આપણે બધા જાણીએ છીએ કે સ્મોકિંગ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે અત્યંત હાનિકારક છે અને કેન્સર, ફેફસાના રોગ, હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે છે. જો કે, શું તમે એ પણ જાણો છો કે આ આદત કરોડરજ્જુને પણ નુકસાન પહોંચાડે છે. એનલ્સ ઓફ ધ રુમેટિક ડિસીઝમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે સ્મોકિંગ પોતે જ કમરનો દુખાવો લગભગ 30 ટકા જેટલો કમજોર થવાનું જોખમ વધારે છે, અને ઉમેર્યું હતું કે સ્મોકિંગ લોકોને શરીરના અન્ય દુખાવાઓ માટે સહેજ વધુ સંવેદનશીલ બનાવે છે.
જેમ કે, અહીં બંને વચ્ચેની લિંકને ડીકોડ કરવાનું અને સમજવાનો પ્રયાસ કર્યો છે,
સ્મોકિંગ અને કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્ય વચ્ચેની કડી
ડો. મનીષ કોઠારી, કન્સલ્ટન્ટ, એન્ડોસ્કોપિક સ્પાઇન સર્જન, જસલોક હોસ્પિટલ એન્ડ રિસર્ચ સેન્ટરના જણાવ્યા અનુસાર, ધૂમ્રપાન, સામાન્ય રીતે, રક્ત પરિભ્રમણને સુસ્ત બનાવીને અને પોષક તત્ત્વોના પ્રવાહમાં ઘટાડો કરીને પેશીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે. તેણે કીધુ હતું કે, “હૃદયમાં લોહીના પ્રવાહને અસર કરવા ઉપરાંત, નિકોટિન રક્ત વાહિનીઓના કદને પણ સંકુચિત કરી શકે છે અને શરીરની અનુકૂલન કરવાની ક્ષમતાને બદલી શકે છે, જે ડિસ્ક, માળખાકીય અસ્થિબંધન તેમજ પાછળના સ્નાયુઓને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.”
આ પણ વાંચો: Dengue Virus : નવો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે ભારતમાં ડેન્ગ્યુ વાયરસ કેવી રીતે વિકસિત થયો
સ્લિપ્ડ ડિસ્ક એ છે જ્યારે તમારી કરોડરજ્જુના હાડકાં વચ્ચેની પેશીઓનો નરમ ગાદી બહાર ધકેલે છે.
તેમણે ચાલુ રાખ્યું કે કરોડરજ્જુની ઇન્ટરવર્ટિબ્રલ ડિસ્ક, જે કરોડના ગાદી તરીકે કામ કરે છે અને લવચીકતા પ્રદાન કરે છે, તે સ્મોકિંગથી પ્રભાવિત થાય છે કારણ કે તે ડિસ્કના ભંગાણનું કારણ બને છે. તેમણે indianexpress.com ને જણાવ્યું હતું કે, “આ થાય છે કારણ કે જ્યાં હાડકા કરોડરજ્જુને મળે છે ત્યાં પોષક તત્ત્વોના વિનિમયનો અભાવ છે. કોઈપણ રીતે ડિસ્ક પોતે જ નબળી પુનર્જીવન ક્ષમતા ધરાવે છે, અને ધૂમ્રપાન પોષક તત્વોને વધુ કાપીને ઇજામાં અપમાન ઉમેરે છે.”
તેવી જ રીતે, ડૉ. ગુરુરાજ સાંગોંડીમઠ, સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ અને યુનિટ હેડ, ડિપાર્ટમેન્ટ ઑફ સ્પાઈન સર્જરી, ઈન્ડિયન સ્પાઈનલ ઈન્જરીઝ સેન્ટર, નવી દિલ્હીએ જણાવ્યું હતું કે, “સ્મોકિંગનો સીધો સંબંધ સ્લિપ ડિસ્ક અથવા ડિસ્કને કાળા કરવા સાથે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ સ્મોકિંગ કરે છે, તો તેમની ડિસ્ક ઝડપથી અધોગતિ પામે છે અને તેઓ સ્મોકિંગ ન કરનારાઓની સરખામણીમાં સ્લિપ ડિસ્કની સમસ્યાઓનું જોખમ વધારે છે. વધુમાં, જ્યારે પણ આપણે કરોડરજ્જુ પર સર્જરી કરીએ છીએ, જેને ફ્યુઝન સર્જરી કહેવામાં આવે છે, ત્યારે આપણે મૂળભૂત રીતે એક હાડકાને બીજા સાથે જોડીએ છીએ. પરંતુ જો વ્યક્તિ સ્મોકિંગ કરતી હોય અને સર્જરી નિષ્ફળ જાય તો આ ફ્યુઝન થશે નહીં. તેથી, સર્જરી સફળ થાય તે માટે વ્યક્તિએ તેના છ મહિના પહેલા સ્મોકિંગ બંધ કરવું ફરજિયાત છે.”
આ પણ વાંચો: Blind pimples: બ્લાઇન્ડ પીમ્પલ શું છે અને તેની સારવાર કેવી રીતે કરવી?
ડિસ્ક ઉપરાંત, હાડકાં પણ નબળા બની જાય છે, જેમ કે છિદ્રાળુ બરડ ચાક. ડૉ. કોઠારીએ જણાવ્યું હતું કે, “આને ઓસ્ટીયોપોરોસીસ અથવા હાડકાંના હોલો અને નબળા પડવાને કહેવાય છે. ધૂમ્રપાન કરનારાઓ ઝડપથી તેમના હાડકાંમાંથી કોલેજન અને ખનિજો ગુમાવે છે, જે તેમને વહેલા અધોગતિ અને સરળતાથી અસ્થિભંગનો શિકાર બનાવે છે.”
કરોડરજ્જુના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે સુધારવું ?
ડૉ. સાંગોંદીમથે જણાવ્યું હતું કે પ્રથમ અને મુખ્ય બાબત એ છે કે નિયમિત કસરત કરવી જેમાં સ્ટ્રેચિંગ અને કોર સ્ટ્રેન્થિંગ એક્સરસાઇઝ જેમ કે વૉકિંગ, જોગિંગ અને સ્વિમિંગનો સમાવેશ થઈ શકે છે. તેમણે સૂચવ્યું હતું કે, “આપણે જે રીતે બેસીએ છીએ, ઉભા છીએ, ચાલીએ છીએ અને સૂઈએ છીએ તેના પર પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ. આપણે હંમેશા બેકરેસ્ટનો સહારો લઈને સીધું બેસી રહેવું જોઈએ અને એક કલાકથી વધુ સમય સુધી એક જગ્યાએ સતત બેસી રહેવું કે ઊભા રહેવું જોઈએ નહીં. વધુમાં, જમીન પરથી કોઈપણ વજન ઉપાડતી વખતે આપણે સાવચેત રહેવું જોઈએ,”
નિષ્કર્ષમાં, ડૉ. કોઠારીએ કહ્યું હતું કે, “ન્યુ ઈંગ્લેન્ડ જર્નલ ઑફ મેડિસિનમાં અહેવાલ મુજબ, પીઠના દુખાવાથી પીડાતા સ્મોકિંગ કરનારાઓ પાસે તરત જ સ્મોકિંગ છોડવાનું સારું કારણ છે. આદત છોડી દેવાથી કદાચ તરત જ પીઠનો દુખાવો ઓછો થશે નહીં. અને ધીમી રિકવરી થશે પરંતુ જેટલું વહેલું તેટલું સ્મોકિંગ છોડોએ તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે.”
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, વધુ માહિતી માટે અહીં ક્લિક કરો,
