ગોપાલ બી કટેસિયા : પ્રથમ નજરમાં, મોરબી નગરપાલિકા (Morbi nagar palika) એ 23 જાન્યુઆરીના રોજ ગુજરાતમાં અકલ્પનીય “અવજ્ઞા” પ્રદર્શિત કરી. “તેની ફરજો નિભાવવામાં નિષ્ફળતા” અને “અકાર્યક્ષમતા” માટે શા માટે તેને વિસર્જન ન કરવું જોઈએ તે અંગે રાજ્ય સરકાર (State Goverment) ની નોટિસના જવાબમાં નગરપાલિકાએ જણાવ્યું હતું કે, તે સૌપ્રથમ ઈચ્છે કે, સરકાર તે દસ્તાવેજો પરત કરે જે તપાસ ટીમ દ્વારા “જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે. તમને જણાવી દઈએ કે, મોરબી પુલ દુર્ઘટનામાં 135 લોકોના મોત થયા હતા
પાલિકાની જનરલ બોડી દ્વારા પસાર કરાયેલા ઠરાવમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, જ્યાં સુધી એસઆઈટી દ્વારા જપ્ત કરાયેલા રેકોર્ડ અને દસ્તાવેજો નહીં મળે ત્યાં સુધી તે નોટિસનો જવાબ આપી શકશે નહીં અને ત્યાં સુધી સરકારે કોઈ પગલાં લેવા જોઈએ નહીં. જોકે, પાલિકા પાસે તે રેકર્ડની નકલો નથી તે સમજની બહાર છે.
સરકાર દ્વારા 18મી જાન્યુઆરીની નોટિસ અંગે નગરપાલિકાના પ્રતિક્રિયા પહેલા, ભાજપના મોરબી શહેર એકમના પ્રમુખ લાખાભાઈ જારીયાના કાર્યાલય ખાતે યોજાયેલી સંકલન બેઠકમાં ભારે ચર્ચાઓ થઈ હતી, જેમાં મોરબીના નવા ચૂંટાયેલા ભાજપના ધારાસભ્ય કાંતિલાલ અમૃતિયા અને અન્ય લોકો પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.જેમાં પાલિકાના 18 કાઉન્સિલરો પણ.
ભુપેન્દ્ર પટેલની આગેવાની હેઠળની ભાજપ સરકાર મોરબીના મુદ્દે ધીમી ગતીએ ચાલી રહી છે, જ્યારે રાજકોટ જિલ્લામાં ગોંડલ તાલુકા પંચાયત, દેવભૂમિ દ્વારકાની ભાણવડ નગરપાલિકા અને મોરબીમાં જ વાંકાનેર નગરપાલિકાના જનરલ બોર્ડનું વિસર્જન કરવાની વાત આવતાં જ.
2016માં કોંગ્રેસ શાસિત ગોંડલ તાલુકા પંચાયતના વિસર્જન બાદ કોંગ્રેસના કેટલાક સભ્યો ભાજપમાં જોડાયા હતા, જેના પરિણામે જનરલ બોર્ડ બજેટ પસાર કરવામાં નિષ્ફળ ગયું હતું. તેવી જ રીતે ભાણવડમાં 2021માં કોંગ્રેસની મદદથી ભાજપના બળવાખોરોએ પાલિકા પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખ સામે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત પસાર કરાવવામાં સફળતા મેળવી હતી.
નવા અધ્યક્ષ અને ઉપાધ્યક્ષની પસંદગી કરવા માટે જનરલ બોર્ડની બેઠક બોલાવવાનો આદેશ આપવાને બદલે આખરે ચાર મહિના બાદ પાલિકાનું વિસર્જન કરતા પહેલા સરકારે ભાજપના એક કોર્પોરેટરને અધ્યક્ષપદ સોંપ્યું હતું.
ભાજપના બળવાખોરોએ માર્ચ 2021 માં વાંકાનેરમાં પ્રમુખ અને ઉપપ્રમુખના પદ માટેની ચૂંટણીમાં પક્ષના સત્તાવાર ઉમેદવારોને હરાવીને સત્તા કબજે કરી હતી, પરંતુ રાજ્ય સરકારે સતત ઝઘડા પછી ઓગસ્ટ 2022 માં તેના જનરલ બોર્ડને વિખેરી નાખ્યું હતું.
તેનાથી વિપરીત, મોરબી મ્યુનિસિપલ બોડી, જે ભાજપના સંપૂર્ણ નિયંત્રણમાં છે, તેણે 2022 માં તેની તમામ 52 બેઠકો જીતી હતી. પ્રમુખ કુસુમ પરમારની આગેવાની હેઠળ, ભાજપ શાસિત મોરબી જિલ્લામાં એકમાત્ર એવી સંસ્થા છે કે, જેમાં પાટીદાર કાઉન્સિલર નથી. આથી નગરપાલિકા સામે કોઈપણ કાર્યવાહીની કિંમત પાર્ટીએ ચૂકવવી પડે તેમ છે.
