આપણે ઘણીવાર એવું માની લઈએ છીએ કે કાનમાં જમા થતી ગંદકી બહારની ધૂળ અને ગંદકીનું પરિણામ છે, પરંતુ વાસ્તવિકતા આનાથી ઘણી વધુ રસપ્રદ છે. કાનમાં બનેલું મીણ, એટલે કે સેરુમેન, આપણા શરીરની કુદરતી સંરક્ષણ પ્રણાલીનો એક ભાગ છે. તે બાહ્ય કણો સામે તો રક્ષણ આપે છે પરંતુ બેક્ટેરિયા અને ચેપ સામે પણ રક્ષણ આપે છે. જોકે કેટલીક આદતો અને લાઈફ સ્ટાઈલના કારણે કાનમાં ખૂબ જ ગંદકી એકઠી થઈ શકે છે, જે મુશ્કેલીનું કારણ બને છે.
કાનમાં ગંદકી બનવાના આ 5 કારણો
- કુદરતી સુરક્ષા પ્રણાલી પોતાને સ્વચ્છ રાખવા માટે સેરુમેન ઉત્પન્ન કરે છે, જે કાનને ગંદકી, બેક્ટેરિયા અને જંતુઓથી બચાવે છે.
- હેડફોન અથવા ઇયરબડ્સનો વધુ પડતો ઉપયોગ સતત ઇયરબડ્સ પહેરવાથી, હવાની ગતિ ઓછી થાય છે અને ગંદકી અંદર દબાવવા લાગે છે.
- કાન સાફ કરવાની ખોટી ટેવો કપાસની સળીઓનો ઉપયોગ ઘણીવાર ગંદકીને વધુ અંદર ધકેલે છે, જે તેનું પ્રમાણ વધારી શકે છે.
- ત્વચા અથવા કાનની સમસ્યાઓ કેટલાક લોકોને શુષ્ક ત્વચા, સોરાયસિસ અથવા ખરજવું જેવી ત્વચાની સ્થિતિઓ હોય છે, જેના કારણે કાનમાં મૃત ત્વચા વધુ એકઠી થાય છે.
કાન સાફ કરવા માટે અસરકારક ઘરેલું ઉપાય
હૂંફાળું નારિયેળ તેલ અથવા ઓલિવ તેલ કાનમાં એક કે બે ટીપાં હૂંફાળા તેલના નાખો અને થોડીવાર સૂઈ જાઓ. આનાથી કાનમાં રહેલા કણો નરમ પડે છે, જેનાથી તે જાતે જ બહાર નીકળી જાય છે. ગરમ પાણીની વરાળ (સ્ટીમ થેરાપી) વરાળ લેવાથી ગંદકી નરમ પડે છે અને સફાઈ સરળ બને છે.
આ પણ વાંચો: શું લો બ્લડ પ્રેશર કોઈનું મૃત્યુનું કારણ બની શકે? શેફાલી જરીવાલાને હતી આ તકલીફ
ખારા પાણીના ટીપાં ગરમ પાણીમાં એક ચમચી મીઠું મિક્સ કરો અને કપાસની મદદથી કાનમાં થોડા ટીપાં નાખો. બેકિંગ સોડાના ટીપાં (સાવધાનીપૂર્વક) જો ડૉક્ટર સલાહ આપે, તો બેકિંગ સોડા અને પાણીનું દ્રાવણ ગંદકી દૂર કરવામાં અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે. દહીં અને વિનેગર એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મોથી ભરપૂર આ મિશ્રણ ચેપનું જોખમ ઘટાડે છે પરંતુ તેનો ખૂબ કાળજીપૂર્વક ઉપયોગ કરો.
મહત્વપૂર્ણ સલાહ: જો તમને કાનમાં દુખાવો, સોજો અથવા સાંભળવાની સમસ્યા હોય તો ઘરેલું ઉપાય અજમાવવાને બદલે ENT નિષ્ણાતની સલાહ લો.
