Shreya Agrawal : ચોખા, ખાસ કરીને એશિયામાં ઘણા લોકો માટે મુખ્ય ખોરાક છે, ચોખા આપણા દૈનિક આહારનો એક અભિન્ન ભાગ બની ગયાછે. ઘણા લોકોનું ભોજન વિના અધૂરું છે. જો કે, ચોખા પરની આપણી અવલંબન હંમેશા આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક ન હોઈ શકે. જ્યારે ચોખા આવશ્યક કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ પૂરા પાડે છે , તેમાં સ્ટાર્ચ પણ વધુ છે અને ચોક્કસ પોષક તત્વોનો અભાવ છે. જેમ કે, શુદ્ધ સફેદ ચોખાના વધુ પડતા વપરાશથી બ્લડ સુગરના સ્તરમાં વધારો થઈ શકે છે અને વજનમાં વધારો થઈ શકે છે.
તો, શું તમારે તમારા ભોજનમાં ભાત સંપૂર્ણપણે ન લેવા જોઈએ? વધુમાં, જો તમે એક મહિના સુધી ભાત ન ખાતા હોવ તો તમારા શરીર પર કેવી અસર થશે? વધુ સમજવા માટે અહીં વાંચો, નિષ્ણાતો શું કહે છે,
શ્રી બાલાજી એક્શન મેડિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ચીફ ન્યુટ્રિશનિસ્ટ પ્રિયા ભરમાએ જણાવ્યું હતું કે, “જ્યારે તમે એક મહિના માટે ભાત છોડી દો છો , ત્યારે કેલરીની માત્રામાં ઘટાડો થવાને કારણે તમારું શરીર વજનમાં ઘટાડો અનુભવી શકે છે. ચોખામાં વધારે કાર્બોહાઇડ્રેટ વિના બ્લડ સુગરનું સ્તર સ્થિર થઈ શકે છે.”
જ્યારે રિયા દેસાઈ, વરિષ્ઠ આહાર નિષ્ણાત, વોકહાર્ટ હોસ્પિટલ્સ, મીરા રોડ સંમત થયા હતા કે એક મહિના માટે ચોખાને સંપૂર્ણપણે છોડી દેવાથી વજનમાં થોડો ઘટાડો થઈ શકે છે પરંતુ જો ચોખાને અન્ય અનાજ સાથે બદલવામાં ન આવે અને આહારમાં કેલરી અને કાર્બોહાઈડ્રેટ્સની કુલ માત્રા મર્યાદિત હોય તો જ. તેમણે કહ્યું હતું કે, “જ્યાં સુધી બ્લડ ગ્લુકોઝના સ્તરની ચિંતા છે, ભાત છોડી દેવાથી પોસ્ટપ્રાન્ડિયલ ગ્લુકોઝનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.”
આ પણ વાંચો: Summer Fruits : ઉનાળાના ફળો હાઈડ્રેટેડ રહેવામાં જરૂરી છે, કરિશ્મા કપૂર પણ આ ફળનું કરે છે સેવન, જાણો ફાયદા
જો કે, તેણે ઉમેર્યું હતું કે જ્યારે ચોખાને ખાવાનું બંધ કરવામાં આવશે ત્યારે “ફક્ત તે મહિના માટે” બ્લડ સુગરનું સ્તર ઘટશે. “એકવાર વ્યક્તિ ફરીથી ચોખા ખાવાનું શરૂ કરે છે, ગ્લુકોઝનું સ્તર ફરીથી વધઘટ થવાનું શરૂ કરશે,” તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આજે જાણવાની મહત્વની હકીકત એ છે કે ચોખા કેટલા અને ક્યારે ખાવા જોઈએ. દેસાઈએ જણાવ્યું હતું કે યોગ્ય રીતે ખાવામાં આવેલ ચોખાનો એક નાનો વાટકો શરીરને કોઈ નુકસાન કરતું નથી.
ભરમાએ જણાવ્યું હતું કે, ફાઇબરની માત્રામાં ઘટાડો થવાને કારણે પાચનને પણ અસર થઈ શકે છે, જે આંતરડાની ગતિમાં સંભવિત ફેરફારો તરફ દોરી જાય છે. “પોષણની વિચારણાઓ ઊભી થાય છે કારણ કે ચોખા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, બી વિટામિન્સ અને ખનિજોનો સ્ત્રોત છે . જો કે, ચોક્કસ અસરો વ્યક્તિગત પરિબળોના આધારે બદલાય છે.”
શું નિષ્ણાતો તમારા આહારમાંથી ચોખાને સંપૂર્ણપણે દૂર કરવાની ભલામણ કરે છે? હંમેશા નહીં! ભરમાએ જણાવ્યું હતું કે, “એક મહિના માટે ચોખા છોડવા કે કેમ તે વ્યક્તિગત લક્ષ્યો અને આરોગ્ય પર આધારિત છે. જ્યારે ચોખા તંદુરસ્ત આહારનો ભાગ હોઈ શકે છે, ત્યારે તેને અસ્થાયી રૂપે બાકાત રાખવાના કારણો હોઈ શકે છે, જેમ કે કાર્બોહાઇડ્રેટના સેવનનું સંચાલન કરવું. જો કે, સંતુલિત આહાર કે જેમાં વિવિધ પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે તેની ભલામણ સામાન્ય રીતે કરવામાં આવે છે.”
