શું સૂચવે છે? જાણો અહીં
પ્રથમ ઘટના ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં પ્રકાશમાં આવી હતી જ્યારે WHO એ મેઇડન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ દ્વારા ઉત્પાદિત દૂષિત સિરપ માટે તેની પ્રથમ તબીબી પ્રોડક્ટ ચેતવણી આપી હતી. આ સીરપ ગામ્બિયામાં 70 બાળકોના મૃત્યુ સાથે જોડાયેલી હતી.
ઉઝબેકિસ્તાને નોઇડા સ્થિત મેરિયન બાયોટેક દ્વારા ઉત્પાદિત બે સિરપ સાથે સંકળાયેલી તીવ્ર કિડનીની ઇજાને કારણે ઓછામાં ઓછા 18 બાળકોના મૃત્યુની જાણ કરી હતી.
ઇન્ડોનેશિયામાં સમાન ઘટનામાં, કિડનીની તીવ્ર ઇજાને કારણે આશરે 200 બાળકોના મૃત્યુ આઠ દૂષિત સિરપ સાથે જોડાયેલા હતા.
અને, પછી માઇક્રોનેશિયા અને માર્શલ ટાપુઓમાં જોવા મળતા દૂષિત ઉત્પાદનો માટે ઓસ્ટ્રેલિયન ડ્રગ રેગ્યુલેટર દ્વારા ચેતવણી આપવામાં આવી હતી. આ દવાઓ પંજાબ સ્થિત ક્યુપી ફાર્માકેમ દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી, જેણે અગાઉ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું હતું કે તેઓએ ક્યારેય આ દેશોમાં તેમના સીરપની નિકાસ કરી નથી.
