Cosmetic Concerns for Babies | શું તમે પણ તમારા બાળકોને સુગંધિત કોસ્મેટિક્સ લગાવો છો? તો આ ખતરા વિશે જાણો લો

બાળકો પર સૌંદર્ય પ્રસાધનોની આડઅસરો | એક્સપર્ટ કહે છે, 'સ્કિનનો રક્ષણાત્મક અવરોધ, માઇક્રોબાયોમ, ત્રણ વર્ષની ઉંમર સુધી સંપૂર્ણપણે વિકસિત થતો નથી. આ સમયગાળા દરમિયાન વપરાતા પ્રોડક્ટસ આ સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.'

Written by shivani chauhan
July 29, 2025 12:35 IST
Cosmetic Concerns for Babies | શું તમે પણ તમારા બાળકોને સુગંધિત કોસ્મેટિક્સ લગાવો છો? તો આ ખતરા વિશે જાણો લો
Cosmetic Concerns for Babies

Baby Skincare Product Dangers | એક અભ્યાસમાં ચેતવણી આપવામાં આવી છે કે બાળકો અને શિશુઓ પર પુખ્ત વયના લોકો માટે કોસ્મેટિક્સ, પરફ્યુમ, નેઇલ પોલીશ અને કાળી મહેંદીનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે. ઇન્સ્ટાગ્રામ પર શેર કરાયેલા ફોટોઝ માટે તે સુંદર લાગી શકે છે, પરંતુ નિષ્ણાતો કહે છે કે તેનાથી બાળકોના સ્વાસ્થ્ય પર ગંભીર અસર પડી શકે છે.

બાળકોને કોસ્મેટિક લગાવાની આડ અસર

એક્સપર્ટ કહે છે, કે, ‘બાળકોની સ્કિન પુખ્ત વયના લોકો કરતા અલગ હોય છે. બાળકોની સ્કિનના લેયર પુખ્ત વયના લોકો કરતા 30% પાતળા હોવાથી કેમિકલ સરળતાથી લોહીના પ્રવાહમાં પ્રવેશી શકે છે અને શરીરના અન્ય ભાગોને અસર કરી શકે છે. તેની સ્કિન ઓછી કુદરતી તેલ (સીબમ) ઉત્પન્ન કરે છે, જેના કારણે તે ડ્રાયનેસ અને બળતરા માટે વધુ સંવેદનશીલ બને છે. ‘

એક્સપર્ટ કહે છે, ‘સ્કિનનો રક્ષણાત્મક અવરોધ, માઇક્રોબાયોમ, ત્રણ વર્ષની ઉંમર સુધી સંપૂર્ણપણે વિકસિત થતો નથી. આ સમયગાળા દરમિયાન વપરાતા પ્રોડક્ટસ આ સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.’

સંશોધન મુજબ, બાળકો પર વપરાતા બ્લીચ અને નેઇલ પોલીશમાં ઘણીવાર ફોર્માલ્ડીહાઇડ, ટોલ્યુએન અને ડિબ્યુટાઇલ ફેથાલેટ જેવા હાનિકારક અથવા કાર્સિનોજેનિક રસાયણો હોય છે.

  • ટોલ્યુએન: તે એક મગજ માટે ઝેર છે.
  • ડિબ્યુટાઇલ ફથાલેટ: આ એક કેમિકલ છે જે હોર્મોન સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડે છે. તે બાળકોના વિકાસ, ગ્રોથ અને પ્રજનન પ્રણાલીને અસર કરી શકે છે.
  • ફોર્માલ્ડીહાઇડ: ઓછા પ્રમાણમાં સંપર્કમાં આવવાથી પણ બાળકોમાં શ્વસન માર્ગના ચેપ વધી શકે છે.
  • બળતરા અને હોર્મોનલ વિક્ષેપો: પરફ્યુમમાં ઘણીવાર આલ્કોહોલ અને અસ્થિર સંયોજનો હોય છે જે સ્કિનને ડ્રાય કરી નાખે છે. આનાથી લાલાશ, ખંજવાળ અને અસ્વસ્થતા થઈ શકે છે. વધુમાં કેટલાક સ્કિનકેર પ્રોડક્ટસમાં રહેલા કેમિકલ હોર્મોન સંતુલનને વિક્ષેપિત કરી શકે છે અથવા એલર્જીનું કારણ બની શકે છે.
  • આલ્કિલફેનોલ્સ : હોર્મોન કાર્યમાં વિક્ષેપ પાડી શકે છે.
  • ટ્રાઇક્લોસન : થાઇરોઇડ હોર્મોન્સને અસર કરી શકે છે અને એન્ટિમાઇક્રોબાયલ પ્રતિકાર વધારી શકે છે.
  • બિસ્ફેનોલ્સ : હોર્મોનલ સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.
  • સાયક્લોસિલોક્સેન્સ : શરીરમાં એકઠા થઈ શકે છે અને હોર્મોનલ સંતુલનને અસર કરી શકે છે.
  • ઇથેનોલામાઇન : કાર્સિનોજેનિક નાઇટ્રોસામાઇન બનાવી શકે છે .
  • પેરાબેન્સ : પ્રિઝર્વેટિવ્સ જે એસ્ટ્રોજનની જેમ કાર્ય કરે છે .
  • ફ્થાલેટ્સ : પ્રજનન ઝેરીતા સાથે સંકળાયેલ.
  • બેન્ઝોફેનોન : એલર્જીનું કારણ બને છે અને હોર્મોનલ સંતુલનને ખલેલ પહોંચાડે છે.

