Rajasthan Election 2023 | સુધાંશુ મહેશ્વરી : રાજસ્થાન ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે ફરી એકવાર રસપ્રદ મુકાબલો જોવા મળી રહ્યો છે. ગત વખતે કોંગ્રેસ ચોક્કસપણે જીતી હતી, પરંતુ ભાજપે પણ જોરદાર ટક્કર આપી હતી. પરંતુ રાજ્યના ઈતિહાસને જોતા ભાજપ વધુ આત્મવિશ્વાસ ધરાવતો જણાય છે. દર પાંચ વર્ષે સત્તા પરિવર્તનનો ટ્રેન્ડ તેમને વધુ ઉત્સાહિત કરી રહ્યો છે. જોકે, રાજસ્થાન વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે, અહીંની ચૂંટણીમાં દર વખતે જનતા એક પ્રકારનું ‘ફિક્સિંગ’ પણ કરે છે. વાસ્તવમાં, આ રાજ્યમાં એવી ઘણી બેઠકો છે, જ્યાં ભલે ગમે તેટલા સમીકરણો બદલાય, ફક્ત એક જ પક્ષ હંમેશા જીતે છે.
એવું નથી કે, આ ટ્રેન્ડનો ફાયદો માત્ર ભાજપ કે કહો કોંગ્રેસને મળી રહ્યો છે. દરેક પાર્ટીને તેનો પૂરો ફાયદો મળ્યો છે. છેલ્લા ઘણા સમયથી રાજ્યમાં એવી 60 બેઠકો છે, જ્યાં ભાજપ જીતી રહ્યું છે, જ્યારે 21 એવી વિધાનસભા બેઠકો છે, જ્યાં કોંગ્રેસનું પ્રદર્શન શાનદાર રહ્યું છે. મતલબ કે 81 સીટો પર અલગ પ્રકારનું જાહેર ફિક્સિંગ ચાલી રહ્યું છે. ન તો કોઈ ભાજપ પાસેથી 60 બેઠકો છીનવી શક્યું છે અને ન તો કોંગ્રેસને 21 બેઠકોમાં કોઈ હરાવી શક્યું છે.
ભાજપની 60 સીટોની વાત કરી રહી છે, જેમાં પાલીમાં સતત પાંચ વખતથી કમળ ખીલી રહ્યું છે, ઉદયપુરમાં ચાર વખત જીતી રહ્યું છે, લાડપુરા, રામંગજ, સોજત, ખાનપુર, ભીલવાડા, બ્યાવર, ફૂલેરા, સાંગાનેર, રેવદર, રાજસમંદ અને નાગૌરમાં પણ 4 વખત જીત મળી છે. એ જ રીતે ભાજપે વિદ્યાધર નગર, બિકાનેર ઈસ્ટ, સિવાના, અલવર સિટી, આસિંદ, ભીનમાલ, અજમેર નોર્થ, અજમેર દક્ષિણ જેવી સીટો પર જીતની હેટ્રિક લગાવી છે. આ સિવાય 33 વિધાનસભા બેઠકો પરનું ગણિત એવી રીતે નક્કી કરવામાં આવ્યું છે કે, પાર્ટી બે વખત સતત જીતતી રહી છે.
હવે જો આટલી સીટો પર લોકો ભાજપ પર મહેરબાન છે તો, કોંગ્રેસને પણ ઘણી સીટો પર આવો જ ફાયદો મળી રહ્યો છે. જોધપુરની સરદાપુરા સીટ એવી છે કે, અહીંથી પાર્ટી પાંચ વખત જીતતી રહી છે, ભાજપે આટલા ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા છે, પરંતુ અહીં પરિણામ બદલાયું નથી. એ જ રીતે કોંગ્રેસે બારી, બગીદૌરા, ઝુંઝુનુ, ફતેહપુર જેવી ઘણી બેઠકો પર ભાજપને ત્રણ વખત હરાવ્યું છે. કોટપુતલી, સાંચોર, ચિત્તોડગઢ જેવી 13 બેઠકો પર પણ કોંગ્રેસની જીત નિશ્ચિત છે.
સવાલ એ થાય છે કે, 81 સીટો પર જનતાએ આવું ફિક્સિંગ કર્યું છે તો, બાકીની 119 સીટોનું શું થશે? હવે 119 નો આ આંકડો વાસ્તવમાં આ બેઠકો દ્વારા નક્કી કરવામાં આવી રહેલી જીત અને હાર વચ્ચેનો સંપૂર્ણ તફાવત છે. વાસ્તવમાં, જે બેઠકો પર જાહેર ફિક્સિંગ ગણી શકાય, અહી ચહેરાઓ મુદ્દાઓ પર પ્રભુત્વ ધરાવે છે અને એક પક્ષ પ્રત્યે વફાદારી છે. પરંતુ રાજ્યની આ 119 બેઠકો પર અહીં જનતાના મુદ્દાઓ પર પણ ધ્યાન આપવામાં આવે છે, ધારાસભ્યોના રિપોર્ટ કાર્ડનું પણ મહત્વ રહે છે અને સમગ્ર રમત કામગીરી પર નિર્ભર છે. આ 119 બેઠકોમાંથી જે પણ સારો દેખાવ કરે છે તેને મહત્તમ બેઠકો મળે છે.
હવે આ વખતની રાજસ્થાનની ચૂંટણી એવી છે કે, જમીન પર તમામ સમીકરણો બદલાઈ રહ્યા છે. કોંગ્રેસ દાવો કરી રહી છે કે, આ વખતે સત્તા પરિવર્તન નહીં થાય અને જનતા ફરી તેમની સરકાર બનાવશે. જો આવી સ્થિતિ સર્જાશે તો બેઠકો નક્કી કરવા માટે જે ગણિતનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે, તે પણ બદલાઈ જશે. તેવી જ રીતે જો આ વખતે ભાજપને જંગી બહુમતી મળશે તો આ તમામ સમીકરણો યથાવત રહેશે અને મતોનો મોટો વર્ગ એક પક્ષ સાથે જશે.
