Jyotirlinga Yatra: ભગવાન શિવના 12 જ્યોતિર્લિંગ, જાણો તેમનો મહિમા અને મહત્ત્વ

હિન્દુ ધર્મમાં બાર જ્યોતિર્લિંગને ભગવાન શિવનું સૌથી પવિત્ર સ્થાન માનવામાં આવે છે. આ તીર્થસ્થાનો સમગ્ર ભારતમાં ફેલાયેલા છે અને દરેક જ્યોતિર્લિંગ ભગવાન શિવના ચોક્કસ સ્વરૂપ અથવા શક્તિનું પ્રતીક છે. આ જ્યોતિર્લિંગો અનંત પ્રકાશ (જ્યોતિ) ના રૂપમાં ભગવાન શિવની સર્વવ્યાપીતા અને ઉર્જાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે તેવું માનવામાં આવે છે. બાર જ્યોતિર્લિંગો ભારતના આધ્યાત્મિક વારસા અને ભગવાન શિવના અનંત પ્રકાશના શાશ્વત પ્રતીકો છે. આ મંદિરોની મુલાકાત લઈને ભક્તોને આશીર્વાદ, મુક્તિ અને આધ્યાત્મિક શાંતિ મળે છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

બાર જ્યોતિર્લિંગ અને તેમનો મહિમા
સોમનાથ (ગુજરાત)
સ્થાન: પ્રભાસ પાટણ, ગીર સોમનાથ જિલ્લો
મહત્વ: તે પ્રથમ જ્યોતિર્લિંગ માનવામાં આવે છે, જે શિવના અમર અને અવિનાશી સ્વરૂપનું પ્રતીક છે. આ મંદિરનો આક્રમણકારો દ્વારા ઘણી વખત નાશ કરવામાં આવ્યો હતો પરંતુ તેનું ફરીથી નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું, જે ભક્તોની અતૂટ ભક્તિ અને શ્રદ્ધા દર્શાવે છે. (Photo Source: chardham-pilgrimage-tour.com)

મલ્લિકાર્જુન (આંધ્રપ્રદેશ)
સ્થાન: શ્રીશૈલમ
મહત્વ: આ મંદિર શિવ અને પાર્વતીના દિવ્ય જોડાણનું પ્રતીક છે. તેને 18 શક્તિપીઠોમાંથી એક પણ ગણવામાં આવે છે. (Photo Source: srisailamtourism.com)

મહાકાલેશ્વર (મધ્યપ્રદેશ)
સ્થાન: ઉજ્જૈન
મહત્વ: આ જ્યોતિર્લિંગ 'ભસ્મ આરતી' માટે પ્રખ્યાત છે અને તેને સમય અને મૃત્યુના સ્વામી ભગવાન શિવનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે, જે મોક્ષ આપે છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

ઓમકારેશ્વર (મધ્યપ્રદેશ)
સ્થાન: નર્મદા નદીમાં માંધાતા ટાપુ પર
મહત્વ: આ જ્યોતિર્લિંગ 'ઓમ' ના આકારમાં સ્થિત છે અને વૈશ્વિક ચેતનાનું પ્રતીક છે. (Photo Source: temple.yatradham.org)

કેદારનાથ (ઉત્તરાખંડ)
સ્થાન: ગઢવાલ હિમાલય
મહત્વ: તે હિમાલયની ગોદમાં આવેલું છે અને મુક્તિ અને ભક્તિનું પ્રતીક છે. આ જ્યોતિર્લિંગ ફક્ત ઉનાળાના મહિનાઓમાં જ ખુલ્લું રહે છે. (Photo Source: badrinath-kedarnath.gov.in)

ભીમાશંકર (મહારાષ્ટ્ર)
સ્થાન: પુણે જિલ્લો
મહત્વ: ગાઢ જંગલો વચ્ચે સ્થિત આ જ્યોતિર્લિંગ દુષ્ટતાનો નાશ કરનાર ભગવાન શિવના સ્વરૂપનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. (Photo Source: @secret_temples/Instagram)

કાશી વિશ્વનાથ (ઉત્તર પ્રદેશ)
સ્થાન: વારાણસી
મહત્વ: વારાણસીને આધ્યાત્મિક રાજધાની કહેવામાં આવે છે અને આ જ્યોતિર્લિંગ જીવન અને મૃત્યુમાં મુક્તિ પ્રદાન કરે છે તેવું માનવામાં આવે છે. (Photo Source: shrikashidham.com)

ત્ર્યંબકેશ્વર (મહારાષ્ટ્ર)
સ્થાન: નાસિક જિલ્લો
મહત્વ: તે ગોદાવરી નદીના ઉદ્ગમ સ્થાન પાસે સ્થિત છે અને સર્જન, પાલન અને વિનાશના ચક્રનું પ્રતીક છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

વૈદ્યનાથ (ઝારખંડ)
સ્થાન: દેવઘર
મહત્વ: તેને 'ચિકિત્સ્ક' જ્યોતિર્લિંગ કહેવામાં આવે છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે તે રોગોનો ઇલાજ કરે છે અને આરોગ્ય પ્રદાન કરે છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

નાગેશ્વર (ગુજરાત)
સ્થાન: દ્વારકા નજીક
મહત્વ: આ જ્યોતિર્લિંગ નકારાત્મક શક્તિઓ અને દુષ્ટ શક્તિઓથી રક્ષણનું પ્રતીક છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

રામેશ્વરમ (તમિલનાડુ)
સ્થાન: પંબન દ્વીપ
મહત્વ: તે રામાયણ સાથે સંકળાયેલું છે જ્યાં ભગવાન રામે લંકા જીત્યા પછી ભગવાન શિવની પૂજા કરી હતી. (Photo Source: tamilnadutourism.tn.gov.in)

ઘૃષ્ણેશ્વર (મહારાષ્ટ્ર)
સ્થાન: ઈલોરા, ઔરંગાબાદ
મહત્વ: તેને સૌથી નાનું જ્યોતિર્લિંગ માનવામાં આવે છે અને તે શ્રદ્ધા અને સરળતાનું પ્રતીક છે. તે યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ, ઈલોરાની ગુફાઓ પાસે સ્થિત છે. (Photo Source: incredibleindia.gov.in)

જ્યોતિર્લિંગનું મહત્વ
બાર જ્યોતિર્લિંગ ભગવાન શિવના શાશ્વત અને અપરિવર્તનશીલ સ્વરૂપનું પ્રતીક છે. આ મંદિરોની મુલાકાત લઈને ભક્તો આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ પ્રાપ્ત કરે છે અને જીવનમાં સકારાત્મક ઉર્જાનો અનુભવ કરે છે. દરેક જ્યોતિર્લિંગ શિવના વિવિધ પાસાઓ પ્રગટ કરે છે અને ભક્તોને ભક્તિ, ધૈર્ય અને આધ્યાત્મિક જ્ઞાન શીખવે છે. (Photo Source: @secret_temples/Instagram)

યાત્રા અને આશ્રય
ઘણા ભક્તો 'દ્વાદશ જ્યોતિર્લિંગ યાત્રા' કરે છે, જેમાં બધા 12 જ્યોતિર્લિંગોના દર્શન કરવામાં આવે છે. આ યાત્રા આધ્યાત્મિક શાંતિ અને દૈવી આશીર્વાદ પ્રાપ્ત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ પ્રાચીન મંદિરોને જાળવવા માટે વિવિધ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે, જેથી આ પવિત્ર સ્થળો ભવિષ્યની પેઢીઓને પણ પ્રેરણા આપી શકે. (Photo Source: chardham-pilgrimage-tour.com)