સોમવારે યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશન દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા નવા નેશનલ ક્રેડિટ ફ્રેમવર્ક (NCRF) ના અંતિમ અહેવાલ મુજબ, વિદ્યાર્થીઓ હવે વેદ-પુરાણ, મીમાંસા, સહિત ભારતીય જ્ઞાન પરંપરાના અન્ય પરિમાણોમાં વિશિષ્ટ જ્ઞાન માટે ક્રેડિટ હાંસિલ કરશે.
આ સાથે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં રાષ્ટ્રીય/આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સિદ્ધિ મેળવનારાઓને ધિરાણ આપવા માટે નેશનલ ફ્રેમવર્ક ફ્રેમવર્ક (NCRF)માં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. ધિરાણ અંગે એવી અનિવાર્યપણે ‘માન્યતા છે કે શીખનારે અગાઉનો અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કર્યો છે, જે તે સ્તરની લાયકાતને અનુરૂપ છે’. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, તે શીખવાના પરિણામોને માપવાનો એક માર્ગ છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે, NCRFએ ધિરાણ પ્રણાલી અપનાવવા માટે શાળાઓ, કોલેજો અને યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા અનુસરવામાં આવતી માર્ગદર્શિકાઓનો સમૂહ છે. તે સમગ્ર શાળા શિક્ષણ પ્રણાલીને પ્રથમ વખત ક્રેડિટ હેઠળ લાવે છે. આવા સંજોગોમાં અત્યાર સુધી માત્ર નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઓપન સ્કૂલિંગ જ ક્રેડિટ સિસ્ટમને અનુસરતી હતી. NCRFમાં કૌશલ્ય અને વ્યાવસાયિક શિક્ષણનો પણ સમાવેશ થાય છે.
સોમવારે 10 એપ્રિલના રોજ યુજીસી (UGC) એ એક નોટિસ બહાર પાડી હતી. જેમાં રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 માં, સામાન્ય શિક્ષણ અને વ્યાવસાયિક શિક્ષણ વચ્ચે મજબૂત સંકલન સ્થાપિત કરવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. ભારત સરકાર દ્વારા ગઠિત નેશનલ કાઉન્સિલ ફોર વોકેશનલ એજ્યુકેશન એન્ડ ટ્રેનિંગ (NCVET) ના અધ્યક્ષ નિર્મલજીત સિંહ કલસીની અધ્યક્ષતાવાળી ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિ દ્વારા નેશનલ ક્રેડિટ ફ્રેમવર્ક રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. UGCએ નોટિસ સાથે આ રિપોર્ટ જોડીને તમામ ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને તેના અમલ માટે જરૂરી પગલાં લેવા આગ્રહ કર્યો છે.
જેમાં ભારતીય જ્ઞાન પરંપરામાં 18 મુખ્ય શિક્ષણ અને 64 કળા, કળા કૌશલ્ય વગેરેનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં ચાર વેદ, તેમના સહયોગી વેદ (આયુર્વેદ, ધનુર્વેદ, ગાંધર્વ વેદ), પુરાણો, મીમાંસા, ન્યાય, ધર્મશાસ્ત્ર, વેદાંગ, વ્યાકરણ, જ્યોતિષ વગેરેને રેખાંકિત કરીને તેમને ક્રેડિટ સિસ્ટમ માટે પ્રોત્સાહિત કરવાની જરૂરિયાત જણાવવામાં આવી છે.
NCRFએ જણાવ્યું છે કે, રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 ના ઉદ્દેશ્યોમાં એક મુખ્ય તત્વ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટ દેખાવ કરનારાઓને ક્રેડિટ પ્રદાન કરવાનો છે. રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટતા હાંસલ કરનારાઓને ક્રેડિટ આપીને રમતગમત, વિજ્ઞાન, ટેકનોલોજી, સામાજિક કાર્ય, રંગમંચ કળા, લલિત કળા, પરંપરા, વારસો, સાહિત્ય, ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા વગેરે ક્ષેત્રોમાં પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ.
આ અંતર્ગત, રમતગમતના ક્ષેત્રમાં, રાષ્ટ્રીય/ફેડરેશન ગેમ્સ, રાષ્ટ્રીય ચેમ્પિયનશિપ, કોમનવેલ્થ/એશિયન ચેમ્પિયનશિપ, એશિયાડ, વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ, વર્લ્ડ કપ, ઓલિમ્પિક ગેમ્સ વગેરે. આ યાદીમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેમણે પર્ફોર્મિંગ આર્ટ, નૃત્ય નાટક, સંગીત, ભારતીય શાસ્ત્રીય સંગીતના ક્ષેત્રમાં પરંપરાગત કળા કૌશલ્ય પ્રાપ્ત કર્યું છે અને શિક્ષણ, પર્યાવરણ, આરોગ્યસંભાળ વગેરે ક્ષેત્રોમાં ઉત્તમ સામાજિક સેવા કરી છે. તેમાં ઇનોવેશન અને સ્ટાર્ટઅપ સિસ્ટમ હેઠળ કૃષિ અને ગ્રામિણ વિકાસમાં સ્વદેશી તકનીકના વિકાસમાં વિશેષ કુશળતા ધરાવતા લોકોનો સમાવેશ થાય છે.
NCRFએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, શીખવાના પરિણામો દરેક કિસ્સામાં યોગ્ય નેશનલ ક્રેડિટ ફ્રેમવર્કના સ્તર પર પહેલાથી વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવશે, જેમાં ચોક્કસ સિદ્ધિઓ માટે બેન્ચમાર્ક સેટ કરવામાં આવશે. જેમ કે, જો કોઈ વ્યક્તિએ ઓલિમ્પિકમાં સુવર્ણ ચંદ્રક હાંસલ કર્યો હોય, તો આ પરિણામ અને સિદ્ધિ માટેની તેમની તૈયારી અને અભ્યાસને શારીરિક શિક્ષણમાં સ્નાતકની વ્યાવસાયિક ડિગ્રીની કૌશલ્ય ક્રેડિટ જરૂરિયાતો સમકક્ષ ગણી શકાય છે.
