માતૃત્વને અપનાવવું એટલે ફિટનેસ અને ડાયટ સહિત લાઇફસ્ટાઇલના તમામ પાસાઓ પર ધ્યાન આપવું મહત્વનું બની જાય છે, તેથી તમારા ડાયટની જરૂરિયાતો અનુસાર યોગ્ય ખોરાક લેવા માટે તમને ગાઈડ કરી શકે તેવા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી હંમેશા જરૂરી છે.
પ્રોટીન પરના ભારને ધ્યાનમાં રાખીને, જે ગર્ભાશયમાં વધતા બાળકની પેશીઓ, અવયવો અને સ્નાયુઓના બિલ્ડીંગ બ્લોક તરીકે ઓળખાય છે,અહીં એ સમજવાનું નક્કી કર્યું કે સગર્ભા સ્ત્રીઓ માટે પનીર, દાળ અથવા ચણા જેવા પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક અને મગફળી ફાયદાકારક છે કે કેમ,
મોના નરુલા, એક બાળ પોષણશાસ્ત્રીએ કહ્યું કે, ” ગર્ભવતી સ્ત્રીઓ માટે પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક ” ની યાદી Instagram પર આપી હતી.
અહીં પોસ્ટ જુઓ,
નરુલાએ પોસ્ટના કૅપ્શનમાં જણાવ્યું હતું કે, “પ્રોટીન સગર્ભા સ્ત્રીઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ છે કારણ કે તે બાળકના પેશીઓ, અવયવો, સ્નાયુઓના બિલ્ડીંગ બ્લોક્સ પૂરા પાડે છે અને નવા કોષોના નિર્માણમાં મદદ કરે છે. તે માતાના એકંદર સ્વાસ્થ્ય માટે નિર્ણાયક છે કારણ કે તે પેશીના વિકાસ અને સમારકામમાં મદદ કરે છે, માતાના દૂધના ઉત્પાદનને સરળ બનાવે છે અને તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે. તંદુરસ્ત ગર્ભાવસ્થા અને ગર્ભના વિકાસ માટે પૂરતા પ્રમાણમાં પ્રોટીનનું સેવન નિર્ણાયક છે.”
પનીર – માતાઓ માટે શાકાહારી પ્રોટીનનો સરળતાથી સુપાચ્ય સ્ત્રોત છે. તે યોગ્ય પ્રમાણમાં તમામ આવશ્યક એમિનો એસિડ ધરાવે છે અને ઊર્જા સ્તરને વધારવામાં મદદ કરે છે. નરુલાએ જણાવ્યું હતું કે, “તેમાં કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ પણ વધુ હોય છે, જે બાળકના દાંત અને હાડકાના વિકાસ અને વિકાસ માટે જરૂરી છે. તેમાં લાલ રક્તકણોના ઉત્પાદન અને નર્વસ સિસ્ટમના કાર્ય માટે વિટામિન બી 12 અને કેલ્શિયમ શોષણ માટે વિટામિન ડી છે.”
દાળ – દાળમાં પ્રોટીનનું પ્રમાણ વધુ હોય છે અને તેમાં શરીર માટે જરૂરી તમામ આવશ્યક એમિનો એસિડ હોય છે. દાળમાં ડાયેટરી ફાઇબર , આયર્ન, કેલ્શિયમ અને એન્ટીઑકિસડન્ટોથી પણ સમૃદ્ધ છે , જે પાચનને ટેકો આપે છે, એનિમિયા અટકાવે છે અને ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન એકંદર માતાના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે. તેનો નીચો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ પણ બ્લડ સુગરના સ્તરને કંટ્રોલ કરવામાં મદદ કરે છે.
મગફળી – પ્રોટીન આર્જિનિનનો સારો સ્ત્રોત છે, જે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ગર્ભની વૃદ્ધિ અને માતાના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે. તેઓ તંદુરસ્ત સગર્ભાવસ્થા માટે જરૂરી અન્ય આવશ્યક એમિનો એસિડ પણ પ્રદાન કરે છે, નરુલાએ ઉમેર્યું કે, “ મગફળીમાં ગર્ભના વિકાસ માટે જરૂરી ફોલેટ, મગજના વિકાસ માટે તંદુરસ્ત ચરબી અને મેગ્નેશિયમ અને આયર્ન જેવા ખનિજો હોય છે”.