સંશોધકો ચેતવણી આપે છે કે જો આ કેમિકલ અનુમતિપાત્ર સાંદ્રતામાં હોય, તો પણ ઘણીવાર રસાયણોના વારંવાર સંપર્કમાં આવવાથી “કોકટેલ અસર” તરીકે ઓળખાતી સંચિત અસર થઈ શકે છે.કામચલાઉ ટેટૂ ખતરનાક : કામચલાઉ ટેટૂ, ખાસ કરીને મહેંદી, તે અસુરક્ષિત છે. કાળી મેંદીમાં પેરા-ફેનાઇલનેડિયામાઇન નામનું કેમિકલ હોઈ શકે છે. જોકે તેનો ઉપયોગ વાળના રંગ તરીકે કરવાની મંજૂરી છે, પરંતુ તેને સીધી સ્કિન પર લગાવવા માટે પ્રતિબંધિત છે.

PPD ના સંપર્કમાં આવવાથી ગંભીર એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ થઈ શકે છે અને ભાગ્યે જ કિસ્સાઓમાં કેન્સર પણ થઈ શકે છે. તે બાળકોમાં કલર બદલાઈ શકે છે અથવા પુખ્ત વયના લોકોમાં લાંબા સમય સુધી કાળા ડાઘ પડી શકે છે. આ કેમિકલના સંપર્કમાં આવતા બાળકો ભવિષ્યમાં વાળના રંગોનો ઉપયોગ કરતી વખતે ગંભીર પ્રતિક્રિયાઓનો અનુભવ કરી શકે છે. યુરોપિયન કાયદાઓ સ્કિન, આઈબ્રો અથવા પાંપણ પર PPD ના સીધા ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકે છે.

“કુદરતી” નો અર્થ હંમેશા હાનિકારક નથી હોતો: “નેચરલ” અથવા “ક્લીન” તરીકે વેચાતી પ્રોડક્ટ્સ પણ એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓનું કારણ બની શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે ઘણા નેચરલ સ્કિનકેર પ્રોડક્ટસમાં જોવા મળતું પ્રોપોલિસ 16 % બાળકોમાં સંપર્ક ત્વચાકોપનું કારણ બને છે. “ડર્મેટોલોજિસ્ટ ટેસ્ટેડ” દાવો સલામતીની ગેરંટી આપતો નથી. તેનો અર્થ ફક્ત એટલો જ થાય છે કે તેનું ટેસ્ટેડ ખુલ્લી સ્કિન પર કરવામાં આવ્યું હતું.

Water Before Meal Benefits | શું ભોજન પહેલાં પાણી પીવાથી બ્લડ સુગર કંટ્રોલ થાય ?

શિશુઓ અને નાના બાળકોની ત્વચા પુખ્ત વયના લોકોની સ્કિન જેવી હોતી નથી. તે હજુ પણ વિકસિત અવસ્થામાં હોય છે અને બળતરા, રાસાયણિક શોષણ અને શરીરની સિસ્ટમોને નુકસાન માટે વધુ સેન્સિટિવ છે. પુખ્ત વયના લોકો માટે બનાવેલ પ્રોડક્ટસનો ઉપયોગ, અથવા તો “નેચરલ” વિકલ્પો, વાસ્તવિક જોખમો લાવી શકે છે.

જો તમને ફોલ્લીઓ, ત્વચા ઉખાડવી, અથવા ખંજવાળ જેવી પ્રતિકૂળ પ્રતિક્રિયાઓનો અનુભવ થાય, અથવા જો તમને ઉધરસ જેવા શ્વસન લક્ષણોનો અનુભવ થાય તો તાત્કાલિક તબીબી સહાય મેળવો. જ્યારે શંકા હોય, ત્યારે સરળ રહો. તમારે તમારા બાળકની સ્કિન પર પ્રોડક્સનો ઉપયોગ મર્યાદિત કરવો જોઈએ.

Read More
આજના લેટેસ્ટ ગુજરાતી સમાચાર અને ટ્રેન્ડિંગ ન્યૂઝ વાંચો ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ ગુજરાતી પર. અહીં તમને મળશે ગુજરાત, સ્પોર્ટ્સ, ધર્મ, વેપાર, લાઇફ સ્ટાઇલ, મનોરંજન, કરિયર તેમજ ભારત અને વિશ્વભરના દૈનિક સમાચાર અપડેટ્સ ગુજરાતી ભાષામાં.
Loading...
ચેનલ JOIN કરો Follow us Shorts ટોપ ન્યૂઝ