Liz Mathew : આગામી વર્ષ 2024માં લોકસભાની ચૂંટણી યોજાનાર છે ત્યારે દેશમાં તમામ પક્ષો ચૂંટણી માટે તૈયારીઓમાં લાગી ગયા છે ત્યારે ભાજપે પણ આવતા વર્ષે યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણીની તૈયારી કરી છે. ભાજપે મંગળવારે તેલંગાણા, આંધ્રપ્રદેશ, પંજાબ અને ઝારખંડમાં નવા રાજ્ય એકમના વડાઓની નિમણૂક કરીને સંગઠનાત્મક સુધારણા શરૂ કર્યા છે.
આનાથી કેન્દ્રીય મંત્રી પરિષદમાં પરિવર્તનનો તબક્કો પણ સુયોજિત થાય છે જેમાં મંત્રી જી કિશન રેડ્ડીની ચૂંટણી-બાઉન્ડ તેલંગાણાના પક્ષના વડા તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવે છે અને ગુજરાત, હરિયાણા, કર્ણાટક, કેરળ અને જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં રાજ્ય એકમ પ્રમુખ તરીકે વધુ કેન્દ્રીય મંત્રીઓની પુનઃનિયુક્તિ થાય છે.
રેડ્ડી ઉપરાંત, પાર્ટીએ ભૂતપૂર્વ કેન્દ્રીય પ્રધાન ડી પુરંદેશ્વરીને આંધ્ર બીજેપીના વડા તરીકે નિમણૂકની જાહેરાત કરી અને ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન બાબુલાલ મરાંડીને તેના ઝારખંડ એકમનું સુકાન સોંપ્યું હતું. ગત વર્ષે ભાજપમાં સામેલ થયેલા કોંગ્રેસના પૂર્વ નેતા સુનીલ જાખર પંજાબમાં તેના પ્રમુખ હશે. પાર્ટીએ તેલંગાણામાં તેની ચૂંટણી વ્યવસ્થાપન સમિતિના અધ્યક્ષ તરીકે ઓબીસી નેતા એટેલા રાજેન્દ્રનું નામ પણ આપ્યું છે.
ભાજપના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર કેન્દ્રીય પ્રધાનોની નિમણૂક એ નિર્ણાયક રાજ્યોની ચૂંટણીઓ અને લોકસભા ચૂંટણી માટે તેની તૈયારીઓને વધારવા અને સંકલન કરવાની તેની વ્યૂહરચનાનો એક ભાગ છે. કેન્દ્રીય મંત્રી પરિષદમાં ફેરબદલની ચર્ચા છે જેમાં નવા ચહેરાઓને સામેલ કરવામાં આવશે. પાર્ટીના નેતાઓના જણાવ્યા અનુસાર ગુજરાત ભાજપના વર્તમાન અધ્યક્ષ સીઆર પાટીલ જેવા રાજ્યના નેતાઓને દિલ્હી લાવવામાં લાવી શકે છે .
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ચૂંટણીને જોતા પાર્ટીને ડેક પર વધુ હાથની જરૂર છે.ભાજપના એક નેતાએ જણાવ્યું હતું કે “ચૂંટણીમાં સરકારની ભૂમિકા મર્યાદિત છે પરંતુ સંગઠને સંપૂર્ણ રીતે સક્રિય હોવું જોઈએ,”
નેતાએ કહ્યું કે “નવી નિમણૂંકોનો ઉદ્દેશ્ય સંભવિત નુકસાન ઘટાડવા અને લોકસભા ચૂંટણી માટે મહત્તમ લાભ મેળવવાનો છે. કેટલીક નિમણૂકો ભવિષ્યને જોતા કરી શકાય છે કારણ કે કેન્દ્રીય નેતૃત્વ ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં પણ નવા નેતાઓને લાવવા માંગે છે.”
