BBC Documentary Row PM Modi : જાણકાર સૂત્રોએ શનિવારે (21 જાન્યુઆરી)ના રોજ જણાવ્યું હતું કે, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે યુટ્યુબ પર બીબીસી ડોક્યુમેન્ટરી ‘ઈન્ડિયાઃ ધ મોદી ક્વેશ્ચન’ના પ્રથમ એપિસોડને બ્લોક કરવા માટે સૂચનાઓ જાહેર કરી છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ટ્વિટરને YouTube પર વીડિયોની લિંક ધરાવતી 50 થી વધુ ટ્વીટ્સને બ્લોક કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, IT નિયમો, 2021 હેઠળ કટોકટીની સત્તાનો ઉપયોગ કરીને શુક્રવારે માહિતી અને પ્રસારણ સચિવે આ નિર્દેશો જારી કર્યા હતા. યુટ્યુબ અને ટ્વિટર બંનેએ સૂચનાઓનું પાલન કર્યું છે.
આ કટોકટી પાવર શું છે?
IT નિયમો, 2021 ના નિયમ 16 – ઔપચારિક રીતે માહિતી ટેકનોલોજી (મધ્યસ્થી માર્ગદર્શિકા અને ડિજિટલ મીડિયા આચાર સંહિતા) નિયમો, 2021 તરીકે ઓળખાય છે – 25 ફેબ્રુઆરી, 2021 ના રોજ સૂચિત, “કટોકટીના મામલામાં માહિતીને અવરોધિત કરવા”ના સંબંધમાં સરકારના પાવરનું વર્ણન કરે છે.
નિયમ જણાવે છે કે “કટોકટીની પ્રકૃતિના કિસ્સામાં, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયના સચિવ, જો તે સંતુષ્ટ હોય કે તે જરૂરી અથવા યોગ્ય છે અને તે કોઈપણ કમ્પ્યુટર સંસાધન દ્વારા કોઈપણ માહિતી અથવા તેના ભાગના સાર્વજનિક ઉપયોગ માટે અવરોધિત કવા માટે ઉચિત છે અને … વચગાળાના પગલા તરીકે આવા દિશા-નિર્દેશો જાહેર કરે છે, કારણ કે તે આવી માહિતી જે ઓળખી શકાય તેવી વ્યક્તિઓ, પ્રકાશકો અથવા મધ્યસ્થીઓને સાંભળવાની તક આપ્યા વિના નિયંત્રિત કરે છે.
આવા આદેશ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને જાહેર વ્યવસ્થા સહિત કેટલાક ચોક્કસ નિર્દિષ્ટ આધારો પર પસાર કરી શકાય છે.
ડોક્યુમેન્ટ્રી અંગે સરકારે શું કહ્યું?
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે બીબીસી દ્વારા નિર્મિત ડોક્યુમેન્ટરીને “પ્રોપેગેંડાનો ભાગ” ગણાવી ફગાવી દીધી છે જેમાં ઉદ્દેશ્યનો અભાવ છે અને તે સંસ્થાનવાદી માનસિકતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. બીબીસી દ્વારા આ ડોક્યુમેન્ટરી ભારતમાં ઉપલબ્ધ કરવામાં આવી ન હતી, પરંતુ તે થોડા સમય માટે યુટ્યુબ પર ઉપલબ્ધ હતી.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, વિદેશ મંત્રાલય, ગૃહ અને માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય સહિતના મંત્રાલયોના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ ડોક્યુમેન્ટરીની તપાસ કરી હતી અને તેને ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતની સત્તા અને વિશ્વસનીયતા પર હુમલો કરવાનો પ્રયાસ હોવાનું જણાયું હતું, વિવિધ ભારતીય સમુદાયો વચ્ચે વિભાજનના બીજ વાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. ભારતમાં વિદેશી સરકારોની કાર્યવાહી અંગે પાયાવિહોણા આક્ષેપો.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ડોક્યુમેન્ટ્રી તદનુસાર ભારતની સાર્વભૌમત્વ અને અખંડિતતાને નબળી પાડતી જોવા મળી હતી અને તે વિદેશી રાજ્યો સાથેના ભારતના મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધો તેમજ દેશની અંદર જાહેર વ્યવસ્થાને પ્રતિકૂળ અસર કરી શકે છે.
