વિશ્વ યકૃત દિવસ (World Liver Day ) ની ઉજવણી 19 એપ્રિલએ કરવામાં આવે છે, આ વર્ષની થીમ નિયમિત લીવર તપાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, પુણે શહેરના ડોકટરો કહે છે કે, લીવરના સ્વાસ્થ્યની સમસ્યામાં ફેટી લીવર એ સૌથી મોટી ચિંતા છે.
વર્લ્ડ લિવર ડે 2023 ની થીમ છે ‘જાગ્રત રહો, નિયમિત લિવર ચેક-અપ કરો, ફેટી લિવર કોઈને પણ અસર કરી શકે છે’ (‘Be Vigilant, Do Regular Liver Check-Ups, Fatty Liver Can Affect Anyone’ ) સ્વ-જાગૃતિના અભાવ અને ખરાબ જીવનશૈલીની આદતોના કારણે લોકો માટે શ્રેષ્ઠ લિવર સ્વાસ્થ્ય એક પડકારજનક બની ગયું છે.
દીનાનાથ મંગેશકર હોસ્પિટલે નિયમિત લીવર ચેક-અપ અંગે જાગૃતિ ફેલાવવા અને અંગ દાન જાગૃતિ અભિયાન શરૂ કરવા કહ્યું હતું . રવિવારે એક કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં ફેડરેશન ઓફ ઓર્ગન એન્ડ બોડી ડોનેશન અને ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશન દ્વારા આયોજિત મેરેથોનમાં ડોક્ટરો સહિત 1,200 લોકોએ ભાગ લીધો હતો. હોસ્પિટલના મેડિકલ ડાયરેક્ટર ડૉ ધનંજય કેલકરે અંગ દાનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મજબૂત કેસ કર્યો હતો.
સહ્યાદ્રી હોસ્પિટલ્સમાં, અંગ ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન ડિરેક્ટર અને વડા ડૉ. બિપિન વિભૂતેએ પણ અવલોકન કર્યું હતું કે જ્યાં સુધી યકૃતના સ્વાસ્થ્યની વાત છે ત્યાં સુધી ફેટી લિવર એ સૌથી મોટી ચિંતા છે.
આ પણ વાંચો: બ્યુટી ટિપ્સ: વિશ્વના સૌથી જૂના હર્બલ ઉપચારોમાંથી એક, આ હર્બ છે સ્કીન માટે ફાયદાકારક
ડૉ વિભૂતેએ કહ્યું હતું કે, “લીવરના મુખ્ય કાર્યોમાં ફિલ્ટરેશન, ડિટોક્સિફિકેશન અને એનર્જીનો સમાવેશ થાય છે. સારી વાત એ છે કે આપણા શરીરમાં લિવર રિઝર્વ છે. જ્યારે 60 થી 70 ટકાથી વધુ સુધી લીવરના નુકસાનના કોઈ દૃશ્યમાન લક્ષણો નથી અને આ કેટલાક બિન-વિશિષ્ટ લક્ષણો જેમ કે થાક, ઊર્જાનો અભાવ, પર સોજો રજૂ કરી શકે છે. પગ, બળતરા, હતાશા, ઊંઘનો અભાવ, વજનમાં અચાનક વધારો અથવા ઘટાડો અને અન્ય. આવું ત્યારે થઈ શકે છે જ્યારે લીવર તેની શ્રેષ્ઠ ક્ષમતા પ્રમાણે કામ કરતું નથી. આ બિન-વિશિષ્ટ લક્ષણો આજના ઝડપી વિશ્વમાં સામાન્ય છે. પરંતુ આ બાબતોને અવગણવી જોઈએ નહીં. શ્રેષ્ઠ માર્ગ નિવારક હેલ્થકેર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો છે.”
ડૉ. હર્ષલ રાજેકર, સર્જિકલ ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજીના કન્સલ્ટન્ટ, મણિપાલ હોસ્પિટલ, ખરાડી-પુણેના જણાવ્યા અનુસાર, લીવરની વિકૃતિઓ સામાન્ય રીતે શરૂઆતમાં એસિમ્પટમેટિક હોય છે અને પછીના તબક્કામાં લક્ષણો દર્શાવે છે, જ્યારે મોટા ભાગનું નુકસાન થઈ ચૂક્યું હોય છે.
આ પણ વાંચો: હેલ્થ ટિપ્સ: આ સાત ખોરાક થાઈરોઈડના સ્વાસ્થ્ય માટે આશીર્વાદરૂપ
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, “યકૃતમાં વધારાની ચરબીનું સંચય ફેટી લીવરની સ્થિતિ તરફ દોરી જાય છે, જેને NAFLD અથવા નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર રોગ કહેવાય છે. NAFLD ધરાવતા લગભગ 20 ટકા દર્દીઓને યકૃતના કોષોને ઇજા થાય છે અને બળતરા થાય છે, જે લીવરના કાર્યને અસર કરી શકે છે અને લીવર હોમિયોસ્ટેસિસના લાંબા ગાળાની અસર તરફ દોરી શકે છે,” આ ઉપરાંત, નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર રોગ મુખ્યત્વે હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકાર અને સ્થૂળતાને કારણે થઈ શકે છે. સ્વસ્થ વજન અને આહાર જાળવવો અને દિવસભર સક્રિય રહેવું, અંતર્ગત રોગો માટે નિયમિતપણે પરીક્ષણ કરાવવું અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.”