ભાજપ, જે અત્યાર સુધી લેટરલ એન્ટ્રીઓ (અન્ય પક્ષોમાંથી તેમાં જોડાયા હોય તેવા નેતાઓ)ને નિર્ણાયક હોદ્દાઓ પર નિયુક્ત કરવામાં મોટાભાગે અચકાતી હતી, હવે તેનું વલણ બદલાઈ ગયું હોય તેવું લાગે છે. આવા નેતાઓને આપવામાં આવેલી પ્રાધાન્યતાને કારણે નવીનતમ રિજિગ નોંધપાત્ર છે. જાખર અને રાજેન્દ્ર અનુક્રમે કોંગ્રેસ અને ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ (BRS) છોડીને ભાજપમાં જોડાયા હતા જ્યારે પુરંદેશ્વરી કોંગ્રેસમાં હતા અને યુપીએ સરકારમાં કેન્દ્રીય મંત્રી હતા. તેણી 2014 માં ભાજપમાં ગઈ. રાજેન્દ્ર તેલંગાણાના મુખ્ય પ્રધાન અને BRS નેતા કે ચંદ્રશેખર રાવના જમણા હાથના માણસ હતા, જ્યારે મરાંડી ઝારખંડ વિકાસ મોરચા (પ્રજાતાંત્રિક) ના સ્થાપક પ્રમુખ હતા.
તેલંગાણા
તેલંગાણામાં જી કિશન રેડ્ડી, જે બંદી સંજય કુમાર કરતાં વધુ સ્વીકાર્ય ચહેરો છે અને રાજેન્દ્ર એ એક સંયોજન છે જે પાર્ટી તેના ટ્રમ્પ કાર્ડ તરીકે જુએ છે. ભાજપ રાજ્યમાં એક વિકલ્પ તરીકે ઉભરી આવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે પરંતુ તીવ્ર આંતરિક ઝઘડાને કારણે સંઘર્ષ કરી રહ્યું છે. જ્યારે રેડ્ડી પાર્ટીને એક કરવા માટે અપેક્ષિત છે, રાજેન્દ્ર એવા નેતા છે જે પાર્ટીને લાગે છે કે તેમની વ્યૂહરચના અને સંસાધનોનો ઉપયોગ કરીને રેન્ક અને ફાઇલમાં ઊર્જાનો સંચાર કરી શકે છે.
કેટલાક રાજ્ય ભાજપના નેતાઓના મતે રાજેન્દ્ર “KCR સામેનો ચહેરો” હશે. એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે નિમણૂકો નક્કી કરતી વખતે જ્ઞાતિના સમીકરણોને પણ ધ્યાનમાં રાખવામાં આવ્યા હતા. રેડ્ડી ઉચ્ચ જાતિનો ચહેરો છે, જ્યારે રાજેન્દ્ર ઓબીસીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. પછાત વર્ગો અત્યાર સુધી તેલંગાણામાં ભાજપના મત આધારની કરોડરજ્જુની રચના કરતા હતા પરંતુ પાર્ટી હવે હિંદુ મતોને એકીકૃત કરવા માંગે છે કારણ કે દલિતો અને મુસ્લિમોએ કોંગ્રેસ તરફ આગળ વધવાનું શરૂ કર્યું છે, એમ રાજ્યના ભાજપના નેતાએ જણાવ્યું હતું.
ઓબીસી અને રેડ્ડીઝ સિવાય, પાર્ટીને એક સામૂહિક નેતૃત્વની પણ આશા છે જેમાં લોકસભાના સાંસદ અરવિંદ ધર્મપુરી અને સંજય કુમાર, બંને કપ્પસનો સમાવેશ થાય છે, તે તેને એક પ્રચંડ બળ બનાવશે.
આંધ્ર પ્રદેશ
જો કે આંધ્રપ્રદેશમાં તેની સંભાવનાઓ એટલી ઉજ્જવળ નથી, તેમ છતાં ભાજપે તેની જ્ઞાતિની ગણતરીઓ કાળજીપૂર્વક ધ્યાનમાં લીધી હોય તેવું લાગે છે. એવા સમયે જ્યારે પાર્ટીએ રાજ્યની મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી, ભૂતપૂર્વ સાથી ટીડીપી સાથે વાટાઘાટો શરૂ કરી છે, ત્યારે TDPના સ્થાપક એનટી રામારાવની પુત્રી પુરંદરેશ્વરીની નિમણૂક, જેઓ હજુ પણ ઉચ્ચ જાતિના કમ્મા સમુદાય દ્વારા આદરણીય છે, ઘણાને આશ્ચર્યચકિત કર્યા છે.
