Sohini Ghosh : એવા સમયે જ્યારે દેશભરમાં ઇજનેરી ઇચ્છુકો 4 જૂને યોજાનારી IIT-JEE એડવાન્સની તૈયારીના અંતિમ તબક્કામાં વ્યસ્ત હતા. જોકે ખુશ કીયુશ પટેલ આઇઆઇટી જીઇઇ એડવાન્સની તૈયારી કરવાના બદલે ગુજરાત હાઇકોર્ટમાં કોર્ટની કાર્યવાહી જોઈ રહ્યા હતા.
IIT ની આશા પર પાણી ફરી વળ્યું
જોકે 4 જૂનની પરીક્ષામાં બેસવાની તેમની આશાઓ ઉપર પાણી ફરી વળ્યું હતું કારણકે હાઇકોર્ટે રાષ્ટ્રીય પરીક્ષણ એજન્સી (NTA) દ્વારા તેમને અંતરિમ રાહત આપવાનો ઇન્કાર કરી દીધો હતો. જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે મેન્સના પરિણામ નોંધવામાં કોઈ ટેક્નિકલ ગડબડી ન્હોતી. જેનાથી જાણી શકાય કે તેમણે પસંદ કરેલું હતું. તેમણે પ્રયાસ કરેલા 75 પ્રશ્નોનો કોઈ જવાબ આપ્યો નહીં. આંચકો હોવા છતાં, 17 વર્ષીય આ કેસ કોર્ટમાં તેના તાર્કિક અંત સુધી લડવા માટે મક્કમ છે.
ખુશ કહે છે કે મીડિયાના ધ્યાન પછી તેના માતા-પિતાને દેશભરના વિદ્યાર્થીઓ તરફથી આવા જ મુશ્કેલીઓનો સામનો કરી રહેલા ઘણા કૉલ્સ આવ્યા છે. તેમના એડવોકેટ ધવલ વ્યાસનું કહેવું છે કે તેમને ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, બિહાર અને દિલ્હી સહિત અન્યોમાંથી પીડિત વિદ્યાર્થીઓના 40-50 કોલ આવ્યા છે. જે છેલ્લા ચાર વર્ષથી IIT JEE પરીક્ષાની તૈયારી કરી રહ્યા છે તે ખુશે ઉમેર્યું હતું કે “દરેક વ્યક્તિ કોર્ટનો સંપર્ક કરી શકતી નથી કારણ કે તે કરવા માટે તમારે સખત પુરાવાની જરૂર છે,”
વડોદરાના રહેવાસી છે ખુશ પટેલ
વડોદરાના રહેવાસી, પ્રાથમિક શાળાના સમયથી જ ગણિત તેમના હૃદયની નજીક હતું. ધોરણ 6 થી ખુશ એન્જિનિયરિંગને આગળ ધપાવવા માટે મક્કમ હતા. કારણ કે તેઓ માને છે કે “એન્જિનિયરો દરેક ક્ષેત્રમાં ઓલરાઉન્ડર છે”.
છેલ્લાં ચાર વર્ષમાં ખાનગી સંચાલિત એલન કેરિયર ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા આયોજિત મોટાભાગની અખિલ ભારતીય મોક ટેસ્ટમાં ટોચના 20માં સ્થાન મેળવ્યા બાદ, તે ઉચ્ચ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓને ઉડતા રંગોમાં પાર પાડવાનો વિશ્વાસ ધરાવતો હતો. છેલ્લા બે વર્ષથી એક સામાન્ય દિવસમાં સરેરાશ 11-13 કલાક અભ્યાસનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચોઃ- GSEB 12th Result : અમે માલધારી… હું અભણ, પુત્રએ 99.99 પીઆર મેળવ્યા, અમરાભાઈના ઘરે જાણે ઉત્સવ
જ્યારે તે સ્વીકારે છે કે “IIT એ જીવનનો અંત નથી” અને પ્રવેશ પરીક્ષાની ભૂલોને ધ્યાનમાં લીધા વિના તેની પ્રતિભા ચમકશે, ત્યારે તેને શું પરેશાન કરે છે તે એ છે કે NTA એ “ક્ષતિ” નું પરિણામ હોવાનો દાવો કરે છે તે સ્કોરના આધારે તેની યોગ્યતા પર પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો હતો.
