ભારતમાં ચોમાસા શરૂ થઇ ગયું છે, આ ઋતુ દરમિયાન, દૂષિત પાણી, અસ્વચ્છતા અને પાણીજન્ય રોગોના ફેલાવા જેવા પરિબળોને કારણે બાળકોમાં જઠરાંત્રિય ચેપનું જોખમ વધી જાય છે. આ સમય દરમિયાન બાળકોમાં કેટલાક સામાન્ય જઠરાંત્રિય ચેપનો સમાવેશ થાય છે:
- ઝાડા: ચોમાસાની ઋતુમાં આ એક સૌથી સામાન્ય જઠરાંત્રિય ચેપ છે. તે વિવિધ બેક્ટેરિયા (જેમ કે ઈ- કોઈલાઈ, સાલ્મોનેલા, સીંગેલાં ), વાયરસ (જેમ કે રોટાવાયરસ, નોરોવાયરસ) અને પરોપજીવીઓને કારણે થઈ શકે છે. દૂષિત પાણી અને ખોરાક ચેપના પ્રાથમિક સ્ત્રોત છે.
- કોલેરા: કોલેરા એ વિબ્રિઓ કોલેરા નામના બેક્ટેરિયમને કારણે થતી તીવ્ર ઝાડાની બિમારી છે. તે દૂષિત પાણી અથવા ખોરાકના ઇન્જેશન દ્વારા પ્રસારિત થાય છે. ચોમાસા દરમિયાન, પૂર અને નબળી સ્વચ્છતાના કારણે કોલેરા ફાટી નીકળવાનું જોખમ રહેલું છે.
- ટાઇફોઇડ તાવ: ટાઇફોઇડ તાવ સાલ્મોનેલા ટાઇફી બેક્ટેરિયમને કારણે થાય છે. તે દૂષિત ખોરાક અને પાણી દ્વારા ફેલાય છે.
આ પણ વાંચો: Monsoon Special : ચોમાસામાં ગરમા ગરમ મકાઈના પકોડા બનાવો, આ સરળ રેસિપીથી થઈ જશે ફટાફટ તૈયાર
- હેપેટાઇટિસ A: હેપેટાઇટિસ એ એક વાયરલ ચેપ છે જે યકૃતને અસર કરે છે અને તે કમળો અને તીવ્ર યકૃત નિષ્ફળતાનું કારણ બની શકે છે. તે દૂષિત ખોરાક અથવા પાણીના વપરાશ દ્વારા ફેલાય છે.
- ઈ કોલાઈ ચેપ: ઈ કોલાઈ ચેપથી ઝાડા, પેટમાં દુખાવો અને ઉલ્ટી થઈ શકે છે. ઈ કોલાઈની અમુક જાતો, જેમ કે એન્ટરહેમોરહેજિક (EHEC), ગંભીર લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. ચોમાસાની ઋતુમાં દૂષિત પાણી અને ખોરાક E. coli ચેપના સામાન્ય સ્ત્રોત છે.ચોમાસાની ઋતુમાં જઠરાંત્રિય ચેપના જોખમને ઘટાડવા માટે નિવારણ અને યોગ્ય સ્વચ્છતાના નિયમો જરૂરી છે. જો કોઈ બાળકને જઠરાંત્રિય ચેપના લક્ષણોનો અનુભવ થાય, તો તરત જ તબીબી સહાય લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
જો તમે અમુક નિવારક પગલાં અનુસરો તો આ ચેપ અટકાવી શકાય છે. અહીં કેટલાક પગલાં જણાવ્યા છે,
- ચોખ્ખુ પીવાનું પાણી: ખાતરી કરો કે તમારું બાળક સ્વચ્છ, સુરક્ષિત પાણી પીવે. વપરાશ કરતા પહેલા પાણી ઉકાળો અથવા હાનિકારક બેક્ટેરિયા અને વાયરસને દૂર કરવા માટે વોટર પ્યુરિફાયરનો ઉપયોગ કરો. તમારા બાળકને નળનું પાણી અથવા અજાણ્યા સ્ત્રોતમાંથી પાણી આપવાનું ટાળો.
