ટેલિગ્રામ દ્વારા સ્ટોક ટીપ્સ: સેબીએ શા માટે આ ત્રણ લોકોને સ્ટોક માર્કેટમાં પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે?

Hitesh Vyas : સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી) એ @bullrun2017 નામની ટેલિગ્રામ ચેનલના એડમિનિસ્ટ્રેટર એવા ત્રણ લોકોને માર્કેટમાં પ્રવેશવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે અને મેસેજિંગ એપ્લિકેશન પર ચોક્કસ શેરો પર “ભ્રામક ભલામણો” આપવા બદલ તેમના પર ₹ 5.68 કરોડનો દંડ ફટકાર્યો છે.

ત્રણ વ્યક્તિઓ જેમાં હિમાંશુ પટેલ, રાજ પટેલ (બંને ભાઈઓ છે અને મહેસાણામાં રહે છે) અને જયદેવ ઝાલા (અમદાવાદ), પહેલા ચોક્કસ કંપનીના સ્ટોક્સ ખરીદતા હતા અને પછી તે ચોક્કસ સ્ટોક્સ ખરીદવા માટે ચેનલના અન્ય સબ્સ્ક્રાઇબર્સની ભલામણ કરતા હતા. સબ્સ્ક્રાઇબર્સે ભલામણ કરેલ સ્ટોક્સ ખરીદવા માટે ઉપયોગ કર્યા પછી, ત્રણ ગુનેગારો તે સ્ટોકને ઊંચા ભાવે વેંચતા અને ખોટો નફો બુક કરતા.

આ પણ વાંચો: Cryptocurrency : ક્રિપ્ટો-આધારિત Bit4You એ CoinLoan ની તપાસના આધારે સેવાઓ કરી બંધ

શું હતી મોડસ ઓપરેન્ડી?

બંને પટેલ ભાઈઓ તેમના પોતાના ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ્સ તેમજ મહેન્દ્રભાઈ બેચરદાસ પટેલ, કોકિલાબેન મહેન્દ્રભાઈ પટેલ અને અવનીબેન કિરણકુમાર પટેલ નામના તેમના પરિવારના સભ્યોના ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ દ્વારા ચોક્કસ સ્ટોક્સ ખરીદતા હતા. રાજનો મિત્ર ઝાલા પણ આ જ વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલો હતો.

ચોક્કસ કંપનીઓના શેરો ખરીદ્યા પછી, ત્રણેય માણસો @bullrun2017 નામની ટેલિગ્રામ ચેનલમાં સંદેશા ફરતા હતા, અન્ય સબ્સ્ક્રાઇબર્સને તેમની પોતાની રુચિ અને તેના બદલે સ્ટોક વેચવાના હેતુને જાહેર કર્યા વિના તે ચોક્કસ શેર ખરીદવાની ભલામણ કરતા હતા.

ત્યારબાદ, તેમની પોતાની ભલામણોથી વિપરિત, ત્રણેય તેમની સલાહને અનુસરતા સસ્પેકટેડ રોકાણકારોને ફુગાવેલ ભાવે તેમના શેરો વેચતા હતા, અને ત્યાં ગેરકાયદેસર નફો બુક કરતા હતા. સેબીની તપાસ મુજબ, તેઓએ 1 જાન્યુઆરી, 2021 થી નવેમ્બર 12, 2021 વચ્ચે નિયમિત ધોરણે વિવિધ સ્ક્રિપ્સમાં સમાન પ્રક્રિયા હાથ ધરી હતી.

માર્કેટ રેગ્યુલેટરે તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે પટેલ બંધુઓ અને ઝાલાએ અનેક સ્ક્રીપ્સમાં ઘણા દિવસો સુધી છેતરપિંડીની યોજનામાં સામેલ થઈને કુલ ₹ 2.84 કરોડનો નફો નોંધાવ્યો હતો. મહેન્દ્રભાઈ, કોકિલાબેન અને અવનીબેને પણ આ યોજનામાંથી ગેરકાયદેસર નફો મેળવ્યો હતો.

સેબીએ શું પગલાં લીધાં છે?

સેબીએ પટેલ બંધુઓ અને ઝાલા પર ₹ 5.68 કરોડનો દંડ લાદ્યો છે, જે કુલ ગેરકાનૂની લાભ ( ₹ 2.84 કરોડ) કરતાં બમણો છે. માર્કેટ રેગ્યુલેટરે મહેન્દ્રભાઈ, કોકિલાબેન અને અવનીબેન પર 5-5 લાખ રૂપિયાનો દંડ વસૂલ્યો છે.

