હૈદરાબાદના આઠમા નિઝામ મુકરમ જહ બહાદુર એક સમયે વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિઓમાંના એક હતા. તેમની પાસે ખજાનાનો મોટો ભંડાર હતો. ફાઇનાન્શિયલ એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ તેમની પાસે કરોડો રૂપિયાની સંપત્તિ હતી.
તેમની પાસે હૈદરાબાદના ઐતિહાસિક ફલકનુમા અને ચૌમહલ્લા મહેલો સહિત છ મહેલો પણ હતા. ચૌમહલ્લા હવે મ્યુઝિયમ બની ગયું છે. જ્યારે ફલકનુમા એક લક્ઝરી હોટેલ બની ગઈ છે અને તાજ ગ્રુપ તેનું સંચાલન કરે છે.
89 વર્ષીય મુકરમ જહ બહાદુરનું 14 જાન્યુઆરીએ ઈસ્તંબુલમાં અવસાન થયું હતું. તેમને ઐતિહાસિક મક્કા મસ્જિદના ખંડેરી કબ્રસ્તાનમાં સંપૂર્ણ રાજ્ય સન્માન સાથે દફનાવવામાં આવ્યા હતા.
દાદા પાસે 1000 કરોડનો હીરો હતો
વર્ષ 1937માં, ટાઇમ મેગેઝિને મુકરમ જાહના પિતા અને હૈદરાબાદના સાતમા નિઝામ મીર ઉસ્માન અલી પર કવર સ્ટોરી પ્રકાશિત કરી હતી. મેગેઝિનમાં તેમને ‘દુનિયાના સૌથી અમીર વ્યક્તિ’ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યા હતા.
મીર ઉસ્માન પાસે 282 કેરેટ લીંબુના આકારનો જેકબ ડાયમંડ હતો. તેની ગણતરી વિશ્વના સૌથી મોટા કદના હીરામાં થાય છે. બીબીસીના અહેવાલ મુજબ, મીર ઉસ્માન અલી પણ હીરાનો પેપરવેઈટ તરીકે ઉપયોગ કરતા હતા. તેમની પાસે રોલ્સ-રોયસેસનો કાફલો હતો, જેમાં સિલ્વર ઘોસ્ટ થ્રોન કારનો પણ સમાવેશ થાય છે.
12 કિલો સોનાનો સિક્કો
ધ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, મુકરમ જાહ વિશ્વના સૌથી મોટા ટંકશાળવાળા સોનાના સિક્કાના માલિક હતા. આ સિક્કો (સ્ટેમ્પ) તેમને વારસામાં મળ્યો હતો. સિક્કાનું વજન 12 કિલો હતું.
ધ વાયરે તેના એક અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે, વર્ષ 2002માં ભારત સરકારે મુકરમ જાહને તેમના વારસામાં મળેલા દાગીના માટે $22 મિલિયન (આશરે રૂ. 2.2 કરોડ) આપ્યા હતા.
મૃત્યુ સમયે 100 કરોડની સંપત્તિ
મુકરમ જાહના મૃત્યુ પછી, તેમની કુલ સંપત્તિનું મૂલ્ય 100 કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવ્યું હતું. તેમની પાસે ઘણી કાર હતી. તેમણે તેમના દાદાના ગેરેજમાં 56 મોટાભાગે તૂટેલી કાર પર કામ કરવામાં તેમનો સમય પસાર કર્યો. ધ હિન્દુ અનુસાર, વિન્ટેજ કાર કલેક્ટર મોહમ્મદ લુકમાન અલી ખાને નિઝામના વ્યાપક સંગ્રહમાંથી એક બેન્ટલી, એક જીપ અને એક મર્સિડીઝ શોધી કાઢી હતી.
મુકરમ જાહે પાંચ લગ્ન કર્યા
મુકરમ જાહે પાંચ વખત લગ્ન કર્યા હતા. તેના પ્રથમ લગ્ન તુર્કી (ઇસ્તાંબુલ)ની ઉમદા મહિલા ઇસ્રા બિર્ગિન સાથે થયા હતા. બીજા લગ્ન વર્ષ 1979માં આયેશા સિમન્સ નામની મહિલા સાથે થયા હતા, જેનું વર્ષ 1989માં અવસાન થયું હતું. ત્યારબાદ તેમણે 1992માં પૂર્વ મિસ તુર્કી મનોલ્યા ઓનુર સાથે લગ્ન કર્યા. તેણે 1997માં ઓનુરથી છૂટાછેડા પણ લીધા હતા. પછી તેણે જમીલા બૌલારસ નામની મોરોક્કન મહિલા સાથે પણ લગ્ન કર્યા. મુકરમ જાહે છેલ્લે વર્ષ 1994માં આયેશા ઓર્ચેદી સાથે લગ્ન કર્યા હતા.
હવે મિલકત કોને મળશે
મુકરમ જાહના નિધન બાદ હવે આખી સંપત્તિ તેમના પુત્ર 63 વર્ષીય મીર મોહમ્મદ અઝમત અલી ખાનને જશે. આ સિવાય તેમને હૈદરાબાદના નવમા પ્રતીકાત્મક નિઝામનું બિરુદ પણ મળશે. કેન્દ્ર સરકારે વર્ષ 1971માં નિઝામની પદવી નાબૂદ કરી દીધી હતી, તેથી અઝમત અલીને નવમા નિઝામની પદવી નહીં મળે.
