નર્મદા નદી પર સરદાર સરોવર પ્રોજેક્ટ માટે ગુજરાત સરકાર દ્વારા માંગવામાં આવેલી કુલ રૂ. 1,491 કરોડની રકમમાંથી કેન્દ્રીય ગ્રાન્ટમાંથી માત્ર 35 ટકા જ છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષો દરમિયાન આપવામાં આવ્યા હતા, રાજ્ય સરકારે શુક્રવારે રાજ્ય વિધાનસભામાં સ્વીકાર્યું હતું.
રાજ્ય સરકારે જણાવ્યું હતું કે, તેણે નાણાકીય વર્ષ 2020-21 દરમિયાન પ્રોજેક્ટ માટે રૂ. 420.3 કરોડની માંગણી કરી હતી અને તેના જવાબમાં ભારત સરકારે રૂ. 177.9 કરોડ ફાળવ્યા હતા, રાજ્ય સરકારે કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય અમિત ચાવડાના પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું.
આજ જ રીતે, રાજ્ય સરકારે 2021-22માં પ્રોજેક્ટ માટે રૂ. 714.43 કરોડની માંગણી કરી હતી, જેમાંથી રૂ. 357.27 કરોડ કેન્દ્ર દ્વારા આપવામાં આવ્યા હતા.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2022-23 દરમિયાન, રાજ્ય સરકારે પ્રોજેક્ટ માટે 357.15 કરોડ રૂપિયાની કેન્દ્રીય ગ્રાન્ટની માંગણી કરી હતી. સરકારે કહ્યું કે, તે હજુ પણ ચાલુ વર્ષ માટે ગ્રાન્ટ મેળવવા માટે કેન્દ્ર સાથે લેખિત વાતચીતમાં વ્યસ્ત છે.
રાજ્ય સરકારે એમ પણ કહ્યું કે, તેણે 2020-21 અને 2021-22 દરમિયાન અનુક્રમે રૂ. 177.9 કરોડ અને રૂ. 357.9 કરોડ પ્રાપ્ત કેન્દ્રીય અનુદાનનો સંપૂર્ણપણે ખર્ચ કર્યો છે.
સરકારે કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય જેનીબેન ઠાકોરના અન્ય એક પ્રશ્નના જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે, સરદાર સરોવર ડેમમાંથી નર્મદાના પાણીને ઉત્તર ગુજરાત, કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રના પ્રદેશોમાં લઈ જવા માટે કુલ રૂ. 22,674 કરોડ માત્ર કેનાલ નેટવર્ક બનાવવા પાછળ ખર્ચવામાં આવ્યા હતા.
સરકારે જણાવ્યું હતું કે, ડેમ 2021માં ઓવરફ્લો થયો ન હતો, પરંતુ 2022માં 70 દિવસ સુધી આમ કર્યું, જેનાથી 83,879 ક્યુસેક પાણી નદીમાં વહેતુ થયું હતુ.
અગાઉ, ચાલુ બજેટ સત્ર દરમિયાન, સરકારે ગૃહને જણાવ્યું હતું કે, સરદાર સરોવર પ્રોજેક્ટના ભાગ રૂપે લગભગ 6000 કિમી નહેર નેટવર્કનું નિર્માણ કરવાનું બાકી છે.
જોકે 458 કિમી મુખ્ય નહેરો પૂર્ણ થઈ ગઈ છે, 0.92 કિમી શાખા નહેરો, 171 કિમી ડિસ્ટ્રીબ્યુટરી, 1,070 કિમી નાની નહેરો અને 4732 કિમી નાની નહેરોનું નિર્માણ કરવાનું બાકી છે.
સરકારે 2025 સુધીમાં નર્મદા યોજના પૂર્ણ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે.
ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ માટે કેન્દ્રીય અનુદાન
સરદાર સરોવર પ્રોજેક્ટની જેમ, ગુજરાત સરકાર દ્વારા માંગવામાં આવેલી રૂ. 2601.82 કરોડની કેન્દ્રીય ગ્રાન્ટમાંથી માત્ર 38 ટકા જ રાજ્યમાં ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ માટે ફાળવવામાં આવી હતી.
ગુજરાત સરકારે 21 ઓગસ્ટ, 2021 ના રોજ લખેલા પત્ર દ્વારા ચક્રવાત દરમિયાન રાહત આપવા માટે 2448.83 કરોડ રૂપિયાનું કેન્દ્રીય ભંડોળ માંગ્યું હતું, પરંતુ કેન્દ્ર દ્વારા માત્ર 1,000 કરોડ રૂપિયા જ ફાળવવામાં આવ્યા હતા, રાજ્ય સરકારે એક અલગ પ્રશ્નનો જવાબ આપ્યો હતો. કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય જેનીબેન ઠાકોરે જવાબમાં સ્વીકાર કર્યો હતો.
આ પણ વાંચો – ગુજરાત વિધાનસભા : ગુજરાતમાં ડ્રગ્સની તસ્કરી : બનાસકાંઠા ચેકપોસ્ટ પર અદ્યતન સ્કેનર લગાવાશે
15 ડિસેમ્બર, 2022 ના રોજના પત્ર દ્વારા, ગુજરાત સરકારે રાજ્યમાં કમોસમી વરસાદને કારણે થયેલા નુકસાન માટે રૂ. 152.99 કરોડની વધારાની કેન્દ્રીય સહાયની માંગણી કરી હતી. રાજ્ય સરકારે કહ્યું, “આ મામલો હજુ ભારત સરકાર દ્વારા વિચારણા હેઠળ છે.”