- સ્વચ્છતા જાળવો : તમારા બાળકને સારી હાથની સ્વચ્છતાનો કરવા શીખવો અને પ્રોત્સાહિત કરો. ખાતરી કરો કે તેઓ ભોજન પહેલાં, શૌચાલયનો ઉપયોગ કર્યા પછી અને આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓ પછી સાબુ અને સ્વચ્છ પાણીથી તેમના હાથને સારી રીતે ધોઈ લે. જો સાબુ અને પાણી ઉપલબ્ધ ન હોય તો, આલ્કોહોલ આધારિત હેન્ડ સેનિટાઈઝરનો ઉપયોગ કરો.
- ખાદ્ય સુરક્ષા: ખોરાકની સ્વચ્છતા પર ધ્યાન આપો. તમારા બાળકને કાચી અથવા ઓછી રાંધેલી ખાદ્ય વસ્તુઓ, ખાસ કરીને સીફૂડ, માંસ અને ઈંડા આપવાનું ટાળો. ફળો અને શાકભાજીને સેવન કરતા પહેલા સ્વચ્છ પાણીથી સારી રીતે ધોઈ લો. તાજું તૈયાર ભોજન લેવું અને બચેલું અથવા સ્ટ્રીટ ફૂડ ટાળવાની પણ સલાહ આપવામાં આવે છે.
- સ્વચ્છતા: તમારા ઘરમાં અને તેની આસપાસ સ્વચ્છતાના સારા વ્યવહારો જાળવો. રસોડા અને જમવાના વિસ્તારોને સ્વચ્છ અને જંતુઓથી મુક્ત રાખો. કચરાનો યોગ્ય રીતે નિકાલ કરો અને ખાતરી કરો કે તે દૂષિત થવાથી બચવા માટે ઢંકાયેલો છે. સ્વચ્છ અને સેનિટાઈઝ્ડ વાસણો અને ફૂડ સ્ટોરેજ કન્ટેનરનો ઉપયોગ કરો.
- ગંદુ પાણી ટાળો: તમારા ઘરની નજીકના કોઈપણ સ્થિર પાણીના સ્ત્રોતોને દૂર કરો, કારણ કે તે મચ્છરો અને અન્ય રોગ પેદા કરતા જીવો માટે સંવર્ધન સ્થળ બની શકે છે. ડેન્ગ્યુ અને મેલેરિયા જેવા મચ્છરજન્ય રોગો ચોમાસાની ઋતુમાં ફેલાય છે.
- રસીકરણ: ખાતરી કરો કે તમારું બાળક રોટાવાયરસ અને હેપેટાઇટિસ A જેવા રોગો સહિત તમામ જરૂરી રસીકરણો સાથે અદ્યતન છે. તમારા બાળક માટે યોગ્ય રસીકરણ નક્કી કરવા માટે તમારા બાળરોગ ચિકિત્સકની સલાહ લો.
આ પણ વાંચો: Earth Records Hottest Day : 4 જુલાઈએ પૃથ્વીનો અત્યાર સુધીનો સૌથી ગરમ દિવસ નોંધાયો, કારણો શું હોઈ શકે?
- વ્યક્તિગત સુરક્ષા: ભારે વરસાદ અથવા પૂર દરમિયાન, ખાતરી કરો કે તમારું બાળક દૂષિત પાણી અને માટીના સંપર્કને રોકવા માટે યોગ્ય ફૂટવેર અને રક્ષણાત્મક કપડાં પહેરો.
- પૂરતું પોષણ: તમારા બાળકની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે તંદુરસ્ત અને સંતુલિત આહાર જાળવો. સારી રીતે પોષિત શરીર ચેપ સામે લડવા માટે વધુ સારી રીતે સજ્જ છે.
- તબીબીનો સંપર્ક કરો: જો તમારા બાળકને ઝાડા, ઉલટી, પેટમાં દુખાવો અથવા તાવ જેવા લક્ષણો દેખાય, તો તરત જ તબીબી ધ્યાન મેળવો. વહેલું નિદાન અને સારવાર સમસ્યાઓને અને ચેપના ફેલાવાને અટકાવી શકે છે.આ નિવારક પગલાંને અનુસરીને, તમે ચોમાસાની ઋતુ દરમિયાન બાળકોમાં જઠરાંત્રિય ચેપનું જોખમ ઘટાડી શકો છો અને તેમના એકંદર આરોગ્ય અને સુખાકારીને પ્રોત્સાહન આપી શકો છો.