“કોર્ટમાં (NTA દ્વારા) મારી પાત્રતા પર પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો કારણ કે મેં JEE મેઈન્સમાં સાત પર્સન્ટાઈલ (કોઈપણ પ્રશ્નનો પ્રયાસ ન કરવાને કારણે, NTA રેકોર્ડ મુજબ) મેળવ્યા હતા. મારી એક જ વિનંતી હતી કે મને JEE એડવાન્સ પરીક્ષામાં બેસવાની મંજૂરી આપવામાં આવે પરંતુ લાયકાતના આધારે કોર્ટ દ્વારા તેને મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી,” તે ભારપૂર્વક જણાવે છે કે NRI અને OCI વિદ્યાર્થીઓને મેન્સ માટે પણ બેસવાની જરૂર નથી અને એડવાન્સ માટે સીધા જ દેખાય છે.
તેઓ પૂછે છે કે “જો આવી જોગવાઈઓ કરી શકાય અને ભારત બહારના વિદ્યાર્થીઓ માટે પ્રાથમિકતા આપી શકાય, તો ભારતીય વિદ્યાર્થી માટે કેમ નહીં? મને JEE એડવાન્સ્ડ (કોર્ટના નિર્દેશો પર) માટે અરજી ફોર્મ ભરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, પરંતુ જો મને પરીક્ષામાં હાજર રહેવાની મંજૂરી ન હોય તો મારે માત્ર ફોર્મ ભરવાનો શું મતલબ?”
આ પણ વાંચોઃ- ત્રણ પેપર બાકી હતા અને પિતાએ પકડી અનંતની વાટ, પપ્પાનું બેટ સાથે રાખી આપી પરીક્ષા, દેવાંશીએ મેળવ્યા 88.35 PR
વિદ્યાર્થીએ તેની અરજીમાં આગ્રહ કર્યો હતો કે રેકોર્ડની તપાસ કર્યા પછી તેને યોગ્ય તક આપવામાં આવે – પ્રતિભાવ શીટ, સ્ક્રીન-રેકોર્ડિંગ અને પ્રતિભાવ શીટ ડાઉનલોડ કરવા માટે વપરાતા કમ્પ્યુટર. જો કે, વિનંતી નકારી કાઢવામાં આવી હતી.
20 એપ્રિલના રોજ સવારે 7:03 વાગ્યે તે પ્રતિભાવ શીટ ડાઉનલોડ કરી રહ્યો હતો ત્યારે ખુશ તેના પર આધાર રાખતો હતો તે એક સ્ક્રીન-રેકોર્ડિંગ છે જે તેણે ચિહ્નિત કરેલા જવાબો દર્શાવે છે. પ્રોવિઝનલ આન્સર કી અનુસાર ચિહ્નિત જવાબોની પોતાની પ્રતિસાદ પત્રક સાથે મેળવેલ, ખુશે 300 માંથી 300 અંક મેળવ્યા હતા. જોકે, સ્ક્રીન-રેકોર્ડિંગ ટાસ્કબાર અને માઉસ કર્સરની હિલચાલ વિનાનું હતું, જેના પર NTA એ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સ્ક્રીન-રેકોર્ડિંગ કદાચ ડોકટરેડ કરવામાં આવ્યું હશે.
ભૂતકાળના અનુભવો પરશી ખુશ શીખ્યો સ્ક્રિન રેકોર્ડનો પાઠ
સ્ક્રિન-રેકોર્ડ કરવા માટે ખુશનું પગલું એ મુશ્કેલ રીતે શીખેલા ભૂતકાળના પાઠમાંથી જન્મ્યું હતું. ખુશ કહે છે કે “જ્યારે મેં સત્ર 1 માટે પરીક્ષા સ્લોટ પસંદ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો અને ચૂકવણી કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, ત્યારે તે વારંવાર નિષ્ફળ ગયો હતો. મેં ત્યારે NTA ને પત્ર લખ્યો હતો પરંતુ કોઈ જવાબ મળ્યો ન હતો અને કહેવામાં આવ્યું હતું કે ચુકવણી નિષ્ફળ થઈ રહી છે તે દર્શાવવા માટે કોઈ પુરાવા નથી. મેં તેને એક પાઠ તરીકે લીધો અને સ્ક્રીન રેકોર્ડ કરવાનું શરૂ કર્યું. ઘણા વિદ્યાર્થીઓ કે જેઓ ખામીઓનો આરોપ લગાવી રહ્યા છે તેઓએ તે સમયે પ્રતિભાવ શીટ પણ ડાઉનલોડ કરી ન હતી અને તેઓ પુરાવા વિના કોર્ટનો સંપર્ક કરી શકતા નથી,”
NTAના આરોપો પર કે નો ટાસ્કબાર અને નો માઉસ કર્સર મૂવમેન્ટ એ ‘માલા ફીડ’ સ્ક્રીન-રેકોર્ડિંગનો સંકેત આપે છે, ખુશ કહે છે કે તેણે વ્યક્તિગત પસંદગી તરીકે તેના ટાસ્કબારને અક્ષમ કરી દીધો છે, એક વિકલ્પ ઉપલબ્ધ છે અને તે કીબોર્ડ શોર્ટકટ દ્વારા ઓપરેટ કરી રહ્યો હતો.
