ISRO, naughty boy rocket, weather satellite, ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : ભારતમાં હવામાન હવે વધુ સરળતાથી શોધી શકાય છે. આ કારણે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) આજે વેધર સેટેલાઇટ લોન્ચ કરશે. આ માટે સ્પેસ એજન્સી આવા રોકેટનો ઉપયોગ કરશે. જે તોફાની છોકરા તરીકે ઓળખાય છે. આ રોકેટને ‘જિયોસિંક્રોનસ લોન્ચ વ્હીકલ’ (GSLV) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ઈસરોએ જણાવ્યું કે GSLV-F14 શનિવારે સાંજે 5.35 કલાકે શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી ઉડાન ભરશે. આ રોકેટનું એકંદરે 16મું મિશન હશે અને સ્વદેશી રીતે વિકસિત ક્રાયોજેનિક એન્જિનનો ઉપયોગ કરીને તેની 10મી ઉડાન હશે.
ISROનો મેટ્રોલોજીકલ સેટેલાઇટ ( ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ) INSAT-3DS GSLV રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. બદલાતા હવામાન ઉપરાંત અવકાશમાં હાજર આ ઉપગ્રહ આવનારી આફતોની સમયસર માહિતી પણ આપશે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : જાણો ISROના આ નવા પ્રક્ષેપણ સાથે સંબંધિત દરેક સવાલના જવાબ-
ISROના જણાવ્યા અનુસાર, GSLV રોકેટનું આ 16મું મિશન છે અને સ્વદેશી ક્રાયોજેનિક એન્જિનનો ઉપયોગ કરીને 10મું ઉડાન છે. જીએસએલવી રોકેટને ‘નૉટી બોય’ નામ આપવામાં આવ્યું છે કારણ કે તેની નિષ્ફળતા દર 40 ટકા છે. આ રોકેટ સાથે કરાયેલા 15 પ્રક્ષેપણમાંથી 4 નિષ્ફળ ગયા છે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 01 – સ્પેસ એજન્સીના આ મિશનની સફળતા જીએસએલવી રોકેટ માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેનું કારણ એ છે કે પૃથ્વી વિશે માહિતી એકત્ર કરનાર ઉપગ્રહ NISARને આ વર્ષે GSLV રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. આ ઉપગ્રહ અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસા અને ઈસરો દ્વારા સંયુક્ત રીતે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 02 – સ્પેસ એજન્સીના આ મિશનની સફળતા જીએસએલવી રોકેટ માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેનું કારણ એ છે કે પૃથ્વી વિશે માહિતી એકત્ર કરનાર ઉપગ્રહ NISARને આ વર્ષે GSLV રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. આ ઉપગ્રહ અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસા અને ઈસરો દ્વારા સંયુક્ત રીતે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 03 – G-SLV, જે ‘નૉટી બોય’ તરીકે જાણીતું છે, તે ત્રણ તબક્કાનું રોકેટ છે, જેની ઊંચાઈ 51.7 મીટર છે. આ રોકેટ દ્વારા 420 ટનનો ભાર અવકાશમાં મોકલી શકાય છે. રોકેટમાં ભારત નિર્મિત ક્રાયોજેનિક એન્જિનનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે અને ISRO થોડા વધુ લોન્ચિંગ પછી તેને નિવૃત્ત કરવાની યોજના ધરાવે છે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 04 – અવકાશમાંથી હવામાનની માહિતી આપવા માટે ISROનો INSAT-3DS સેટેલાઇટ લોન્ચ કરવામાં આવી રહ્યો છે. INSAT-3DS ઉપગ્રહો પહેલાથી જ અવકાશમાં છે INSAT-3D (2013 માં લોંચ કરાયેલ) અને INSAT-3DR (સપ્ટેમ્બરમાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું 2016માં લોન્ચ કરવામાં આવી હતી).
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 05 – INSAT-3DS ઉપગ્રહનું વજન 2,274 કિગ્રા છે અને તેની મિશન લાઇફ 10 વર્ષ છે. સરળ ભાષામાં, આ ઉપગ્રહ 10 વર્ષ સુધી ઈસરોને હવામાનમાં થતા દરેક ફેરફારની સચોટ માહિતી આપતો રહેશે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 06 – INSAT-3DS ઉપગ્રહની સંપૂર્ણ તૈયારી માટે પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલય પાસેથી ભંડોળ પ્રાપ્ત થયું હતું. ઈસરો દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવનાર આ સેટેલાઈટને તૈયાર કરવા માટે કુલ 480 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 07 – INSAT-3DS ઉપગ્રહ, એકવાર કાર્યરત થયા પછી, જમીન અને સમુદ્ર બંને પર હવામાનની માહિતી પ્રદાન કરવામાં સક્ષમ હશે. તેના દ્વારા તોફાન જેવી ભારે હવામાનની ઘટનાઓ શોધી શકાશે. આ ઉપરાંત જંગલની આગ, બરફનું આવરણ, ધુમાડો અને બદલાતી આબોહવા વિશે પણ માહિતી મળશે.
ઇસરો વેધર સેટેલાઇટ : 08 – PSLV રોકેટ દ્વારા લોન્ચ થયાના 18 મિનિટ પછી, INSAT-3DS ઉપગ્રહ 36,647 કિમી x 170 કિમીની ઊંચાઈએ અવકાશમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ અગાઉ લોન્ચ કરાયેલા ઉપગ્રહોનું ત્રીજું સંસ્કરણ છે.
