Gabbar History : અંબાજી મા આરાસુરી મંદિરે દેશ-વિદેશમાંથી ભક્તો દર્શન માટે આવે છે. મા અંબાના દરબારમાં માથુ ટેકવી ધન્યતા અનુભવે છે. કહેવાય છે કે, મા અંબાનું મૂળ પ્રાગટ્ય સ્થાન ગબ્બર છે. અંબાજી મંદિરની વેબસાઈટમાં જણાવ્યા અનુસાર, અંબાજી મંદિરથી માત્ર 5 કિમી દૂર, પ્રસિદ્ધ ગબ્બર પર્વત, ગુજરાત અને રાજસ્થાન રાજ્યોની સરહદ પર, પ્રસિદ્ધ વૈદિક કુંવારી નદી સરસ્વતીના ઉદ્ગમસ્થાનની નજીક, જંગલ વિસ્તારમાં આરાસુર ટેકરીઓની દક્ષિણ બાજુએ સ્થિત છે. અરવલ્લીની પ્રાચીન ટેકરીઓની પશ્ચિમમાં, લગભગ 480 મીટરની ઊંચાઈએ, સમુદ્ર સપાટીથી લગભગ 1600 ફૂટ, કુલ વિસ્તાર 8.33 ચોરસ કિમી (5 ચોરસ માઇલ વિસ્તાર) છે અને તે ખરેખર એકાવન શક્તિપીઠ પર્વતોમાંનો એક છે. (51) પ્રખ્યાત પ્રાચીન (પૌરાણિક) શક્તિપીઠ – ભારતની વૈશ્વિક શક્તિનું કેન્દ્ર છે અને તે માતા અંબાજીનું મૂળ પવિત્ર સ્થાન છે, જ્યાં ઉલ્લેખિત દંતકથા અનુસાર દેવી સતીના મૃત શરીરના હૃદયનો ટુકડો અહીં ગબ્બરની ટોચ પર પડ્યો હતો. ગબ્બરના “તંત્ર ચુડામણી”ની પવિત્ર ટેકરી પર.
દેવી ભાગવતમાં પવિત્ર પહાડ ગબ્બરની વાર્તા
ભારતીય ગ્રંથો અનુસાર, ગબ્બર તીર્થ વૈદિક કુંવારી નદી સરસ્વતીના ઉદ્દગમ કિનારે, અંબિકા જંગલમાં આરાસુર ટેકરીઓમાં, જૂની અરવલ્લીની ટેકરીઓની દક્ષિણ-પશ્ચિમ બાજુએ આવેલું છે, જે એકાવન (એકાવન) 51) ભારતમાં પ્રખ્યાત પ્રાચીન પૌરાણિક શક્તિપીઠમાંનું એક છે.
દેવી ભાગવતની દંતકથા અનુસાર, મહિષાસુર રાક્ષસ સમગ્ર બ્રહ્માંડ માટે એક ખતરનાક રાક્ષસ હતો, તેણે ત્રણે લોકમાં ત્રાહિમામ કરી દીધો હતો, તેથી તમામ દેવતાઓ ત્રિદેવ બ્રહ્મા (સૃષ્ટિના સર્જન ભગવાન), વિષ્ણુ (પાલનકર્તા ભગવાન) અને મહેશ (મોક્ષના ભગવાન) ની આગેવાની હેઠળ બ્રહ્માંડની સર્વોચ્ચ મૂળ કોસ્મિક શક્તિ, મહાદેવી આદ્ય શક્તિ પાસે સહાય માટે જાય છે. અને પછી આદ્ય દેવી શક્તિ સૂર્ય કિરણોના તેજસ્વી વર્તુળથી ઘેરાયેલા શસ્ત્રો સાથે પૃથ્વી પર ઉતરે છે, જેઓ અણુશક્તિ ઉત્પત્તિથી પ્રગટ થયા અને દેવીએ તેની પવિત્ર તલવાર વડે મહિષાસુર રાક્ષસને મારીને મુક્ત કર્યો અને ત્યારથી તે “મહિસાસુર મર્દિની” તરીકે જાણીતી થઈ.
રામાયણમાં ગબ્બરની દંતકથા
રામાયણમાં કહેવાયેલી દંતકથા અનુસાર, ભગવાન રામ અને લક્ષ્મણ સીતાજીની શોધમાં શ્રૃંગી ઋષિના આશ્રમમાં આવ્યા હતા, જ્યાં તેમને ગબ્બર પર દેવી અંબાજીની પૂજા કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. અને રામે ઋતાજીએ ભગવાન રામનેષિના જણાવ્યા અનુસાર, જગત માતા શક્તિ (સમગ્ર બ્રહ્માંડની ઉર્જા માતા) દેવી અંબાજીની પૂજા અર્ચના કરી, તેમને “અજય” નામનું ચમત્કારિક તીર આપ્યું, જેની મદદથી રામે યુદ્ધમાં તેમના દુશ્મન રાવણ પર વિજય મેળવ્યો અને તેને મારી નાખ્યો.