દેસાઈના જણાવ્યા મુજબ, જે લોકો “કહેવાતા ચોખા પડકાર” સ્વીકારે છે અથવા ચોખાને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાનું પસંદ કરે છે અને એવું વિચારે છે કે ચોખા સારા નથી, તેઓએ ખરેખર ચોખા કેવી રીતે ખાવું તે સમજવાની જરૂર છે. તેમણે સમજાવ્યું કે, “ચોખા, સરળ કાર્બોહાઇડ્રેટને વાનગીમાં કેટલીક શાકભાજી અને પ્રોટીન ઉમેરીને સરળતાથી જટિલ કાર્બોહાઇડ્રેટ ભોજનમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે. કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ ઉર્જા ઉત્પાદન માટે ખૂબ જ જરૂરી છે અને તેને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાથી વ્યક્તિ નબળો જ બને છે કારણ કે શરીર ઊર્જા ઉત્પન્ન કરવા માટે સ્નાયુઓને તોડીને પ્રોટીનનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરે છે પણ વિટામિન અને ખનિજોની ઘણી ખામીઓ તરફ દોરી જાય છે. તેથી ગુમાવેલું વજન ચરબી નથી પણ સ્નાયુઓ છે જે આપણું લક્ષ્ય ન હોવું જોઈએ.”
તેણે ભાત ખાતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની કેટલીક ટીપ્સ શેર કરી
પોર્શન કંટ્રોલ: મર્યાદિત માત્રામાં ખાઓ અને એક સમયે એક અનાજ ખાવાનું યાદ રાખો.
ફાઇબર ઉમેરો: શાકભાજી, બીજ અને બદામના રૂપમાં સારી માત્રામાં ફાઇબર ઉમેરીને , કાર્બોહાઇડ્રેટ્સની કુલ માત્રાને પોસ્ટ-પ્રાન્ડિયલ ગ્લુકોઝ પ્રતિભાવ સાથે નિયંત્રિત કરી શકાય છે કારણ કે ફાઇબરને પચવામાં વધુ સમય લાગે છે અને પરિણામે તે તૃપ્તિ આપે છે. ભૂખ ઘટાડીને અને શરીરમાં ગ્લુકોઝનું ધીમી પ્રકાશન કરીને વજન ઘટાડવાને પ્રોત્સાહન આપો.
ફાઇબર ઉમેરો: શાકભાજી, બીજ અને બદામના રૂપમાં સારી માત્રામાં ફાઇબર ઉમેરીને , કાર્બોહાઇડ્રેટ્સની કુલ માત્રાને પોસ્ટ-પ્રાન્ડિયલ ગ્લુકોઝ પ્રતિભાવ સાથે નિયંત્રિત કરી શકાય છે કારણ કે ફાઇબરને પચવામાં વધુ સમય લાગે છે અને પરિણામે તે તૃપ્તિ આપે છે. ભૂખ ઘટાડીને અને શરીરમાં ગ્લુકોઝનું ઓછું કરીને વજન ઘટાડવાને પ્રોત્સાહન આપો.
પ્રોટીન ઉમેરો: પ્રોટીન જ્યારે અમુક અનાજ સાથે જોડવામાં આવે છે ત્યારે તે ઉચ્ચ જૈવિક મૂલ્યના પ્રોટીનમાં ફેરવાય છે અને શરીરમાં વધુ સારી રીતે શોષાય છે. તેની સાથે, પ્રોટીન પણ તૃપ્તિ પ્રદાન કરે છે અને લોહીમાં શર્કરાને ધીમી રીતે છોડવા માટે પચવામાં વધુ સમય લે છે.
ભોજન કરતી વખતે આ ક્રમને અનુસરો: તમારા ભોજનની શરૂઆત હંમેશા ફાઈબર (સલાડ)થી કરો, ત્યારબાદ પ્રોટીનનો સ્ત્રોત (દાળ) અને પછી કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ (ચોખા)નો સ્ત્રોત.
જો કે, જો અમુક સ્વાસ્થ્ય પરિસ્થિતિઓ હેઠળ, તમને ચોખાને સંપૂર્ણપણે ટાળવાનું કહેવામાં આવે, તો તમે કેટલાક સ્વાસ્થ્યપ્રદ વિકલ્પો પર જઈ શકો છો. ભરમાએ કહ્યું કે, “ચોખાના સ્વાસ્થ્યપ્રદ વિકલ્પોમાં ક્વિનોઆ, જેમાં પ્રોટીન અને ફાઇબરનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, ઓછા કાર્બ વિકલ્પ તરીકે કોબીજ, ચોખા, અન્ય આખા અનાજ જેવા કે બલ્ગુર અથવા જવ, પ્રોટીન અને ફાઇબર માટે કઠોળ અને પોષક તત્ત્વોથી ભરપૂર કાર્બોહાઇડ્રેટ સ્ત્રોત તરીકે શક્કરિયાનો સમાવેશ થાય છે. તમારી આહારની જરૂરિયાતો અને પસંદગીઓને અનુરૂપ વિકલ્પો પસંદ કરો.”
પરંતુ, દેસાઈએ દરેકને યાદ રાખવા કહ્યું કે કાર્બોહાઇડ્રેટ એ કાર્બોહાઇડ્રેટ છે, ભલે તે ચોખા ન હોય. તેમણે કહ્યું કે, “એમાં સારી માત્રામાં ફાઇબર અને પ્રોટીન ઉમેરીને તેને હંમેશા સમજદારીપૂર્વક ખાવું જોઈએ.”
