રોકાણકારો ભલે નવા હોય કે અનુભવી, બધા બજારમાં રોકાણ કરેલી તેમની મૂડી પર ઉંચું રિટર્ન મેળવવાન અપેક્ષા રાખતા હોય છે. પરંતુ ઓછામાં ઓછા સમયમાં મહત્તમ નફો મેળવવાની ઉતાવળમાં ઘણી વખત રોકાણકારો દ્વારા આવી ભૂલો પણ કરવામાં આવે છે, જેના કારણે તેમને નફાને બદલે નુકસાન થાય છે. જો તમે તમારી મૂડીને સુરક્ષિત રાખીને બજારમાંથી નફો મેળવવા માંગતા હો, તો આવી ભૂલો કરવાથી બચવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
લાગણીશીલ બની રોકાણ કરવાથી બચવું
બજારમાં નાણાંનું રોકાણ કરનારા રોકાણકારો નક્કર માહિતી કે તથ્યોના આધારે રોકાણ કરવાને બદલે લાગણીશીલ કે આવેશમાં આવીને નાણાંનું રોકાણ કરે તો નફાને બદલે નુકસાનનું જોખમ વધારે રહે છે. લાલચ અથવા ડર અથવા લાગણીઓ, આ બધા રોકાણકારોને આવેગજન્ય ખરીદી અથવા વેચાણ તરફ દોરી જાય છે, જેમાં ઘણું જોખમ હોય છે. રોકાણકારોએ આવી રીતે નાણાંનું રોકાણ કરવાને બદલે લાંબા સમય સુધી શિસ્તબદ્ધ રીતે રોકાણ કરવું જોઈએ. બજારમાં ટૂંકા ગાળાની વધઘટ પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું અથવા તેના પર આધાર રાખવો એ યોગ્ય વ્યૂહરચના નથી.
પોર્ટફોલિયોનું ડાઇવર્સિફિકેશન ન કરવું
તમારી બધી મૂડીનું એક જ શેર, સેક્ટર અથવા સાધનમાં રોકાણ કરવું સમજદારીભર્યું કામ નથી. આમ કરવાથી, રોકાણ પર અસ્થિરતાની વધુ અસર થાય છે અને જોખમ વધે છે. રોકાણકારોએ તેમના ભંડોળને વિવિધ એસેટ ક્લાસમાં વિભાજીત કરીને રોકાણ કરવું જોઈએ. ઇક્વિટી, બોન્ડ્સ, રિયલ એસ્ટેટ, સોનું અથવા કોમોડિટીઝ જેવા વિવિધ એસેટ ક્લાસમાં તમારા રોકાણનું ડાઇવર્સિફિકેશન કરવાથી જોખમ ઓછું થાય છે અને તમને વધુ સારું રિટર્ન મેળવવાની સંભાવના મળે છે. નવા નાના રોકાણકારોને સામાન્ય રીતે સ્ટોક્સમાં સીધું રોકાણ કરવાને બદલે ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ દ્વારા રોકાણ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે, જે ઓછા મૂડી રોકાણ સાથે પણ ડાઇવર્સિફિકેશનનો લાભ આપે છે. આ સિવાય જો સિસ્ટેમેટિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાન એટલે કે SIP દ્વારા રોકાણ કરવામાં આવે તો સમય સંબંધિત જોખમ પણ ઓછું થાય છે અને એવરેજિંગનો લાભ મળે છે.
ફંડામેન્ટલની અવગણના
ઘણી વખત રોકાણકારો રોકાણ કરતા પહેલા સ્ટોક અથવા એસેટ ક્લાસને લગતા ફંડામેન્ટલ્સ પર સંપૂર્ણ ધ્યાન આપતા નથી અને માત્ર બજારના ટ્રેન્ડ્સ, ટીપ્સ અથવા અફવાઓના આધારે ઉતાવળમાં નાણાંનું રોકાણ કરે છે. આવી રીતે રોકાણ કરવાથી તમારી મૂડી જોખમમાં મુકાય છે. ફંડામેન્ટલ્સ પર ધ્યાન આપવાનો અર્થ એ છે કે તમે રોકાણ કરવા જઈ રહ્યા છો તે કંપની, ફંડ અથવા એસેટ ક્લાસના નાણાકીય સ્વાસ્થ્ય, કામગીરી અને વૃદ્ધિની સંભાવનાઓ વિશે નક્કર માહિતી મેળવવી.
રાતોરાત ધનવાન બનવાની લાલચ
ઘણા રોકાણકારો શેરબજારને રાતોરાત સમૃદ્ધ થવાનું સ્થળ માને છે અને સંપૂર્ણ માહિતી મેળવ્યા વિના ક્યાંકથી મળેલી ટીપ્સના આધારે રોકાણ કરે છે. તેઓ સમજી શકતા નથી કે શેરબજાર પૈસા ડબલ કે ત્રણ ગણા કરવા માટેનું જાદુઈ સ્થળ નથી. અહીં રિટર્ન ફંડામેન્ટલ્સ અને કંપનીઓના વાસ્તવિક પ્રદર્શન પર આધાર રાખે છે અને સાચા અર્થમાં વધુ સારું વળતર ત્યારે જ મળે છે જ્યારે લાંબા સમય માટે યોગ્ય શેરોમાં રોકાણ કરવામાં આવે. બે-ચાર મહિનામાં પૈસા ડબલ કરવાની ટિપ્સ સામાન્ય રીતે ખોટી હોય છે. જેઓ તેમની જાળમાં આવે છે તેઓ ઘણીવાર તેમની મૂડી તેમજ નફો ગુમાવે છે.
સમૂહની માનસિકતાનું અનુકરણ કરવું
નવા રોકાણકારો ઘણી વખત અત્યંત માનસિકતાની અસર હેઠળ આવી જાય છે. એટલે કે, તેમની આસપાસના લોકો જે કરે છે તેના આધારે તેઓ રોકાણ કરતા હોય છે. આમ કરતા પહેલા તેઓ તેનું કારણ જાણવું પણ જરૂરી માનતા નથી. ઉદાહરણ તરીકે, ઘણી વખત લોકો વિગતો જાણ્યા વિના IPOમાં રોકાણ કરવા ઇચ્છતા હોય છે કારણ કે તેની ખૂબ ચર્ચા થઈ રહી છે અને તેમાં ઘણી બધી ઓવરસબ્સ્ક્રિપ્શન છે. જ્યારે આવા કિસ્સાઓમાં, શેરના ભાવ વાજબી કરતા ઉંચે જવાની એટલે કે ઇન્ફ્લેટેડ પ્રાઇસની ઘણી આશંકા રહે છે.
રિસ્ક મેનેજમેન્ટને મહત્વ ન આપવું
નવા રોકાણકારો ઘણી વખત રિસ્ક મેનેજમેન્ટ પર ધ્યાન આપતા નથી અથવા તેનું મહત્વ સમજી શકતા નથી. જ્યારે બજારમાં સલામત અને નફાકારક રોકાણ માટે, તમારી જોખમ લેવાની ક્ષમતાને સમજવી અને તે મુજબ વ્યૂહરચના બનાવવી જરૂરી છે. રિસ્ક મેનેજમેન્ટ માટે તમારા રોકાણમાં વૈવિધ્યકરણ લાવવાની સાથે, રોકાણ પર સ્ટોપ-લોસ લાગુ કરવું અને હેજિંગ વ્યૂહરચનાનું પાલન કરવું પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