મોરબી બ્રિજ જે નગરપાલિકાની માલિકીનો છે પરંતુ તેનું સંચાલન અને જાળવણી OREVA ગ્રૂપની અજંતા મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્રાઈવેટ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવે છે, આ દુર્ઘટના ગુજરાતમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીના થોડા દિવસો પહેલા બની હતી. તેના તુરંત બાદ, મોરબી નગરપાલિકાના તત્કાલીન ચીફ ઓફિસર (CO) સંદિપસિંહ ઝાલાએ બ્રિજના સેફ્ટી ઓડિટના અભાવ માટે OREVA જૂથને જવાબદાર ઠેરવ્યું અને કહ્યું કે, તેણે નાગરિક સંસ્થાને જાણ કરી ન હતી કે તે તેને ખોલી રહ્યું છે. સમારકામ માટે લાંબા સમય સુધી શટડાઉન પછી 26 ઓક્ટોબરના રોજ, અચાનક ખોલી દેવામાં આવ્યો બ્રિજ.
24 નવેમ્બરના રોજ, આ બાબતે એક પીઆઈએલની સુનાવણી કરતી વખતે, ગુજરાત હાઈકોર્ટે નોંધ્યું હતું કે, મોરબી નગરપાલિકા દોષિત હોવાનું જણાયું હતું અને સરકારને પૂછ્યું હતું કે તે શા માટે બોડીને સુપરસીડ કરવામાં નથી આવી રહી.
15 ડિસેમ્બરના રોજ, નગરપાલિકાના 45 જેટલા કાઉન્સિલરોએ ભાજપના મોરબી ધારાસભ્ય અમૃતિયાના કાર્યાલયમાં એક બેઠક યોજી હતી, જેમાં તેઓ નિર્દોષ હોવાનો દાવો કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તેઓ બ્રિજના સંચાલન અને જાળવણી માટે ઓરેવા જૂથ સાથે થયેલા એમઓયુની તરફેણમાં ન હતા. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે, ન તો તેમણે વ્યક્તિગત રીતે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે અને ન તો સીઓએ તેને જનરલ બોર્ડને મોકલ્યા છે, જેના તેઓ સભ્ય છે.
કાઉન્સિલરો 19 ડિસેમ્બરે મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલને મળ્યા હતા અને નગરપાલિકાને અતિક્રમણ ન કરવા અને તેની પાંચ વર્ષની મુદત પૂરી કરવા દેવા વિનંતી કરી હતી. સીએમએ કથિત રીતે કહ્યું હતું કે, તેઓ આ મુદ્દાથી વાકેફ છે, અને સારૂ થઈ જશે.
18મી જાન્યુઆરીએ પાલિકાને નોટિસ મોકલવાનો ઓચિંતો નિર્ણય હાઈકોર્ટમાં સુનાવણી દરમિયાન થયેલા અપમાનને ઢાંકવા માટે સરકાર દ્વારા એક કાવતરું હોવાનું જણાઈ રહ્યું છે. જ્યારે સરકારે જવાબ આપવા માટે નગરપાલિકાને 25 જાન્યુઆરી સુધીનો સમય આપ્યો હતો, જ્યારે નાગરિક સંસ્થાએ 23 જાન્યુઆરીએ દસ્તાવેજો માંગતો ઠરાવ પસાર કર્યો હતો.
એક કાઉન્સિલરે તેમની ચિંતા સ્વીકારતા કહ્યું કે, તે સમજી શકાય તેવું છે કે તેમાંથી 33 ફર્સ્ટ ટાઈમર હતા. “તેમની પાસે સાશનનો વધુ અનુભવ નથી અને તેથી તેઓ તેમની પ્રથમ મુદતમાં જ તેમની પર કાપ ન મુકવા માટે શક્ય તેટલું બધું કરી રહ્યા છે.”
ગુજરાત ભાજપના ઉપપ્રમુખ જયંતિ કાવડિયાએ સરકાર તેના પગ ખેંચી રહી હોવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, અને “મોટા પ્રમાણમાં લોકોને અને પુલ તૂટી પડવાના ભોગ બનેલા લોકોને ન્યાય” આપવાનું વચન આપ્યું હતું. “મુદ્દો એ નથી કે નગરપાલિકાનું જનરલ બોર્ડ હટાવવું જોઈએ કે નહીં. મુદ્દો એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે સામાન્ય રીતે લોકોને અને ખાસ કરીને તે ઘટનાના પીડિતોને ન્યાય મળે… મને 100 ટકા ખાતરી છે કે, પક્ષ અને સરકાર એકબીજા સાથે મળીને આ મામલે યોગ્ય નિર્ણય લેશે.”
આ પણ વાંચો – મોરબી બ્રિજ તૂટી પડવાની ઘટના: હાઈકોર્ટ બાદ હવે ગુજરાત સરકારે પૂછ્યું, મોરબી નગરપાલિકાનું વિસર્જન કેમ ન કરવું જોઈએ?
પરંતુ, કોંગ્રેસ અને આમ આદમી પાર્ટીએ બ્રિજ તૂટી પડવા પર પ્રહારો કર્યા હોવા છતાં, સાથે વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં મોરબીમાંથી તેના ઉમેદવારની જીત થઈ, તો પણ ભાજપ સ્પષ્ટપણે માને છે કે આ સૌથી ખરાબ છે.
