Income Tax Return Filing Tips: એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ (AIS) એ ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા પહેલા કરતાં ઘણી સરળ બનાવી છે. પરંતુ આ સુવિધાનો લાભ લેવા માટે તમારી પાસે તેના વિશે સંપૂર્ણ માહિતી હોવી જરૂરી છે. સૌ પ્રથમ, આપણે એ જાણવાની જરૂર છે કે AIS શું છે, જેનો તમે તમારું આઈટી રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરતી વખતે તેનો યોગ્ય ઉપયોગ કરી શકો છો.
વાસ્તવમાં, એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ એ 2021 માં આવકવેરા વિભાગ દ્વારા રજૂ કરાયેલ વાર્ષિક નિવેદન છે, જેમાં નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કરદાતા દ્વારા કરવામાં આવેલા મોટાભાગના નાણાકીય વ્યવહારો વિશેની માહિતી એકસાથે આપવામાં આવે છે. તેમા તે કરદાતાની આવકના વિવિધ સ્ત્રોતો વિશેની માહિતીનો પણ સમાવેશ થાય છે.
AIS દ્વારા કેવી રીતે ITR ફાઇલ કરવાનું સરળ થયું
AIS ની રજૂઆત પહેલા કરદાતાઓ તેમના ટેક્સ સંબંધિત તમામ વિગતો ફોર્મ 26AS માં મેળવતા હતા. જેમાં તે કરદાતાના TDS, TCS, એડવાન્સ ટેક્સ અને સેલ્ફ એસેસમેન્ટ ટેક્સની વિગતોનો સમાવેશ થાય છે. પરંતુ 2019 માં, આવકવેરા વિભાગે એક સ્ટેટમેન્ટ તરીકે AIS શરૂ કર્યું જેમાં સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ માટે કરદાતાની આવક વિશે સંપૂર્ણ માહિતી એકસાથે આપવામાં આવે છે.

AISમાં કરદાતાના તમામ નાણાંકીય વ્યવહારો જેમ કે વ્યાજની આવક, ડિવિડન્ડ, ભાડાની આવક, GST ટર્નઓવર, શેર અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ વ્યવહારો, વિદેશમાંથી આવક, મિલકતની ખરીદી અને વેચાણનો સમાવેશ થાય છે. ઉપરાંત, જો કોઈ સુધારો કરવાની જરૂર હોય, તો કરદાતા પાસે ઓનલાઈન ફીડબેક આપવાનો વિકલ્પ પણ છે. એક રીતે, AIS ને ફોર્મ 26ASનું વિસ્તરણ પણ કહી શકાય, જેમાં સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કરદાતાના નાણાકીય વ્યવહારો અને કર સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓની વિગતો હોય છે.
નાણાકીય વર્ષ 2022-23 થી તેમા પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે કે હવે વ્યક્તિ દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા એડવાન્સ ટેક્સ, સેલ્ફ એસેસમેન્ટ ટેક્સ અને રેગ્યુલર એસેસમેન્ટ ટેક્સની વિગતો ફોર્મ 26AS ને બદલે AIS માં દેખાય છે. આ રીતે, AIS દ્વારા, કરદાતાઓ આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવા માટે તેમની તમામ પ્રકારની આવકની વિગતો એક જ જગ્યાએ મેળવી લે છે. એવું પણ કહી શકાય કે AIS ના રૂપમાં કરદાતાઓને પહેલાથી ભરેલા આવકવેરા રિટર્ન મળે છે, જે આવકવેરા ભરવાનું કાર્ય સરળ બનાવે છે.
AIS કેવી રીતે ડાઉનલોડ કરવું
એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ (AIS) ઈન્કમ ટેક્સ વિભાગની ઈ-ફાઈલિંગ વેબસાઈટ પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાય છે. આ માટે કરદાતાઓએ ઈન્કમ ટેક્સ પોર્ટલ પર તેમના ઈ-ફાઈલિંગ એકાઉન્ટમાં લોગ ઈન કરવું પડશે. જે બાદ તેઓ AIS પોર્ટલ પર જઈને તેમનું નિવેદન જોઈ શકશે. આ ઉપરાંત, આવકવેરા વિભાગે “કરદાતાઓ માટે AIS” ના નામથી એક મફત મોબાઇલ એપ્લિકેશન પણ શરૂ કરી છે, જેના દ્વારા AISની સંપૂર્ણ વિગતો સરળતાથી જોઈ શકાય છે.

AIS ડાઉનલોડ કરવાની રીત
- AIS ડાઉનલોડ કરવા માટે સૌથી પહેલા આવકવેરા પોર્ટલ પર લૉગિન કરો (url: https://eportal.incometax.gov.in/iec/foservices/#/login)
- લોગ ઇન કર્યા પછી, ડેશબોર્ડ પર Annual Information Statement (AIS) મેનૂ પર ક્લિક કરો
- Proceed બટન પર ક્લિક કરો જે તમને AIS પોર્ટલ પર રિડાયરેક્ટ કરશે
- એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ જોવા માટે AIS પર ક્લિક કરો
આ પણ વાંચો | ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઈલ કરવાના ફાયદા, ઓછી આવક હોય તો પણ આઈટીઆર ફાઈલ કરો
- બે વિકલ્પો : Taxpayer Information Summary (TIS) અથવા Annual Information Statement (AIS) માં કોઇ એક પર ક્લિક કરો.
- અહીં તમને AIS નું નાણાકીય વર્ષ, PAN અને તમારું નામ જોવા મળશે
- ડાઉનલોડ પર ક્લિક કરીને તમારું સ્ટેટમેન્ટ ડાઉનલોડ કરો