ગુસ્સે ભરાયેલા ખુશ કહે છે કે “NTA કહે છે કે હું ગભરાઈ ગયો હોઈશ અથવા નર્વસ થઈ ગયો હોઈશ અથવા હતાશ થઈ ગયો હોઈશ અને એક પણ પ્રશ્નનો જવાબ આપ્યો નથી. તે પણ કેવી રીતે શક્ય છે? હું 50-60 મોક ટેસ્ટ માટે હાજર થયો છું, જે ટેસ્ટની સ્થિતિને અનુરૂપ છે અને હંમેશા સારો સ્કોર કર્યો છે. આ પરીક્ષણ પ્રણાલી એવી છે જેની સાથે હું ખૂબ જ સારી રીતે પરિચિત છું. પ્રતિભાવ પત્રક જે દર્શાવે છે કે મેં એક પણ પ્રશ્નનો જવાબ આપ્યો ન હતો તે પછી, અમે વડોદરાથી દિલ્હીની ફ્લાઇટ લીધી અને 21 એપ્રિલના રોજ NTAના મહાનિર્દેશક વિનીત જોશીને મળ્યા. મેં તેમને કહ્યું કે ‘અત્યારે જ મારી પરીક્ષા કરો, કોઈપણ મુશ્કેલીના સ્તરે તમે ઇચ્છું છું, અને હું તેનો જવાબ આપીશ’,
કિશોર કહે છે કે તેનું એકમાત્ર ધ્યાન IIT હતું. “મેં અન્ય પ્રવેશ પરીક્ષાઓ માટે અરજી કરી નથી, પરંતુ હવે મારે સંશોધન કરવું પડશે જ્યાં હું અરજી કરી શકું. BITSAT એ એક વિકલ્પ છે જે હું વિચારી રહ્યો છું છતાં મારે મારા શિક્ષકોની સલાહ લેવી પડશે. હું જે બ્રાન્ચમાં આગળ વધવા માંગુ છું તે મેં નક્કી કર્યું નથી પરંતુ હું કોમ્પ્યુટર સાયન્સ તરફ થોડો ઝુકાવ રાખું છું,”
તે ઉમેરે છે કે જ્યારે અંડરગ્રેજ્યુએશન માટે વિદેશ જવાનો એક વિકલ્પ છે જે તેના સંબંધીઓએ સૂચવ્યું છે, ખુશ રહે છે. “તે કોઈ નાણાકીય સમસ્યા નથી પરંતુ મને લાગે છે કે મારે ભારતમાં અભ્યાસ કરવો જોઈએ અને રહેવું જોઈએ,”
જ્યારે ખુશ તેની કાનૂની લડાઈથી નિરાશ નથી, તેમ છતાં તેની સૌથી વધુ અસર તેની બહેનને થઈ છે, જે XI ધોરણમાં છે. “તે મારા માર્ગને અનુસરવા માટે પ્રેરિત હતી પરંતુ મારી સાથે જે બન્યું તે જોયા પછી, તેણી માનસિક રીતે પ્રભાવિત છે અને તેના અભ્યાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકતી નથી. જો તેણીને સમાન અગ્નિપરીક્ષામાંથી પસાર થવું પડે તો તે ડરી જાય છે. હમણાં માટે તેણીએ ગણિત સાથે વિજ્ઞાન પસંદ કર્યું છે, પરંતુ હવે તેણીને શંકા છે,” ખુશ કહે છે.
ખુશના પિતા કીયુશ પટેલ બીકોમ સ્નાતક છે અને વડોદરામાં ઓડિયો-વિઝ્યુઅલ સિસ્ટમ્સનો વ્યવસાય ચલાવે છે, જ્યારે તેમની માતા, ભ્રાન્તિ પટેલ, ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગ સ્નાતક, ગૃહિણી છે.
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ફાઇનાન્સિયલ એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
