12 ડિસેમ્બરે દિલ્હીનું મહત્તમ તાપમાન 27.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું, જે ગયા વર્ષના સમાન દિવસ કરતાં 4 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ હતું. આના એક દિવસ પહેલા એટલે કે 11 ડિસેમ્બરે મહત્તમ તાપમાન 28.4 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું, જે 2015 પછી ડિસેમ્બરમાં સૌથી વધુ મહત્તમ તાપમાન હતું. આગળ જઈએ તો વર્ષ 2020માં ડિસેમ્બરમાં સૌથી વધુ મહત્તમ તાપમાન 29 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. જ્યારે 2014માં મહત્તમ તાપમાન 30 °C હતું, જે ડિસેમ્બર મહિનામાં અત્યાર સુધીનું સૌથી વધુ મહત્તમ તાપમાન હતું.
વધારે આંકડા અંગે વાત કરીએ તો આ વર્ષે 2 ડિસેમ્બરથી 6 ડિસેમ્બર સુધી સરેરાશ મહત્તમ તાપમાન 26.06 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું, જે 1981 અને 2010 વચ્ચેના સરેરાશ 25 ડિગ્રી સેલ્સિયસ કરતાં ઘણું વધારે હતું. એ જ રીતે 7 ડિસેમ્બરથી 11 ડિસેમ્બર સુધી સરેરાશ મહત્તમ તાપમાન 25.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું.
દિવસમાં તડકો અને મહત્તમ તાપમાને વૈજ્ઞાનિકોની ચિંતા વધારી
બીજી તરફ આ વખતે ડિસેમ્બરમાં લઘુત્તમ તાપમાન લગભગ સામાન્યની નજીક રહ્યું છે. સોમવારે, 12 ડિસેમ્બરે, લઘુત્તમ તાપમાન 8.4 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે ગયા વર્ષે સમાન મહિનામાં સમાન હતું. રાત્રિનું તાપમાન ડિસેમ્બર શિયાળામાં જેટલું હોવું જોઈએ તેની આસપાસ રહે છે, પરંતુ દિવસના તાપમાન અને સૂર્યપ્રકાશથી વૈજ્ઞાનિકોની ચિંતા વધી ગઈ છે.
મહત્તમ તાપમાન વધવા પાછળનું કારણ શું છે?
ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD)ના વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા અનુસાર દિલ્હીના તાપમાનમાં ઉથલપાથલ માટે પશ્ચિમી વિક્ષેપ જવાબદાર છે, જે ભૂમધ્ય પ્રદેશથી શરૂ થાય છે. IMDના હવામાનશાસ્ત્રી આરકે જેનામાની કહે છે કે વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સના કારણે ભેજ વધે છે, વાદળો છવાયેલા રહે છે અને વરસાદની શક્યતાઓ પણ વધી જાય છે. શિયાળામાં આ સામાન્ય છે. વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સને કારણે પર્વતોમાં હિમવર્ષા અને વરસાદ થઈ શકે છે, જ્યારે મેદાનોમાં ભેજ જોવા મળી શકે છે અને વાદળછાયું રહી શકે છે. વાદળોના કારણે જ રાત્રિના સમયે લઘુત્તમ તાપમાન ઊંચું રહે છે જ્યારે દિવસ દરમિયાન મહત્તમ તાપમાન નીચું રહે છે.
દિલ્હીમાં કેમ દેખાઈ છે અસર?
હવામાનશાસ્ત્રી આર.કે.જેનામાની કહે છે કે આ દિવસોમાં વાદળો ન હોવાને કારણે દિવસનું તાપમાન ઊંચું રહે છે. આ ડિસેમ્બરમાં ધુમ્મસ પણ ઘણું ઓછું છે. સામાન્ય રીતે ડિસેમ્બરના પ્રથમ સપ્તાહથી ધુમ્મસ અને ધુમ્મસની શરૂઆત થાય છે. તેમનું કહેવું છે કે વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સની અસર હજુ પણ જમ્મુ અને કાશ્મીરની આસપાસ દેખાઈ રહી છે, પરંતુ દિલ્હીમાં તેની સમાન અસર નથી. જેનામાની કહે છે કે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરના પહેલા સપ્તાહમાં જ વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સના કારણે દિલ્હીમાં વરસાદ પડ્યો હતો. 2020માં પણ વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સના કારણે ડિસેમ્બરમાં આ સમયે વરસાદ પડ્યો હતો.
દિલ્હીમાં 15 ડિસેમ્બરથી તીવ્ર શિયાળો શરૂ થઈ શકે છે
હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે 15 ડિસેમ્બર સુધીમાં દિલ્હીનું મહત્તમ તાપમાન ઘટીને 24 ડિગ્રી સેલ્સિયસ થઈ શકે છે, જેના કારણે ઠંડી વધવાની આશંકા છે. તે જ સમયે, 16 ડિસેમ્બર સુધી, લઘુત્તમ તાપમાન પણ 6 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ જઈ શકે છે.