તેણીએ એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે “કોઈપણ આહારમાં ફેરફાર કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી” આવશ્યક છે.
આથી, અમે નિષ્ણાતો પાસેથી મંતવ્યો લેવાનું નક્કી કર્યું કે શું આવા ખોરાક ખરેખર સગર્ભા સ્ત્રીઓની પ્રોટીન જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરે છે.
ડો. મનોજ વિઠ્ઠલાણી, ઇન્ટરનલ મેડિસિન, સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ફિઝિશિયન અને ડાયાબિટોલોજિસ્ટ, HCG હોસ્પિટલ્સ, અમદાવાદએ જણાવ્યું હતું કે પ્રોટીન આવશ્યક ઉત્સેચકો અને હોર્મોન્સના ઉત્પાદનમાં મદદ કરે છે જે વિવિધ શારીરિક પ્રક્રિયાઓનું નિયમન કરે છે, જે સગર્ભા માતાની સંપૂર્ણ સુખાકારીમાં ફાળો આપે છે.
ડૉ. વિઠ્ઠલાણીએ જણાવ્યું હતું કે, “સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન વધેલી પ્રોટીન જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે દૈનિક આહારમાં વિવિધ આરોગ્યપ્રદ પ્રોટીન ખોરાકનો સમાવેશ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. દુર્બળ માંસ, મરઘાં, માછલી, ઈંડા અને ડેરી ઉત્પાદનો ઉત્તમ પ્રાણી-આધારિત પ્રોટીન સ્ત્રોત છે, જે આવશ્યક એમિનો એસિડ અને આયર્ન, જસત અને વિટામિન B12 જેવા મહત્વપૂર્ણ સૂક્ષ્મ પોષકતત્ત્વો પ્રદાન કરે છે. શાકાહારી અથવા કડક શાકાહારી માતાઓ માટે, છોડ આધારિત પ્રોટીન વિકલ્પો વિપુલ પ્રમાણમાં છે. દાળ, ચણા અને કઠોળ જેવા કઠોળ પ્રોટીન, ફાઇબર અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્ત્વોની સમૃદ્ધ અને વૈવિધ્યસભર શ્રેણી પ્રદાન કરે છે,”
આ પણ વાંચો: Diabetes : ફવાદ ખાને કર્યો ખુલાસો, કહ્યું 17 વર્ષની ઉંમરે ડાયાબિટીસ હોવાનું નિદાન કર્યું હતું,
ડૉ. વિઠ્ઠલાણીએ ઉમેર્યું કે બદામ, બીજ, ક્વિનોઆ અને ટોફુ એ મૂલ્યવાન છોડ આધારિત પ્રોટીન સ્ત્રોત છે, જે સંતુલિત અને પૌષ્ટિક આહારમાં ફાળો આપે છે. જ્યારે પ્રોટીનના સેવનને પ્રાથમિકતા આપવી જરૂરી છે, ત્યારે સારી રીતે ગોળાકાર અને વૈવિધ્યસભર આહાર પ્રાપ્ત કરવો એ પણ એટલું જ મહત્ત્વનું છે. રંગબેરંગી ફળો, શાકભાજી , આખા અનાજ અને તંદુરસ્ત ચરબીનો સમાવેશ કરવાથી માતા અને ગર્ભના સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી પોષક તત્ત્વોના વ્યાપક સ્પેક્ટ્રમની ખાતરી થાય છે.
ડૉ. વિઠ્ઠલાણીએ વિનંતી કરી છે કે, પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલી પરિસ્થિતિઓ અથવા આહાર પસંદગીઓ જેવા વ્યક્તિગત પરિબળોના આધારે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ચોક્કસ પ્રોટીનની જરૂરિયાતો નક્કી કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. વ્યક્તિગત માર્ગદર્શન, કોઈપણ અનન્ય જરૂરિયાતો અથવા પ્રતિબંધોને ધ્યાનમાં રાખીને, ભલામણ કરવામાં આવે છે.
