સોમવારે સળંગ છઠ્ઠા દિવસે સંસદને કોઈપણ કાયદાકીય કામકાજ વિના સ્થગિત કરવામાં આવી હતી કારણ કે શાસક ભાજપે લંડનમાં તેમની કથિત ભારત વિરોધી ટિપ્પણી માટે કોંગ્રેસના નેતા રાહુલ ગાંધી પાસેથી માફી માંગવાનો આગ્રહ કર્યો હતો, જ્યારે વિપક્ષે પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે, સંયુક્ત સંસદીય અદાણી જૂથ વિરુદ્ધ છેતરપિંડી અને સ્ટોક મેનીપ્યુલેશનના આરોપોની તપાસ માટે સમિતિ (જેપીસી) નીમવામાં આવે.
લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલાએ તેમની ચેમ્બરમાં બંને પક્ષોના નેતાઓ સાથે બેઠકની માંગણી કરી હોવા છતાં મડાગાંઠ ઓછી થવાના કોઈ સંકેત નથી. 13 માર્ચે બજેટ સત્ર ફરી શરૂ થયું ત્યારથી લોકસભા અને રાજ્યસભા બંનેને વારંવાર સ્થગિત કરવામાં આવી રહી છે.
સોમવારે સવારે 11 વાગ્યે લોકસભાની કાર્યવાહી શરૂ થતાં, ભાજપના સાંસદો લગભગ તરત જ તેમના પગ ઉભા થઈ ગયા હતા, એટલે સુધી કે રાહુલ માટે ગૃહમાં તેમની કહાનીના પક્ષને આગળ વધારવાની તક માંગી રહેલી કોંગ્રેસે વેલમાં પ્રવેશવાનું ટાળ્યું હતું . અન્ય વિપક્ષી સભ્યો પણ પોતાની બેઠક પર અડગ રહ્યા.
જ્યારે સ્પીકરે કહ્યું કે, તેઓ “નિયમો અને પ્રક્રિયાઓ અનુસાર” નોટિસ પર ચર્ચા કરવાની મંજૂરી આપશે, ત્યારે કોંગ્રેસના સાંસદ અને લોકસભાના નેતા અધીર રંજન ચૌધરીએ તેમને શાસક પક્ષના સાંસદોને બેસવા માટે સૂચના આપવા કહ્યું. બિરલાએ કહ્યું, “હું ગૃહને ચાલતું જોવા માંગુ છું, હું બંને પક્ષોને બોલવાની તક આપીશ.”
છેવટે, થોડી મિનિટો સુધી ગૃહ માંડ માંડ ચાલ્યું, બિરલાએ આંદોલનકારી સભ્યોને શાંત પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો અને કોઈ રસ્તો શોધવા માટે તેમને તેમની ચેમ્બરમાં આવવા કહ્યું. “અમે ઉકેલ શોધીશું અને ગૃહ ચલાવીશું. અમે તમારા વિષયો અને મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરીશું.
પરંતુ ગૃહની બહાર ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ સાથે વાત કરતા ચૌધરીએ કહ્યું કે, સરકાર તરફથી વાતચીતના કોઈ સંકેત નથી. “રાહુલ ગાંધી લોકસભાના નિયમો અને પ્રક્રિયાના નિયમ 357 હેઠળ પોતાનો વ્યક્તિગત ખુલાસો આપવા માટે હકદાર છે કારણ કે, શાસક પક્ષે તેમના પર આરોપો લગાવ્યા છે.”
વળતો પ્રહાર કરતાં સંસદીય બાબતોના પ્રધાન પ્રહલાદ જોશીએ કહ્યું: “વિપક્ષ બિનજરૂરી રીતે સંસદને ખોરવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે, જે સારું નથી. અમે ગૃહ ચલાવવા માંગીએ છીએ, તેથી અમે વિનંતી કરી. શું તેમણે માફી ના માંગવી જોઈએ?”
સરકારના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ભાજપ રાહુલની માફી માંગવાની તેની માંગ પર પીછેહઠ કરવાના મૂડમાં નથી. એક નેતાએ કહ્યું, “દિવસના સત્ર પહેલા સોમવારે પાર્ટીની આંતરિક બેઠકમાં પણ ગૃહમાં રાહુલ અને કોંગ્રેસ પર દબાણ રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.”