ભગવાન કૃષ્ણની બાબરી
એક દંતકથા એવી પણ છે કે, આ પવિત્ર ગબ્બર ટેકરી પર ભગવાન કૃષ્ણના પવિત્ર વાળ, તેમના પાલક માતા-પિતા નંદ અને યશોદાની હાજરીમાં ઉતારવામાં આવ્યા હતા, જેઓ દેવી અંબાજી અને ભગવાન શિવની પૂજા કરતા હતા, વાળ દૂર કરવાની પવિત્ર વિધિ (બાબરી) અહીં કરવામાં આવી હતી, દ્વાપર યુગ દરમિયાન.
રાણા પ્રતાપની તલવાર
મેવાડના પ્રખ્યાત રાજપૂત રાજા, મહારાણા પ્રતાપ, આરાસુરી અંબા ભવાનીના સાચા ભક્ત હતા. તેમને એકવાર માતા અંબાજીએ બચાવ્યા હતા, તેથી તેમણે તેમની પ્રખ્યાત તલવાર માતા આરાસુરી અંબાજીના પવિત્ર ચરણોમાં સમર્પિત કરી, જે તલવારની આજે પણ પૂજા થાય છે.
ગબ્બર અને અખંડ દીપ
આ પૃથ્વી પર જ્યાં પણ દેવી સતીના 51 પવિત્ર શરીરના અંગો અને આભૂષણો પડ્યા છે, તે તમામ સ્થાનો વિશ્વની શક્તિના કેન્દ્રો – પ્રસિદ્ધ 51 શક્તિપીઠો તરીકે ઓળખાય છે. ગબ્બર પર એક ગોખમાં મા અંબાજીનો અખંડ દીવો પ્રગટાવવામાં આવેલો છે, આમ શ્રી આરાસુરી અંબાજી શક્તિપીઠ એ સ્થાનોમાંથી એક છે, જ્યાં દેવી સતીનું હૃદય ગબ્બરની ટોચ પર પડ્યું હતું, જેનું વર્ણન શાસ્ત્ર “તંત્ર ચૂડામણિ” માં કરવામાં આવ્યું છે.
આ પણ વાંચો – Ambaji Bhadarvi Poonam 2023| ભાદરવી પૂનમ મેળો 2023 : અંબાજી મંદિરનો ઈતિહાસ અને ગાથા?
ગબ્બરની દંતકથા
એવું પણ કહેવાય છે કે, મંગલ અને તેની પત્ની (દંપતી), માતા અંબાજીના ભક્ત હતા, ગબ્બર હિલ પાસે ગાય ચરાવવા જતા હતા, જ્યાં તેઓએ એક અજાણી સફેદ ગાય જોઈ હતી, જે સામાન્ય રીતે તેમની નજીક રોજ ચરતી હતી અને પછી ગબ્બર હિલ પર ગાયબ થઈ જતી હતી. તેથી એક દિવસ બંને દંપતી આ ગાયની શોધમાં ગબ્બરની ટેકરીઓ પર ગયા અને રાત થઈ ગઈ, તેમણે જોયું આરસ અને અદ્ભુત થાંભલાઓ અને કમાનોથી શણગારેલા એક વિશાળ મેદાન હતુ, જેમાં સ્વર્ગના દરવાજા હતા, જે આ પવિત્ર ગાય કામધેનુના અવાજથી ખુલતા હતા. દેવી આદ્ય શક્તિને તેમના મહેલમાં બેઠેલી જોવા મળી. તેથી આ ગૌપાલક દંપતીએ અંબા માતા પાસેથી તે અદ્ભુત સફેદ ગાય માટે ગૌચરના કામ માટે મહેનતાણું માંગ્યું અને માતાજીએ તેમને જાવ (જવ)ના કેટલાક અનાજ આપ્યા, પરંતુ તેઓએ બેદરકારીપૂર્વક અમૂલ્ય અનાજ ગબ્બરની ટેકરીઓ પર ફેંકી દીધા, પરંતુ સવારે તેઓને ત્યાં સોનાના કેટલાક દાણા મળ્યા. તેથી તેમણે પસ્તાવો કર્યો અને માતા અંબાજીના દર્શન કરવા માટે ટેકરીઓ પર પાછા ગયા અને તપ સાથે તેમની પૂજા કરી. આખરે માતાજી પ્રસન્ન થયા અને તેમને ભવિષ્યમાં પુત્રી તરીકે પુનઃજન્મ લઈશ તેવા આશીર્વાદ આપ્યા. અને પછી, આ દંપતીનો પુનર્જન્મ ભગવાન કૃષ્ણના પાલક માતા-પિતા નંદ અને યશોદા તરીકે થયો હતો. અને માતા અંબાજી તેમની પુત્રી મહા માયા તરીકે પુનર્જન્મ પામ્યા હતા, જે રાજા કંસને ચેતવણી આપ્યા બાદ જેલમાં અદ્રશ્ય થઈ ગયા હતા.
