MRI vs CT Scan : એમઆરઆઈ અને સીટી સ્કેન વચ્ચે શું તફાવત છે? મેડિકલ ઇમરજન્સીમાં તેની ક્યારે જરૂર પડે છે?

MRI vs CT Scan Difference : એમઆરઆઈ અને સીટી સ્કેન બંને મેડિકલ ઇમેજિંગ ટેકનિક છે, જો કે આ બંને વચ્ચેનો સૌથી દેખીતો તફાવત તેમના વહનમાં વપરાતી ઊર્જાના સ્ત્રોતમાં રહેલો છે.

Written by Ajay Saroya
July 27, 2025 15:27 IST
MRI vs CT Scan : એમઆરઆઈ અને સીટી સ્કેન વચ્ચે શું તફાવત છે? મેડિકલ ઇમરજન્સીમાં તેની ક્યારે જરૂર પડે છે?
MRI vs CT Scan Difference : એમઆરઆઈ અને સીટી સ્કેન મેડિકલ ઇમેજિંગ. ટેકનિક છે. (Photo: Freepik)

MRI vs CT Scan Difference : એમઆરઆઈ અને સીટી સ્કેન બંને મેડિકલ ઇમેજિંગ ટેકનિક છે, પરંતુ તે જુદી જુદી રીતે કામ કરે છે અને વિવિધ સ્થિતિ માટે અનુકૂળ છે. સીટી સ્કેન અને એમઆરઆઈ સ્કેન બંને એ આધુનિક ડાયગ્નોસ્ટિક ઇમેજિંગ ટેક્નોલોજી છે. આ બંને વચ્ચેનો સૌથી દેખીતો તફાવત તેમના વહનમાં વપરાતી ઊર્જાના સ્ત્રોતમાં રહેલો છે. એમઆરઆઇ (MRI) ધ્વનિ તરંગો અને ચુંબકની મદદથી શરીરના અંદરના ભાગોના ચિત્રો બનાવે છે જ્યારે સીટી સ્કેન રેડિયેશનનો ઉપયોગ કરીને શરીરની અંદરના ચિત્રો બનાવે છે. યુનાની મેડિકલ એક્સપર્ટ ડો.સલીમ ઝૈદીએ એમઆરઆઇ અને સીટી સ્કેનમાં શું તફાવત છે અને ક્યારે તેની જરૂર છે તે સમજાવ્યું હતું.

MRI સ્કેન ક્યારે કરવામાં આવે છે?

  • સ્તન કેન્સર અથવા ગાંઠ
  • શરીરની ગાંઠો
  • લિંગામેન્ટ, સાંધા અથવા હાડકાની સમસ્યાઓ શોધવા માટે
  • રક્તવાહિનીઓને લગતા રોગોને શોધવા માટે
  • મગજ/મગજની સમસ્યાઓ શોધવા માટે
  • આંતરડાની સમસ્યાઓ શોધવા માટે
  • યકૃતના રોગોને શોધવા માટે

CT Scan Uses : સીટી સ્કેનનો ઉપયોગ

  • યકૃત અથવા કિડનીમાં કેન્સર જેવી પેટની સમસ્યાઓ માટે સ્ક્રીનિંગ
  • રક્તવાહિનીઓમાં અવરોધ
  • પેશાબ કરતી વખતે રક્તસ્રાવ
  • પોડ્સ સાથે સમસ્યાઓ
  • ક્ષયરોગ
  • ન્યૂમોનિયા
  • કરોડરજ્જુની ઈજા, હાડકાં/અસ્થિભંગમાં અસ્થિભંગ હાડકાં ભાંગી જવા, ઓસ્ટિઓપોરોસિસ

What Is MRI? એમઆરઆઈ એટલે શું?

એમઆરઆઈ એટલે કે મેગ્નેટિક રેઝોનન્સ ઈમેજિંગ થાય છે. આ એક ઈમેજિંગ ટેકનિક છે, જેની મદદથી શરીરના અંગોની તસવીરો લેવામાં આવે છે. આ તસવીરોના ઉપયોગથી શરીરમાં રોગોની જાણકારી મેળવી શકાય છે. એમઆરઆઇ સ્કેનમાં રેડિયેશનનો ઉપયોગ થતો નથી, પરંતુ મેગ્નેટ અને રેડિયો તરંગોનો ઉપયોગ કરીને ઇમેજને સ્કેન કરવામાં આવે છે. આ તકનીક નરમ પેશીઓને વધુ સારી રીતે દર્શાવે છે. તેનો ઉપયોગ મગજ, કરોડરજ્જુ અને અવયવોની તપાસ માટે થાય છે. આ સિવાય સાંધા, કાંડા, ઘૂંટી, છાતી, હૃદય, રક્તવાહિનીઓની તપાસ માટે પણ તેનો ઉપયોગ થાય છે.

What Is City Scan? સીટી સ્કેન એટલે શું?

સીટી સ્કેન એટલે કોમ્યૂટિડ ટોમોગ્રાફી છે. સીટી સ્કેન શરીરની અંદરનું પ્રતિબિંબ બનાવવા માટે રેડિએશન એટલે કે એક્સ-રેનો ઉપયોગ કરે છે. આ છબી ડોક્ટરને શરીરની અંદરની તપાસ કરવામાં મદદ કરે છે. આ તસવીરોની મદદથી શરીરમાં થતા રોગો જેવા કે કેન્સર, ફ્રેક્ચર, ઇન્ફેક્શન વગેરેની માહિતી મળી રહે છે. જેની મદદથી તેની યોગ્ય સારવાર કરવી સરળ છે. સીટી સ્કેન સામાન્ય એક્સ-રેમાંથી અર્ધ-સ્પષ્ટ પ્રતિબિંબ પેદા કરે છે.

Read More
આજના લેટેસ્ટ ગુજરાતી સમાચાર અને ટ્રેન્ડિંગ ન્યૂઝ વાંચો ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ ગુજરાતી પર. અહીં તમને મળશે ગુજરાત, સ્પોર્ટ્સ, ધર્મ, વેપાર, લાઇફ સ્ટાઇલ, મનોરંજન, કરિયર તેમજ ભારત અને વિશ્વભરના દૈનિક સમાચાર અપડેટ્સ ગુજરાતી ભાષામાં.
Loading...
ચેનલ JOIN કરો Follow us Shorts ટોપ ન્યૂઝ