Man Aman Singh Chhina : બુધવારે, ભટિંડા મિલિટરી સ્ટેશન પર આર્મીના ચાર જવાન ઊંઘી રહ્યા હતા ત્યારે તેઓ માર્યા ગયા હતા,ટિંડા મિલિટરી સ્ટેશનએ દેશના સૌથી મોટા સૈન્ય સ્ટેશનોમાંનું એક છે, 50 એકરથી વધુ વિસ્તારમાં ફેલાયેલું અને રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પર પથરાયેલું છે જે ભટિંડાને દેશના બાકીના ભાગો સાથે જોડે છે.
આર્મીના 10 કોર્પ્સનું મુખ્ય મથક, જે ચેતક કોર્પ્સ તરીકે વધુ જાણીતું છે, લશ્કરી સ્ટેશન દક્ષિણ પંજાબ અને અડીને આવેલા રાજસ્થાનના ડિફેન્સ માટે જવાબદાર આર્મી યુનિટ માટે એક મહત્વપૂર્ણ ઓપરેશનલ તેમજ લોજિસ્ટિક્સ બેઝ છે.
મૂળરૂપે, જે વિસ્તાર હવે 10 કોર્પ્સ હેઠળ આવે છે તે 11 કોર્પ્સની જવાબદારી હતી, જેનું મુખ્ય મથક જલંધરમાં હતું. પરંતુ 1971ના યુદ્ધ પછીના વર્ષોમાં આર્મીની સંપત્તિના રિઓર્ગેનાશઝેશનથી ભટિંડામાં એક નવું કોર્પ્સ મુખ્ય મથક ઊભું કરવામાં આવ્યું હતું. લેફ્ટનન્ટ જનરલ એમએલ તુલી 10 કોર્પ્સના પ્રથમ જનરલ ઓફિસર કમાન્ડિંગ (GOC) હતા અને તેમણે જુલાઈ 1979માં કોર્પ્સના મુખ્ય મથકોની સ્થાપના કરી હતી.
વર્ષોથી, લશ્કરી સ્ટેશનનો વિસ્તાર વધ્યો છે. કોર્પ્સના મુખ્ય મથકો અને અટેન્ડન્ટ યુનિટની સંસ્થાની સ્થાપના ઉપરાંત, લશ્કરી સ્ટેશનમાં પાયદળ, આર્મર્ડ, આર્ટિલરી, આર્મી એવિએશન, એન્જિનિયર્સ, સિગ્નલો અને તેના વિશાળ વિસ્તારમાં સ્થિત અન્ય વિભાગોના સંખ્યાબંધ એકમો છે. આર્મી સબ એરિયા, લોજિસ્ટિકલ હેડક્વાર્ટર, અહીં સ્થિત છે.
એક મહત્વપૂર્ણ દારૂગોળો ડમ્પ (ammunition dump) પણ ભટિંડા લશ્કરી સ્ટેશનનો એક ભાગ છે, જેનું સ્થાન મૂળ રીતે પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું કારણ કે તે શહેરથી દૂર હતું. જો કે, શહેરમાં ફેલાતા, સ્ટેશન હવે નાગરિક વિસ્તારોથી ઘેરાયેલું છે.
આ પણ વાંચો: 24 કલાકમાં 10 હજારથી વધારે નવા કેસ, દિલ્હીથી મુંબઈ સુધી કોરોનાએ મચાવ્યો હાહાકાર
ભટિંડાનો લશ્કરી ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે, જ્યારે પશ્ચિમમાંથી આક્રમણકારોની વાત આવે ત્યારે તે હંમેશા એક મહત્વપૂર્ણ પોસ્ટ હતી અને શહેરમાં આવેલો કિલ્લો ઐતિહાસિક ભૂતકાળની યાદ અપાવે છે. કિલા મુબારક 6ઠ્ઠી સદીમાં આક્રમણકારી હુણો સામે સંરક્ષણ તરીકે બાંધવામાં આવ્યું હોવાનું માનવામાં આવે છે. અનુગામી શાસકોએ તેમાં સંખ્યાબંધ ઉમેરાઓ અને ફેરફારો કર્યા હતા.
બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન, ભટિંડા અને તેની આસપાસના વિસ્તારો બ્રિટિશ ધ્વજ હેઠળ અને મહારાજા રણજીત સિંહના ખાલસા રાજથી દૂર રહ્યા હતા. 1900 ના દાયકાની શરૂઆતમાં, બ્રિટિશરોએ ભટિંડામાં તેમના લશ્કરી ફૂટપ્રિન્ટનો વિસ્તાર કર્યો હતો. વિશ્વયુદ્ધ 1 દરમિયાન, તે બ્રિટિશ યુદ્ધ મશીન માટે લશ્કરી સપ્લાયની શૃંખલામાં હજારો યુવાનોને ખવડાવીને એક મહત્વપૂર્ણ ભરતી કેન્દ્ર તરીકે સેવા આપતું હતું.
ધીરે ધીરે, અવિભાજિત ભારતના ઉત્તર પશ્ચિમ સરહદો પર કેન્દ્રિત લશ્કરી દળો માટે ભટિંડા પણ એક મહત્વપૂર્ણ ટ્રાન્સપોર્ટેશન પોઇન્ટ હતું.
તાજેતરના વર્ષોમાં, ભટિંડા સૈન્ય સ્ટેશનનું ઝડપી મોડર્નાશઝેશન થયું છે, જેમાં પરિણીત અધિકારીઓ અને જવાનો માટે નવા રહેઠાણ આવી રહ્યા છે. સ્ટેશનની અંદર છેલ્લા દાયકાઓમાં મોટા પાયે બાંધકામની પ્રવૃત્તિ ચાલી રહી હોવા છતાં, જમીનનો વિશાળ વિસ્તાર હજુ પણ વેરાન છે.
આ પણ વાંચો: વંદે ભારત એક્સપ્રેસ: કેવી રીતે હિમાલયની ખીણમાં મુસાફરીને શક્ય બનાવશે?
સેનાએ તેના યુનિટ જે વિસ્તારોમાં સ્થિત છે તે વિસ્તારોને સુંદર બનાવવા માટે સખત મહેનત કરી છે, અને આ રીતે, સ્ટેશનની અંદર ઘણી નાગરિક સુવિધાઓ, જેમ કે શોપિંગ વિસ્તારો, રેસ્ટોરન્ટ્સ અને કાફે, ગાર્ડન અને ગ્રીન બેલ્ટ આવ્યા છે, જે તેને બાકીના શહેરથી અલગ બનાવે છે.
મિલિટરી સ્ટેશનને વિભાજિત કરતા રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ સાથે, અહીં સુરક્ષાના પગલાં હંમેશા ખૂબ જ કડક રહ્યા છે. હાઇવે પર અને સ્ટેશન તરફ જતા કેટલાક દરવાજાઓ પર આર્મીના કર્મચારીઓ અને લશ્કરી પોલીસ દ્વારા સંચાલિત વિવિધ ચોકીઓ છે.
