ચોમાસું (monsoon) આવતાની સાથે જ વાતાવરણમાં ભેજ અને ઠંડક વધે છે, જે પાચનતંત્રને મંદ પાડે છે અને અનેક રોગોનું જોખમ વધારે છે. આવા સમયે આહારમાં વિશેષ કાળજી રાખવી ખૂબ જરૂરી છે. લીલા શાકભાજીમાં પરવળ (parval) એક એવું શાક છે જે સ્વાદિષ્ટ હોવા ઉપરાંત પોષક તત્વોનો ભંડાર છે અને ચોમાસામાં તેના સેવનથી શરીરને અનેક ફાયદાઓ મળે છે.
પરવળમાં રહેલા પોષક તત્વો
પરવળમાં વિટામિન A, વિટામિન B1, વિટામિન B2, અને વિટામિન C ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. આ ઉપરાંત, તેમાં કેલ્શિયમ, આયર્ન, પોટેશિયમ, મેગ્નેશિયમ અને ફોસ્ફરસ જેવા આવશ્યક ખનિજો પણ સારી માત્રામાં હોય છે. તેમાં કેલરી ઓછી અને ફાઈબર વધુ હોય છે, જે તેને એક ઉત્તમ અને પૌષ્ટિક શાકભાજી બનાવે છે.
ચોમાસામાં પરવળ ખાવાના ફાયદા (Benefits of eating parval in monsoon)
- પાચન સુધરે: ચોમાસામાં પાચનશક્તિ મંદ પડતી હોવાથી પરવળનું સેવન ફાયદાકારક છે. તેમાં ભરપૂર માત્રામાં ફાઈબર હોય છે જે પાચનક્રિયાને સુધારવામાં અને કબજિયાત જેવી સમસ્યાઓથી રાહત આપવામાં મદદ કરે છે. આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ તે ખૂબ જ ઉપયોગી છે.
- રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે : પરવળ વિટામિન C નો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. ચોમાસામાં સામાન્ય શરદી, ખાંસી, તાવ અને ત્વચાના ચેપ જેવા રોગોનું જોખમ વધે છે, ત્યારે પરવળનું સેવન આ રોગો સામે લડવામાં મદદરૂપ થાય છે.
- લોહી શુદ્ધ કરે : આયુર્વેદ અનુસાર, પરવળ લોહીને શુદ્ધ કરવામાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે. તે શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે, જેનાથી ત્વચા પણ સ્વસ્થ રહે છે.
- વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ : પરવળમાં કેલરી ખૂબ ઓછી હોય છે અને ફાઈબરનું પ્રમાણ વધારે હોય છે. આથી તે પેટને લાંબા સમય સુધી ભરેલું રાખે છે અને અનહેલ્ધી ખોરાક ખાવાની ઈચ્છા થતી નથી, જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- બ્લડ સુગર નિયંત્રિત કરે : ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે પણ પરવળ ખૂબ ફાયદાકારક છે. તે બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને ઇન્સ્યુલિનની સંવેદનશીલતા સુધારે છે.
- આંખો અને ત્વચા માટે ફાયદાકારક : પરવળમાં વિટામિન A ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જે આંખોના સ્વાસ્થ્ય માટે ઉત્તમ છે. ઉપરાંત, તેમાં રહેલા એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો ત્વચાને ચમકદાર બનાવવામાં અને વધતી ઉંમરના લક્ષણો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- લીવર માટે ગુણકારી: પરવળ લીવર માટે પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તે લીવરની કાર્યક્ષમતામાં વધારો કરે છે અને કમળા જેવી સમસ્યાઓની સારવારમાં પણ ઉપયોગી છે.
પરવળનું સેવન કેવી રીતે કરવું?
પરવળનું શાક, સૂપ કે સલાડના રૂપમાં સેવન કરી શકાય છે. તેને ઓછા તેલ અને મસાલા સાથે બનાવવાથી તેના ગુણધર્મો જળવાઈ રહે છે. ચોમાસામાં તાજા અને ધોયેલા પરવળનો ઉપયોગ કરવો હિતાવહ છે.
આમ, ચોમાસાની ઋતુમાં તમારા આહારમાં પરવળનો સમાવેશ કરીને તમે અનેક સ્વાસ્થ્ય લાભો મેળવી શકો છો અને રોગોથી બચીને સ્વસ્થ રહી શકો છો.
