કેનેડાના આગામી વડા પ્રધાન માર્ક કાર્ની ભારત કેનેડા સંબંધો સુધારી શકશે?

Mark Carney New PM Canada: કેનેડાના આગામી વડા પ્રધાન બનવા માટે તૈયાર ભૂતપૂર્વ સેન્ટ્રલ બેન્કર માર્ક કાર્ની એ ભારત સાથેના વણસેલા સંબંધો સુધારવાના તેમના ઇરાદાનો સંકેત આપ્યો છે. જે જસ્ટિન ટ્રુડોના કાર્યકાળ દરમિયાન બગડેલા રાજદ્વારી સંબંધોમાં સુધાર લાવી ભારત કેનેડા સંબંધો માટે એક નવો વળાંક લાવી શકે છે.

માર્ક કાર્નીએ કેલગરીમાં શાસક લિબરલ પાર્ટીનું નેતૃત્વ મેળવતાં પહેલા કહ્યું હતું કે, કેનેડા જે કરવા માંગશે તે સમાન વિચારધારા ધરાવતા દેશો સાથેના આપણા વેપાર સંબંધોને વૈવિધ્યીકરણ કરવાનું છે. ભારત સાથે સંબંધોને ફરીથી બનાવવાની તકો છે. તે વ્યાપારી સંબંધની આસપાસ મૂલ્યોની સહિયારી ભાવના હોવી જરૂરી છે. જો હું વડા પ્રધાન હોઉં, તો હું તે બનાવવાની તકની રાહ જોઉં છું.

કાર્ની એ કરેલી આ ટિપ્પણી કેનેડાના આર્થિક અનિશ્ચિતતા, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના વેપાર યુદ્ધ અને જોડાણની ધમકી અને સપ્ટેમ્બર 2023 માં ટ્રુડોના આરોપો પછી ભારત સાથેના રાજદ્વારી વિવાદ વચ્ચે આવી છે. ટ્રુડોએ સંસદમાં દાવો કર્યો હતો કે બ્રિટિશ કોલંબિયાના સરેમાં ખાલિસ્તાન તરફી અલગતાવાદી નેતા હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં ભારતીય એજન્ટો સામેલ હોવાનું સૂચવતા “વિશ્વસનીય આરોપો” છે.

ભારતે આ આરોપોને ઝડપથી નકારી કાઢ્યા હતા. ભારતના વિદેશ મંત્રાલય (MEA) એ પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે, “કેનેડાએ અમને કોઈ પુરાવા રજૂ કર્યા નથી,” ટ્રુડોની સરકારની “પ્રમાણભૂતતા વિના ગંભીર આરોપો” લગાવવા બદલ ટીકા કરી હતી. આ ઘટનાના પરિણામે બંને દેશોએ સમાન-બદલા-તકલીફમાં રાજદ્વારીઓને હાંકી કાઢ્યા હતા, જેના કારણે દ્વિપક્ષીય સંબંધો અસરકારક રીતે સ્થગિત થઈ ગયા હતા.

શું કાર્ને સંબંધો સુધારી શકશે?

59 વર્ષીય કાર્ની, પિયર પોઇલીવ્રેના નેતૃત્વમાં એક ઉત્સાહી કન્ઝર્વેટિવ વિરોધ પક્ષના તાત્કાલિક પડકારનો સામનો કરી રહ્યા છે , જેમણે વહેલી ચૂંટણીઓ માટે હાકલ કરી છે. તેમનો સ્થાનિક એજન્ડા કદાચ પ્રાથમિકતા લેશે, જેના કારણે વિદેશ નીતિમાં ઝડપી ફેરફાર માટે બહુ ઓછો અવકાશ રહેશે. છતાં, ભારત માટે, કાર્નેની સરકાર સાથે વ્યવહારિક જોડાણ યોગ્ય સાબિત થઈ શકે છે.

તાત્કાલિક પુનર્નિર્માણ શક્ય ન હોય શકે, પરંતુ કાર્નેનીની પ્રગતિ સંબંધોને પુનઃનિર્માણ માટે એક માર્ગ ખોલે છે અને કોઈપણ સંભવિત સુમેળમાં વેપાર અને ઇમિગ્રેશનની ચિંતાઓ મોટી છે. ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ અને કામદારો માટે કેનેડિયન વિઝાને લગતી અનિશ્ચિતતાએ ડાયસ્પોરાને હચમચાવી નાખ્યા છે, અને નવી દિલ્હી કેનેડાની અલગતાવાદી ઉગ્રવાદને કાબુમાં લેવામાં કથિત નિષ્ફળતા અંગે અવાજ ઉઠાવી રહ્યું છે.

1985ના કનિષ્ક બોમ્બ વિસ્ફોટ કેસના કેનેડાના સંચાલન અને ખાલિસ્તાની અલગતાવાદીઓ પ્રત્યે તેની કથિત ઉદારતા અંગે નવી દિલ્હી લાંબા સમયથી ફરિયાદો કરી રહી છે. નિજ્જરની હત્યા સંબંધિત કેનેડિયન કાનૂની કાર્યવાહી ચાલુ હોવા છતાં, આ કેસ રાજદ્વારી રીતે અયોગ્ય છે. હાલમાં, કાર્નેનું આ પગલું ટ્રુડોના સંઘર્ષાત્મક વલણથી વિદાય લે છે. તે વાસ્તવિક પરિવર્તનમાં પરિણમે છે કે કેમ તે જોવાનું બાકી છે.