યુપી, મહારાષ્ટ્રથી લઈને મણિપુર સુધી ભાજપ પર પ્રેશર, સાથી તો બોલ્યા જ, સાથે ભાજપમાં પણ અવાજ ઉઠવા લાગ્યો

પવન ઉપ્રેતી : 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં એકલા હાથે બહુમતી મેળવવાથી દૂર રહેલી ભાજપને હવે NDAની અંદરથી પડકારોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. ભાજપ માટે આ પડકારો મણિપુરથી લઈને ઉત્તર પ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્ર સુધી ઉભરી આવ્યા છે.

એટલું જ નહીં, ભાજપની અંદર ઘણા નેતાઓએ હારને લઈને નિવેદનો પણ આપ્યા છે અને તેના કારણે પાર્ટીની આંતરિક લડાઈ રસ્તાઓ પર આવી ગઈ છે. આમાં પશ્ચિમ ઉત્તર પ્રદેશની મુઝફ્ફરનગર સીટ પર હાર બાદ પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી સંજીવ બાલ્યાન અને ભાજપના પૂર્વ ધારાસભ્ય સંગીત સોમ વચ્ચે શાબ્દીક યુદ્ધનો મામલો પણ સામેલ છે.

એનડીએ લક્ષ્ય હાંસલ કરી શક્યું નથી

ભાજપે લોકસભા ચૂંટણીમાં એનડીએને 400 સીટો જીતવાનો નારો આપ્યો હતો જ્યારે તેણે પોતે 370 સીટો જીતવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું હતું. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, બીજેપી અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા અને પાર્ટીના ઘણા નેતાઓ અને ફ્રન્ટલ સંગઠનોએ એનડીએ અને પાર્ટીને આ લક્ષ્ય સુધી લઈ જવાનો પૂરેપૂરો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ ચૂંટણી પરિણામો આવ્યા બાદ બીજેપી નેતૃત્વ ભારે નિરાશ થઈ ગયું.

જો કે એનડીએમાં સામેલ સાથી પક્ષોના જોરે ભાજપ સતત ત્રીજી વખત સરકાર બનાવવામાં સફળ રહી છે, પરંતુ સરકાર બન્યાને એક મહિનો પણ વીત્યો નથી, ત્યારે સાથી પક્ષો તરફથી તેમને પરેશાન કરવાના અવાજો ઉઠી રહ્યા છે. અને પક્ષની અંદરથી પણ.

જે ત્રણ બાબતોએ ભાજપ નેતૃત્વ માટે મુશ્કેલી વધારી છે તે છે ઉત્તર પ્રદેશમાં ભાજપના સાથીદાર અપના દળ (સોનેલાલ) ના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ અને કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રી અનુપ્રિયા પટેલે, જેણે મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથને અનામત બેઠકો પર નિમણૂંક અંગે પત્ર લખીને ભાજપ મહારાષ્ટ્રમાં એનડીએના સાથી અને નાયબ મુખ્ય પ્રધાન અજિત પવાર સાથે ગઠબંધન તોડવાની માંગ અને ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્ય મણિપુરમાંથી એનડીએના ધારાસભ્યોના દિલ્હી આવવાનો સમાવેશ થાય છે.

અનુપ્રિયા પટેલનો યોગીને પત્ર

પ્રથમ કિસ્સામાં, જ્યારે કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રી અનુપ્રિયા પટેલે મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથને પત્ર લખ્યો હતો, ત્યારે તે સંદેશ ગયો હતો કે, ભાજપના આ સહયોગી તેમના પર દબાણ લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. અત્રે એ યાદ રહે કે, આ વખતે ઉત્તર પ્રદેશમાં લોકસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપનું પ્રદર્શન ગત વખત કરતા ખરાબ રહ્યું છે.

કયા રાજ્યમાં કેટલી બેઠકો ગુમાવી?

ઉત્તર પ્રદેશમાં ભાજપની સમીક્ષા બેઠકમાં એ વાત સામે આવી છે કે, પાર્ટીને SC, ST, OBC વર્ગના મતદારોની ઉદાસીનતાનો સામનો કરવો પડ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં અનુપ્રિયા પટેલે આ કેટેગરીના ઉમેદવારો માટે નોકરીનો મુદ્દો ઉઠાવીને ભાજપને મુશ્કેલીમાં મૂકી દીધી હતી, જો કે યોગી સરકારે તેના જવાબમાં કહ્યું કે, કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રીના આરોપો સંપૂર્ણપણે ખોટા છે.

મહારાષ્ટ્રમાં NDA ની અંદર અથડામણ

મહારાષ્ટ્રની હાલત પણ ઉત્તર પ્રદેશ જેવી જ છે. મહારાષ્ટ્રમાં ભાજપની સાથે NDA ને પણ આ વખતે મોટો ઝટકો લાગ્યો છે. જ્યારે કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે NDA માટે મહારાષ્ટ્રની તમામ 48 બેઠકો જીતવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો હતો.

મહારાષ્ટ્રમાં કોને કેટલી બેઠકો મળી?

મહારાષ્ટ્રમાં શિવસેના અને એનસીપીમાં બળવો થયા બાદ તેમના બળવાખોર જૂથો ભાજપમાં જોડાયા હતા. શિવસેનાના એકનાથ શિંદેને મુખ્યમંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે જ્યારે એનસીપીના અજિત પવાર નાયબ મુખ્યમંત્રીની જવાબદારી સંભાળી રહ્યા છે. પરંતુ લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો આવ્યા બાદ મહારાષ્ટ્રમાં NCP સાથે ગઠબંધનને લઈને ભાજપની અંદરથી ખુલ્લેઆમ નારાજગી જોવા મળી રહી છે.