પટેલ પરિવાર અને ઝાલાને 12 નવેમ્બર, 2021 થી વાર્ષિક 12 ટકાના સાદા વ્યાજ સાથે ગેરકાયદેસર રીતે મેળવેલા સમગ્ર ₹ 2.84 કરોડ સેબીના ઇન્વેસ્ટર પ્રોટેક્શન એન્ડ એજ્યુકેશન ફંડ (IPEF)માં જમા કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. આમાંથી, તેઓએ અગાઉ સેબીના નિર્દેશ મુજબ એસ્ક્રો ખાતામાં ₹ 98.84 લાખ જમા કરાવ્યા છે. તેઓએ 12 નવેમ્બર, 2021 થી વાર્ષિક 12 ટકાના સાદા વ્યાજ સાથે પહેલાથી જ જમા કરાયેલા ગેરકાનૂની લાભો એટલે કે 98.84 લાખ રૂપિયાના વ્યાજને છૂટા કરવા પડશે.

આ ઉપરાંત સેબીએ પટેલ ભાઈઓ અને ઝાલાને સિક્યોરિટીઝ માર્કેટમાં પ્રવેશ પર રોક લગાવી છે. ગેરકાયદેસર રીતે મેળવેલી રકમની ચૂકવણીની તારીખથી ત્રણ વર્ષ સુધી તેઓને સિક્યોરિટીઝ માર્કેટમાં પ્રત્યક્ષ કે આડકતરી રીતે કોઈપણ રીતે ખરીદી, વેચાણ અથવા બીજા વ્યવહાર કરવા પર પ્રતિબંધ છે.

રેગ્યુલેટરે જણાવ્યું હતું કે મહેન્દ્રભાઈ, કોકિલાબેન અને અવનીબેનની સ્ટોક ખરીદવાના સંદેશાઓ જારી કરવામાં કોઈ ભૂમિકા નથી. જો કે, ત્રણેયએ સમજદારીપૂર્વક કામ કર્યું ન હતું કારણ કે તેઓએ તેમના ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ્સનો ઉપયોગ કરીને સોદાઓ ચલાવવાની મંજૂરી આપી હતી જે આ છેડછાડની યોજનાનો એક ભાગ હતો.

મહેન્દ્રભાઈ, કોકિલાબેન અને અવનીબેનને પણ ખોટા લાભની ચૂકવણી કર્યા પછી 1 વર્ષ માટે સિક્યોરિટીઝ માર્કેટમાં પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.

આ પણ વાંચો: Atal Pension Yojana News:અટલ પેન્શન યોજના હેઠળ થયેલ નોંધણી 52 મિલિયનને વટાવી ગઈ

ટેલિગ્રામ ચેનલ શેના વિશે હતી?

ટેલિગ્રામ ચેનલ @bullrun2017 ના વર્ણનમાં કહ્યું છે કે : “અમે 40 વર્ષનો સંયુક્ત અનુભવ ધરાવતા 4 સંશોધન વિશ્લેષકોની ટીમ છીએ. બધા કોલ્સ માત્ર અભ્યાસ હેતુ માટે છે. કોઈપણ વેપાર સલાહકારને તમારા નાણાકીય સલાહકાર લો. અમે સેબી રિસર્ચ એનાલિસ્ટ રજીસ્ટ્રેશન મેળવવાની પ્રક્રિયામાં છીએ.”

તેણે તેના સબ્સ્ક્રાઇબર્સને રોકડ તેમજ ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટમાં ઇન્ટ્રા-ડે તેમજ પોઝિશનલ બંને ટ્રેડિંગ માટે ભલામણો પૂરી પાડી હતી. રોકડ સેગમેન્ટના સંદર્ભમાં જારી કરાયેલી ભલામણો મુખ્યત્વે સ્મોલ કેપ સ્ક્રીપ્સ પર કેન્દ્રિત હતી. ચેનલનો પ્રચાર ફેસબુક, વોટ્સએપ, ઈન્સ્ટાગ્રામ વગેરે દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો.

સેબીને જાણવા મળ્યું કે 12 જાન્યુઆરી, 2022 સુધીમાં ચેનલના 49,000 થી વધુ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ હતા.

ફાઇનાન્સર્સની આસપાસ વધતી જતી ચિંતા

તાજેતરમાં નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે રોકાણકારોને નાણાકીય પ્રભાવકો અથવા ફાઇનાન્સર્સની સલાહને અનુસરતી વખતે સાવચેતી રાખવા જણાવ્યું હતું.

મૂડી બજાર નિયમનકાર નાણાકીય પ્રભાવકો માટે માર્ગદર્શિકા પર પણ કામ કરી રહ્યું છે જેઓ ટ્વિટર, યુટ્યુબ, ટેલિગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને ફેસબુક જેવા વિવિધ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર સ્ટોક રોકાણકારોને સલાહ આપે છે. તેણે તાજેતરમાં રોકાણ સલાહકારો અને સંશોધન વિશ્લેષકો દ્વારા ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતોને રોકવા માટે જાહેરાત માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી હતી.

Disclaimer : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, વધુ માહિતી માટે અહીં ક્લિક કરો,