અમિત મિત્રાઃ RSSના મહાસચિવ દત્તાત્રેય હોસબલેએ નરેન્દ્ર મોદી સરકારના આર્થિક પ્રદર્શનની રાજનીતિક રૂપથી વિસ્ફોટક અને તીખી ટિપ્પણી કરી હતી. જે સંભવતઃ આરએસએસના સરસંઘચાલકના મુખ્ય પદના ઉત્તરાધિકારી છે. 2024માં લોકસભા ચૂંટણી નજીક છે ત્યારે સંઘ પરિવારના એક વરિષ્ઠ નેતાનો આમ અચાનક આક્રોશ કેમ ફૂટી નીકળ્યો?
હોસબલેએ લાખો સામાન્ય મતદાતાઓને એકદમ અસર કરતી કેન્દ્ર સરકારીની પ્રમુખ નિષ્ફળતાઓને ધ્યાનમાં લીધી હતી. તેમણે કહ્યું કે ગરીબી રેખા નીચે 20 કરોડ લોકો, ચાર કરોડ લોકો બેરોજગાર છે. આવક અને ધન વચ્ચેની વધતી અસમાનતાની સાથે ગરીબીના દાનવને હજી સુધી નષ્ટ કરાયો નથી. તેમણે એ પણ કહ્યું કે દેશનો એક મોટો ભાગ હજી પણ સ્વસ્છ પાણી અને પોષણ સુધી પહોંચ્યો નથી. આવી ગરીબી માટે સરકારની નિષ્ફળતાને દોષી છે.
BJP અને RSS વચ્ચેના સંઘર્ષનો એક લાંબો ઈતિહાસ કર્યો છે. જ્યારે વાજપેયીનો કે એસ સુદર્શન સાથેનો સંબંધ ટૂટવાની અણી સુધી પહોંચી ગયો હતો. જ્યારે આરએસએસ પ્રમુખે વાજપેયી અને અડવાણીના યુવા નેતાઓના પક્ષમાં પદ છોડવાનું કહ્યું હતું. જોકે, મોદીની 2014ની જીત બાદ આરએસએસ અને ભાજપ વચ્ચે વિવાદોના સમાધાન માટે એક સ્થાયી તંત્ર સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું.
આરએસએસનો સ્વાર્થ દેશભરમાં પોતાની શાખાઓના વિસ્તાર માટે ભારતીય મજદૂર સંઘ (BMS), ભારતીય કિસાન સંઘ (BKS) અને અખિલ ભારતીય વિદ્યાર્થી પરિષદ (ABVP) જેવા પોતાના પ્રમુખ સંગઠનનો એક રાજનીતિક સુરક્ષાની એક સ્થાયી છત બનાવવાનો હતો. ભાજપનો સ્વાર્થ આરએસએસના સમર્પિત સૈનિકો મેળવવાનો હતો જે જમીની સ્તર પર પાર્ટી માટે કામ કરી શકે.
આ નવો તાલમેલ એટલો મધુર હતો કે હોસબોલેએ નવો જ રાગ આલાપ્યો હતો કે અમે ઈચ્છીએ છીએ કે ભાજપ દરેક રાજ્યોમાં ચૂંટણી જીતે. કારણ કે ત્યારે જ દેશમાં મહત્વપૂર્ણ સામાજિક, રાજનીતિક અને સાંસ્કૃતિક પરિવર્તન થશે. વિપક્ષ મુક્ત એકપક્ષ લોકતંત્રનો આ વિચાર ભાજપના ધન, બાહુબળ, એજન્સી શક્તિ અને આરએસએસના દિગ્ગજોના નેતૃત્વમાં આખા બંગાળમાં સેંકડો પ્રચારકોના પોસ્ટિંગ છતાં પણ 2021માં મમતા બેનર્જીની આશ્ચર્યજનક જીત થઈ હતી.
મોદીએ ત્યારથી આરએસએસની બે મૂળભૂત માંગોને પૂરી કરી છે. તેમણે કાશ્મીર ઉપર કલમ 370ને રદ્દ કરવાની આરએસએસની લાંબા સમયથી ચાલી આવતી માંગને પણ પુરી કરી હતી. તેઓ સતત સંઘ પરિવારના બહુસંખ્યકવાદી વિશ્વાસોનું પાલન કરે છે. નરસંહાર, લિંચિંગ અને અન્ય વિભાજનકારી કૃત્યોના આહ્વાન પર એકદમ મૌન ધારણ કરે છે.
8 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ સરસંઘચાલક મોહન ભાગવતની ભારપૂર્વકની ટિપ્પણી પણ એટલી જ ગંભીર છે કે “…એક એક નેતા આ દેશ સામેના તમામ પડકારોનો સામનો કરી શકે તેમ નથી. તે નેતા ગમે તેટલો મોટો હોય”. સંઘ પરિવારની અંદર એવું તો શું ખોટું થઈ ગયું કે મુખ્ય બે પદાધિકારીઓએ મોદીના આર્થિક મોડલ અને સરકાર ઉપર તેમના એકલાના નિયંત્રણની જાહેરમાં આલોચના કરી?
જમીની સ્તર ઉપર આ બધુ અલગતા અને તેની સામે સંગઠનો વચ્ચેનો ગુસ્સો આરએસએસમાં ડર પેદા કરી રહ્યો છે કે 2024 ભાજપ માટે સરળ નહીં હોય અને આરએસએસની સુરક્ષા છત્રી ખતરામાં પડી શકે છે.