NCP સાથે ગઠબંધન તોડવાની હિમાયત

થોડા દિવસો પહેલા, ભાજપના પુણે એકમના જિલ્લા ઉપાધ્યક્ષ સુદર્શન ચૌધરીએ અજિત પવારની આગેવાની હેઠળની એનસીપી સાથે જોડાણ તોડી નાખવાની જોરદાર હિમાયત કરી હતી. આ પછી એનસીપીએ ભાજપના નેતાના નિવેદન સામે ભારે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી.

આ સાથે અજિત પવારની આગેવાની હેઠળની NCPમાં પણ નાસભાગના સંકેત દેખાઈ રહ્યા છે.

રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ના મુખપત્ર ઓર્ગેનાઈઝરમાં લખાયેલા એક લેખમાં મહારાષ્ટ્રમાં NCP સાથે ગઠબંધન કરવાના ભાજપના નિર્ણયને પણ ખોટો ગણાવ્યો હતો.

ગઠબંધનથી અસંતોષ

ભાજપની કોર કમિટીની બેઠકમાં અને ખાસ કરીને એનડીએમાં એનસીપીના સમાવેશને લઈને ગઠબંધન અંગે અસંતોષ પણ જોવા મળ્યો હતો. આ સિવાય શિવસેનાને લઈને શાંત સ્વરમાં નિરાશા પણ વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. દિલ્હીમાં મળેલી ભાજપની કોર કમિટીની બેઠકમાં લોકસભા ચૂંટણીની કામગીરીની સમીક્ષા કરવામાં આવી ત્યારે મહાગઠબંધનમાં સામેલ સાથી પક્ષોમાં સંકલનનો અભાવ હોવાનું બહાર આવ્યું હતું.

લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામોથી જ સવાલ ઉઠી રહ્યા છે કે, ભાજપ-એકનાથ શિંદેની શિવસેના અને અજિત પવારની એનસીપીનું આ ગઠબંધન ક્યાં સુધી ચાલશે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે, શું ભાજપ વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા જ તેના બંને સાથી પક્ષોમાંથી અલગ થઈ શકે છે?

વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં નુકસાન થઈ શકે છે?

જો ભાજપ આ મૂંઝવણમાં રહેશે તો મહારાષ્ટ્રમાં આગામી વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા તેના સાથી પક્ષો સાથે બેઠકો વહેંચવી મુશ્કેલ બનશે. બીજી તરફ ઈન્ડિયા ગઠબંધનના પક્ષો લોકસભા ચૂંટણીમાં મળેલી સફળતાને લઈને ખૂબ જ ઉત્સાહિત છે અને જોરશોરથી ચૂંટણી લડવા માટે તૈયાર છે.

રાજ્ય સરકાર મણિપુરમાં હિંસા રોકવા સક્ષમ નથી

ત્રીજો કેસ મણિપુરનો છે. મે 2023 થી જાતિ હિંસાની આગમાં સળગી રહેલા મણિપુરના NDA ધારાસભ્યો દિલ્હી આવ્યા હતા. ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ અનુસાર, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, રાજ્ય સરકાર જે રીતે રાજ્યમાં ચાલી રહેલી કટોકટીનો સામનો કરી રહી છે, તેના પર ઘણા ધારાસભ્યોએ નારાજગી વ્યક્ત કરી છે અને તેઓ કેન્દ્રીય નેતૃત્વને સંદેશ આપવા માંગે છે કે, તેઓએ જાહેર દબાણનો સામનો ન કરવો જોઈએ. એનડીએ સાથી પક્ષના એક ધારાસભ્યએ કહ્યું કે, તેઓ ઈચ્છે છે કે મણિપુર અંગે કડક રાજકીય નિર્ણય લેવામાં આવે.

જ્યારથી આ ધારાસભ્યો દિલ્હી પહોંચ્યા છે, ત્યારથી એ વાત સામે આવી રહી છે કે, રાજ્યમાં એનડીએમાં બધુ બરાબર નથી. વિરોધ પક્ષ કોંગ્રેસે મુખ્યમંત્રી એન. બિરેન સિંહને તેમના પદ પરથી હટાવવાની માંગ કરી રહી છે.

મણિપુરમાં કોંગ્રેસે બંને બેઠકો જીતી છે

મણિપુરમાં લોકસભા ચૂંટણી 2024 ના પરિણામો પણ ભાજપ માટે ખરાબ રહ્યા છે. જ્યારે 2019 માં કોંગ્રેસને આ રાજ્યમાં એકપણ બેઠક મળી ન હતી, ત્યારે આ વખતે પાર્ટીએ બંને બેઠકો જીતી છે અને ભાજપે ગત વખતે જીતેલી એક બેઠક પણ ગુમાવી દીધી છે.

સાથીઓ સામે ઝૂકવાની મજબૂરી છે

2014 અને 2019 ની લોકસભા ચૂંટણીમાં, ભાજપે પોતાના દમ પર બહુમતી મેળવી હતી અને પછી તેને પોતાની સરકાર ચલાવવા માટે એનડીએ સાથી પક્ષો પર વધુ નિર્ભર રહેવાની જરૂર નહોતી. પરંતુ આ વખતે એવું નથી અને પાર્ટી બહુમતીના આંકડાથી દૂર છે અને તે જાણે છે કે, તેમણે તેના સાથી પક્ષોના બળ પર તેની સરકાર ચલાવવી પડશે અને તેના માટે તેમણે તેના સાથી પક્ષોની સામે ઝૂકવું પડશે.