Prasanta Sahu : કેન્દ્રએ 2022-23માં નજીવા કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન (જીડીપી) ના 6.4% ના રાજકોષીય ખાધના લક્ષ્ય (સુધારેલા અંદાજ)ને પૂરો કર્યો હોવાનું જાણવા મળે છે, બીજા એડવાન્સ અંદાજમાં જીડીપીમાં સુધારોના કારણ કે નજીવી રીતે ઊંચી ચોખ્ખી (પોસ્ટ-ડેવ્યુલેશન) કરવેરા રસીદ થોડી નીચેની અસરને સરભર કરે છે.
એક જાણકાર સ્ત્રોતે જણાવ્યું હતું કે, એકંદર ખર્ચ સંબંધિત RE કરતાં થોડો ઓછો હતો, જેમાં ₹ 7.2 ટ્રિલિયન કરતાં વધુ મૂડી ખર્ચ હતો, જે ₹ 7.28 ટ્રિલિયનના આરઇની સામે હતો, એમ એક જાણકાર સ્ત્રોતે જણાવ્યું હતું. સૂત્રએ ઉમેર્યું હતું કે, “ ટકાવારીની દ્રષ્ટિએ રાજકોષીય ખાધ 6.4% ના RE સ્તરે હશે, સિવાય કે કામચલાઉ જીડીપીના આંકડા બીજા એડવાન્સ અંદાજ કરતા ઘણા બદલાય, જે તદ્દન અસંભવિત છે. સંપૂર્ણ ખાધ ₹ 17.55 ટ્રિલિયનના આરઇથી થોડી ઓછી હશે,” ગયા નાણાકીય વર્ષના તમામ બજેટ આંકડા આરઇની સરખામણીમાં “લગભગ સચોટ” આવ્યા હતા.
FY23 માટે કામચલાઉ જીડીપી આંકડા મેના અંત સુધીમાં જાહેર કરવામાં આવશે.
બીજા એડવાન્સ અંદાજ મુજબ, FY23માં નોમિનલ જીડીપી ₹ 272.04 ટ્રિલિયન હોવાનો અંદાજ હતો, જે ₹ 273.08 ટ્રિલિયનના પ્રથમ એડવાન્સ અંદાજ કરતાં 0.38% ઓછો છે. બજેટરી ખાધ પ્રથમ આગોતરા અંદાજ પર આધારિત હોવાથી, જો બાકીનું બધું જ સ્થિર રહ્યું હોત તો રાજકોષીય ખાધ નજીવી રીતે વધી શકી હોત.
કેન્દ્રનો મહેસૂલ ખર્ચ લગભગ 34.59 ટ્રિલિયન રૂપિયાના FY23RE ની નજીક છે, વર્ષનો કુલ ખર્ચ ₹. 41.87 ટ્રિલિયનના RE કરતાં થોડો ઓછો હશે, એમ સૂત્રએ જણાવ્યું હતું.
ફૂડ અને ફર્ટિલાઇઝર્સ જેવી સબસિડી પરના વધુ આવક ખર્ચને ધ્યાનમાં લેવા માટે, FY23 માટે કેન્દ્રનો ખર્ચ ₹ 2.42 ટ્રિલિયન અથવા 6.14% વધીને ₹ 39.44 ટ્રિલિયનના બજેટ અંદાજ (BE)થી RE માં ₹ 41.87 ટ્રિલિયન થયો હતો.
FY23RE માં, ચોખ્ખી (પોસ્ટ-ડેવ્યુલેશન) ટેક્સ આવકનો લક્ષ્યાંક 8% વધારીને ₹ 20.87 ટ્રિલિયન કરવામાં આવ્યો હતો. પ્રત્યક્ષ કરને કારણે વાસ્તવિક ચોખ્ખી કર રસીદો RE કરતાં થોડી વધારે છે.
આ પણ વાંચો: ભારતમાં બેરોજગારી દર ચાર મહિનાની ટોચે, એપ્રિલમાં વધીને 8.11 ટકા થયો
પ્રત્યક્ષ કરની રસીદો, રિફંડની ચોખ્ખી પરંતુ ડિવોલ્યુશન પહેલાં, FY23 માં ₹ 16.61 ટ્રિલિયન હતી, જે કામચલાઉ અંદાજ મુજબ, `16.5 ટ્રિલિયનના RE કરતાં 0.67% વધુ હતી.FY23માં કેન્દ્રની કુલ પરોક્ષ કર વસૂલાત (વિતરણ પહેલાં) `13.82 ટ્રિલિયન હતી, જે નાણાકીય વર્ષ માટેના ₹ 13.85 ટ્રિલિયનના સુધારેલા અંદાજ કરતાં માત્ર ₹ 3,000 કરોડ ઓછી છે.
CPSE અને અન્ય સરકારી રોકાણોમાંથી પ્રાપ્ત થયેલા ₹ 16,000 કરોડના વધારાના ડિવિડન્ડને કારણે સરકારની બિન-કરવેરા આવક FY23RE કરતાં વધી ગઈ છે. વધારાની નોન-ટેક્સ રેવન્યુએ કેન્દ્રને ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ રિસિપ્ટ્સમાં ₹ 14,700 કરોડની અછતને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરી છે.
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ફાઇનાન્સિયલ એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, વધુ માહિતી માટે અહીં ક્લિક કરો,
