Government Employees DA DR News : કેન્દ્ર સરકારે કોવિડ 19 મહામારીના સમયે મોંઘવારી ભથ્થા (ડીએ) અને મોંઘવારી રાહત (ડીઆર) ના ત્રણ હપ્તા અટકાવી દીધા હતા. સરકારે ગંભીર આર્થિક કટોકટી અને જાહેર નાણાં પરના દબાણને ઘટાડવાની જરૂરિયાતને ટાંક્યા હતા. સાંસદ આનંદ ભદૌરિયાએ કોવિડ કાળા દરમિયાન કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓના બાકી ડીએ એરિયર્સ આપવા વિશે સવાલ ઉઠાવ્યા છે. મોદી સરકારે 11 ઓગસ્ટ, 2025ના રોજ લોકસભામાં સત્તાવાર રીતે આ સવાલનો જવાબ આપ્યો છે.
બાકી ડીએ આપવા મુદ્દે સરકારનું વલણ
સવાલ: શું કોવિડ 19 દરમિયાન કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો માટે 18 મહિનાના મોંઘવારી ભથ્થા અને મોંઘવારી રાહતને રોકવાનો નિર્ણય આર્થિક વિક્ષેપ અને સરકારી નાણાં પરના દબાણને ઓછું કરવા માટે લેવામાં આવ્યો હતો?
જવાબ: સરકારે સંસદમાં આનો જવાબ આપતા કહ્યું કે 1 જાન્યુઆરી, 2020, 1 જુલાઈ, 2020 અને 1 જાન્યુઆરી, 2021 થી કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ / પેન્શનરોને ચૂકવવાપાત્ર મોંઘવારી ભથ્થા (ડીએ) / મોંઘવારી રાહત (ડીઆર) ના ત્રણ હપ્તા કોવિડ 19 ના સંદર્ભમાં લેવામાં આવ્યા હતા, જેનાથી આર્થિક વિક્ષેપ સર્જાયો હતો, જેથી સરકારી નાણાં પરનું દબાણ ઓછું થઈ શકે.
સવાલ: શું સરકારની નાણાકીય સ્થિતિ હજુ પણ દબાણ હેઠળ છે અને નાદારી થવાની અણી પર છે; જો એમ હોય તો તેની વિગતો શું છે અને 2014માં વારસામાં મળેલા તે સ્તર સુધીની દેશની રાજકોષીય સ્થિતિ જાળવી રાખવામાં સરકારની નિષ્ફળતાનાં કારણો શું છે.
જવાબ: “ભારત સરકારની રાજકોષીય ખાધ નાણાકીય વર્ષ 2020-21 માં 9.2 ટકાથી ઘટીને નાણાકીય વર્ષ 2025-26 (બજેટ અંદાજ) માં 4.4 ટકા થઈ ગઈ છે. ”
પ્રશ્ન: સરકાર 18 મહિનાના બાકી ડીએ/ડીઆર એરિયર્સ ક્યારે આપશે?
જવાબ: 2020 માં નાણાકીય અસર મહામારીની વિપરીત નાણાકીય અસર અને સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા કલ્યાણકારી પગલાંના ધિરાણને કારણે થઈ હતી. તેથી, ડીએ/ડીઆરની બાકી નીકળતી રકમને શક્ય ગણવામાં આવી ન હતી.
મોંઘવારી ભથ્થું શું છે? (What is Dearness Allowance?)
મોંઘવારી ભથ્થું (ડીએ) એ સરકાર દ્વારા તેના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને ફુગાવાની અસરને ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે ચૂકવવામાં આવતા જીવનનિર્વાહના ખર્ચનું સમાયોજન છે.
મોંઘવારી રાહત (ડીઆર) એ સરકારી પેન્શનરોને વધતા જતા ભાવોનો સામનો કરવામાં મદદ કરવા માટે આપવામાં આવતું ભથ્થું છે, જે કાર્યકારી કર્મચારીઓ માટે મોંઘવારી ભથ્થા (ડીએ) જેવું જ છે.