ગૃહની બહાર પણ ભાજપે રાહુલને છોડ્યા ન હતા, કોંગ્રેસ નેતા પર પ્રહાર કરતા બે વીડિયો બહાર પાડ્યા, જેમાં એક કહે છે ‘રાહુલ ગાંધી, દેશભક્ત નથી’ અને બીજું ‘દેશ મેં ભારત જોડો, પરદેશ મેં ભારત તોડો!’ ટૅગ કરેલ.
સવારે આયોજિત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કેન્દ્રીય મંત્રી હરદીપ પુરીએ કોંગ્રેસના નેતા પર આકરા પ્રહારો કર્યા હતા. “જો કોઈ વ્યક્તિ દેશની બહાર પ્રવાસ કરે છે, તો તેને બોલવાની સ્વતંત્રતા છે. પરંતુ વાણીની આ સ્વતંત્રતા સાથે જવાબદારીની ભાવનાની પણ જરૂર છે… શરૂઆત કરવા માટે, તમારે બંધ કરવાની જરૂર છે અને બંધ ત્યારે જ થશે જ્યારે તે માફી માંગશે. અને, તેમણે સ્પષ્ટપણે, સ્પષ્ટપણે માફી માંગવી જોઈએ.”
ભાજપની હઠનું એક કારણ એ છે કે, જ્યાં સુધી કેન્દ્રીય બજેટ પસાર કરવાની વાત છે, ભાજપને લાગે છે કે, તેની પાસે આમ કરવા માટે પૂરતો સમય છે કારણ કે સત્ર 6 એપ્રિલે જ સમાપ્ત થશે. તેમજ ભાજપ પીએમ મોદી વી. પીએમ મોદી જુએ છે. કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢની આગામી ચૂંટણીમાં રાહુલ ગાંધીની કહાની તેમના પક્ષમાં જઈ રહી છે, જ્યાં કોંગ્રેસ અને ભાજપ સીધી લડાઈમાં છે અને જ્યાં કોમી ધ્રુવીકરણ મતો સ્વિંગ કરવા માટે પૂરતું નથી લાગતું.
કર્ણાટકમાં, જ્યાં ટૂંક સમયમાં ચૂંટણી જાહેર થવાની છે, ભાજપ નેતૃત્વ અને જૂથવાદને લઈને અનિશ્ચિતતા જેવા મુદ્દાઓ સાથે કામ કરી રહી છે, જ્યારે મધ્ય પ્રદેશમાં સત્તા વિરોધી લહેર તેની પાછળ છે.
રાહુલ પરના અવિરત હુમલાએ કોંગ્રેસને બેકફૂટ પર મૂકી દીધી છે, અને પાર્ટી તેના વરિષ્ઠ નેતાને બચાવવા માટે ઝઝૂમી રહી છે. ઉપરાંત, ભાજપ વિરુદ્ધ એક સામાન્ય મંચ પર એકસાથે આવવાના વિપક્ષના કોઈપણ પ્રયાસને પાટા પરથી ઉતારવાની શક્યતા છે.
રવિવારે, તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતા અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ કહ્યું કે, ભાજપ “સળગતા મુદ્દાઓ પરથી ધ્યાન હટાવવા માટે રાહુલ ગાંધીને હીરો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે”.
વિપક્ષે કહ્યું કે, સંસદને સ્થગિત કરવાથી સરકારને કોઈપણ અસુવિધાજનક મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવાનું ટાળવામાં પણ મદદ મળે છે. કોંગ્રેસના નેતા શશિ થરૂરે ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું હતું કે, “તે સ્પષ્ટ છે કે ફાઇનાન્સ બિલ પરની ચર્ચામાં, ઘણા મુદ્દાઓ આવી શકે છે જે સરકાર સંસદના ફ્લોર પર સાંભળવા માંગતી નથી, ટીવી દર્શકો સાંભળવા અને ચર્ચા કરવા માંગતા નથી. એવું લાગે છે કે, તેમનો પહેલો ઉદ્દેશ બજેટ સત્ર દરમિયાન સંસદમાં ગંભીર ચર્ચાને અટકાવવાનો છે, જે શરમજનક છે.”
