દેવેન્દ્ર દેસાઈ નિધન : પીઢ ગાંધીવાદી દેવેન્દ્ર દેસાઈ, જેઓ ગુજરાતના રાજકોટમાં અનેક સહકારી સંસ્થાઓના સ્થાપક સભ્ય હતા અને ખાદી અને ગ્રામોદ્યોગ આયોગ (KVIC) ના અધ્યક્ષ તરીકે પણ સેવા આપી હતી, તેઓનું બુધવારે રાત્રે અમદાવાદમાં અવસાન થયું હતું. તેઓ 88 વર્ષના હતા અને વય સંબંધિત તકલીફોને કારણે છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી હોસ્પિટલમાં સારવાર હેઠળ હતા.
વલ્લભ લાખાણીએ, સૌરાષ્ટ્ર રચનાત્મક સમિતિ (એસઆરએસ), રાજકોટ, એક ગાંધીવાદી સંસ્થા, જેમાંથી દેસાઈ ટ્રસ્ટી હતા, તેમણે ગુરુવારે ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું હતું કે, “વધતી ઉંમરને કારણે, તે શારીરિક રીતે નબળા પડી ગયા હતા અને તેમને અમદાવાદની હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. તેમણે બુધવારે રાત્રે 8.30 વાગ્યે હોસ્પિટલમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા.”
કોણ હતા દેવેન્દ્ર દેસાઈ
દેસાઈનો જન્મ 1935 માં રાજકોટ જિલ્લાના જેતપુર શહેરમાં થયો હતો. તેમનો પરિવાર રાજકોટ જિલ્લાના વાસાવડ ગામનો હતો અને તેમના પિતા રમણીશંકર દેસાઈ વાસાવડના તાલુકદાર હતા.
દેસાઈ 1950 માં કોંગ્રેસના સભ્ય બન્યા અને રાજકોટ જિલ્લા પંચાયતમાં પાંચ વખત ચૂંટાયા, શરૂઆતમાં પંચાયતની વિવિધ સમિતિઓમાં સેવા આપી અને પછી તેના પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા. તેઓ ગાંધીવાદી ઉચ્છંગરાય ઢેબર, સૌરાષ્ટ્ર રાજ્યના પૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન બળવંત મહેતા, રતુ અદાણી, વજુ શાહ, માર્કંડ દેસાઈ વગેરેના નજીકના સાથી હતા.
1968 માં, દેસાઈ રચનાત્મક પ્રવૃત્તિઓના સંકલન અને પ્રોત્સાહન માટે નરેન્દ્રદાસ ગાંધી, ઢેબર, અદાણી, વજુ શાહ, નાનાભાઈ ભટ્ટ વગેરે દ્વારા 1948 માં સ્થપાયેલી બિન-સરકારી સંસ્થા SRS ની કાર્યકારી સમિતિના સભ્ય બન્યા. SRS ખાદી, કુટીર ઉદ્યોગો અને ગ્રામીણ રોજગારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કામ કરે છે અને ગુજરાતમાં ઘણા પરંપરાગત હેન્ડલૂમ કારીગરોને સમર્થન આપે છે.
દેસાઈ સહકારી ક્ષેત્રમાં પણ સક્રિય બન્યા હતા અને રાજકોટ જિલ્લા સહકારી દૂધ ઉત્પાદક સંઘ લિમિટેડના સ્થાપક-ચેરમેન હતા, જે અમૂલ ડેરીના સભ્ય સંઘોમાંના એક ગોપાલ ડેરી તરીકે પ્રખ્યાત છે. તેમણે રાજકોટ જિલ્લા સહકારી બેંકના વાઇસ ચેરમેન તરીકે પણ સેવા આપી હતી, જે ગુજરાતની સૌથી મોટી ખેડૂતોની બેંકોમાંની એક છે.
2011 માં, કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળની યુપીએ સરકારે દેસાઈને KVIC ના અધ્યક્ષ તરીકે નિયુક્ત કર્યા. જો કે, 2014 ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં યુપીએની હાર બાદ દેસાઈએ રાજીનામું આપી દીધું હતું. તેમ છતાં, તેઓ ગયા વર્ષ સુધી SRS ના પ્રમુખ તરીકે સેવા આપતા રહ્યા.
લાખાણીએ જણાવ્યું હતું કે, “સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના કારણે, તેમણે ગયા વર્ષે એસઆરએસના ટ્રસ્ટીઓને તેમને અધ્યક્ષની જવાબદારીમાંથી મુક્ત કરવા વિનંતી કરી હતી. ટ્રસ્ટી મંડળે તેમની લાગણીઓને માન આપ્યું અને તેમના અનુગામી તરીકે હિંમત ગોડાની નિમણૂક કરી.” લાખાણીએ જણાવ્યું હતું કે, દેસાઈ તેમના પુત્ર સાથે અમદાવાદ રહેવા ગયા હતા અને તેમના પરિવારમાં બે પુત્રો અને ચાર પૌત્રો છે.
આ પણ વાંચો – હારીજ ચાણસ્મા હાઈવે અકસ્માત : વરાણા ખોડિયાર મંદિરે જતા પદયાત્રીઓને વાહન ચાલકે ફંગોળ્યા, ત્રણના મોત
લાખાણીએ જણાવ્યું હતું કે, તેમની અંતિમ યાત્રા ગુરુવારે અમદાવાદમાં ગુજરાત કોલેજ પાસેના ગુજરાત ખાદી ગ્રામોદ્યોગ વસ્ત્રાગર સ્ટોરથી શરૂ કરવામાં આવી હતી, તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, દેસાઈના નિધનના શોકસભા માટે શુક્રવારે સાંજે 4 થી 6 દરમિયાન રાજકોટમાં રાષ્ટ્રીય શાસ્ત્રમાં જાગરણ યોજવામાં આવશે. પ્રાર્થના સેન્ટ્રલ હોલમાં શોક બેઠક પણ યોજાશે.