જ્યારે કેટલાક કહે છે કે તે ભાજપને કમ્મા મતોને એકીકૃત કરવામાં મદદ કરી શકે છે, અન્ય લોકો ચેતવણી આપે છે કે તે બૂમરેંગ થઈ શકે છે. 2019 માં ભાજપને લોકસભાની ચૂંટણીમાં માત્ર 0.96% અને 175 સભ્યોની આંધ્ર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં 0.84% મત મળ્યા હતા.
રાજ્યના ભાજપના એક નેતાએ જણાવ્યું હતું કે સુકાન સંભાળતા પુરંદરેશ્વરી ટીડીપી સાથેની પાર્ટીની સંભવિત ભાગીદારીને બગાડે નહીં. એન ચંદ્રબાબુ નાયડુ, ટીડીપીના વડા અને ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન, પુરંદરેશ્વરીની નાની બહેન ભુવનેશ્વરી સાથે લગ્ન કરે છે. ભાજપે તાજેતરના ભૂતકાળમાં જગન મોહન રેડ્ડીની આગેવાની હેઠળની વાયએસઆર કોંગ્રેસ પાર્ટીની સરકાર સામે શ્રેણીબદ્ધ આઉટરીચ અને આંદોલન કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું હતું પરંતુ પ્રાદેશિક પક્ષ પ્રત્યેનો તેનો મૈત્રીપૂર્ણ અભિગમ રાજ્યમાં વૈકલ્પિક બળ તરીકે વિકાસ કરવાના તેના પ્રયાસોને અવરોધે છે.
પંજાબ
ભાજપે અશ્વની શર્માની જગ્યાએ ગયા વર્ષે કોંગ્રેસમાંથી પાર્ટીમાં જોડાયેલા જાખડને સામેલ કર્યા છે. કેટલીક લોકસભા બેઠકો જીતવા અને પંજાબમાં એક રાજકીય દળ તરીકે ઉભરી આવવા માટે તલપાપડ, પક્ષ પગ જમાવવા માટે રાજકારણમાં સાડા ત્રણ દાયકાના જાખડના અનુભવ પર આધાર રાખે છે. ગયા વર્ષની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પાર્ટીએ કોંગ્રેસના ભૂતપૂર્વ સીએમ કેપ્ટન અમરિન્દર સિંહની આગેવાની હેઠળની પંજાબ લોક કોંગ્રેસ સહિત નાના સંગઠનો સાથે હાથ મિલાવ્યા હતા, પરંતુ માત્ર બે બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી હતી.
ઝારખંડ
મરાન્ડીની નિમણૂક જેઓ ચાર ટર્મ માટે લોકસભાના સાંસદ હતા અને કેન્દ્રીય મંત્રી તરીકે પણ સેવા આપી ચૂક્યા છે. તેને પાર્ટીએ તેના આદિવાસી સમર્થન પાયાને પુનઃપ્રાપ્ત કરવા માટે લીધેલા બીજા પગલા તરીકે જોવામાં આવે છે.
મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં તે સમર્થન આધારનો નોંધપાત્ર હિસ્સો ગુમાવ્યા પછી, ભાજપે તે વિશ્વાસને પાછો મેળવવા માટે શ્રેણીબદ્ધ પહેલ કરી છે, જેમાં ઝારખંડના ભૂતપૂર્વ રાજ્યપાલ દ્રૌપદી મુર્મુને આદિવાસીમાંથી પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે નામાંકિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. તેઓ જૂથવાદગ્રસ્ત ઝારખંડ ભાજપને એકજૂટ રાખે તેવી અપેક્ષા છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, મરાંડીની નિમણૂક એ 2014 માં તેની ચૂંટણીમાં જીત બાદ બિન-આદિવાસી મુખ્યમંત્રી, રઘુબર દાસની નિમણૂક કરવાના પક્ષના પગલા માટે “સુધારણા” ને અસર કરવાનો પ્રયાસ પણ છે. ભાજપના સાંસદે કહ્યું કે “મરાન્ડીનું નેતૃત્વ પક્ષને નવી દિશા આપશે અને રાજ્યમાં આક્રમક વિપક્ષ તરીકે તેની પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપશે તેવી અપેક્ષા છે. તે ભાજપને આદિવાસી સમુદાયો સુધી પહોંચવામાં મદદ કરશે.”
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
