Diabetes | ડાયાબિટીસ (diabetes) ધરાવતા લોકોએ તેમની રોજિંદા જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાની જરૂર છે. તેમણે તેમના આહાર પર પણ ખાસ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. સૌથી સામાન્ય પ્રશ્નોમાંનો એક એ છે કે શું તેઓ ઇડલી અને ઢોસા જેવા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ ખાઈ શકે છે, જે ઘણા ઘરોમાં સામાન્ય નાસ્તા છે. થાણેની KIMS હોસ્પિટલના ચીફ ડાયેટિશિયન ડૉ. ગુલનાઝ શેખ કહે છે કે ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકો આ ખોરાક ખાઈ શકે છે.
શેખે કહ્યું કે “ઈડલી અને ઢોસા આથોવાળા ચોખા અને અડદની દાળનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. આ તેમને હળવા અને પચવામાં સરળ બનાવે છે. ડાયાબિટીસના દર્દીઓ તેમને મર્યાદિત માત્રામાં ખાઈ શકે છે. જો મર્યાદિત માત્રામાં ખાવામાં આવે તો, તે સ્વસ્થ નાસ્તાનો ભાગ બની શકે છે.’
ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ ઈડલી કે ઢોસા ખાતી વખતે શું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
ડૉ. શેખ કહે છે કે, ઈડલીમાં કાર્બોહાઈડ્રેટ્સનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. તેને વધુ માત્રામાં ખાવાથી તમારા બ્લડ સુગરનું સ્તર વધી શકે છે. તેને સ્વસ્થ બનાવવા માટે, તેને સાંભાર જેવી ઉચ્ચ પ્રોટીન વાનગી, મધ્યમ માત્રામાં નારિયેળની ચટણી અથવા સ્પ્રાઉટ્સના બાઉલ સાથે ખાઓ. દરમિયાન, ઘી યુક્ત મસાલા ઢોસા જેવી વસ્તુઓ ટાળો.’
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સથી ભરપૂર ખોરાકથી ફાયદો થાય?
શેખે કહ્યું કે આથો પ્રક્રિયા આંતરડાના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરે છે અને પોષક તત્વોની જૈવઉપલબ્ધતામાં વધારો કરે છે. શેખે કહ્યું કે “સાંભાર ખાવાથી કઠોળના ફાયદા મળે છે, જ્યારે શાકભાજી ફાઇબર અને પ્રોટીન પૂરું પાડે છે, જે ગ્લુકોઝના પ્રકાશનને ધીમું કરે છે. સંતુલિત આહારના ભાગ રૂપે ઇડલી અથવા ઢોસા ખાવાથી સુગર લેવલ વધ્યા વિના સતત એનર્જી મળી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે પ્રોટીન અને ફાઇબર સાથે હોય.’
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સથી ભરપૂર ખોરાકથી ફાયદો થાય?
શેખે કહ્યું કે આથો પ્રક્રિયા આંતરડાના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરે છે અને પોષક તત્વોની જૈવઉપલબ્ધતામાં વધારો કરે છે. શેખે કહ્યું કે “સાંભાર ખાવાથી કઠોળના ફાયદા મળે છે જ્યારે શાકભાજી ફાઇબર અને પ્રોટીન પૂરું પાડે છે જે ગ્લુકોઝના પ્રકાશનને ધીમું કરે છે. સંતુલિત આહારના ભાગ રૂપે ઇડલી અથવા ઢોસા ખાવાથી સુગર લેવલ વધ્યા વિના સતત એનર્જી મળી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે પ્રોટીન અને ફાઇબર સાથે હોય.’
આ ખોરાક વિશે કોણે વધુ કાળજી લેવી જોઈએ?
શેખે કહ્યું કે જેમના બ્લડ સુગરનું સ્તર નિયંત્રણ બહાર રહે છે અથવા જેમને ભોજન પછી સ્પાઇક્સને નિયંત્રિત કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે તેઓએ ખાસ કાળજી લેવી જોઈએ. તે કહે છે “સ્થૂળતા અથવા ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ જેવી અન્ય સ્થિતિઓ ધરાવતા દર્દીઓએ પણ તેમના સ્તરો પ્રત્યે સાવધ રહેવાની જરૂર છે.’
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ કેટલું ખાઈ શકે છે?
મોટાભાગના ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે બે મધ્યમ ઇડલી અથવા એક સાદો ઢોસા જેમાં પુષ્કળ સાંભાર હોય તે સલામત છે. શેખ કહે છે, “મુખ્ય નિયમ એ છે કે જ્યારે તમે પેટ ભરેલું હોય ત્યારે ખાવાનું બંધ કરો અને દરરોજ આ ખોરાક મોટી માત્રામાં ન ખાઓ. શાકભાજી વાળો સૂપ જેવા ઓછા ગ્લાયકેમિક વાળો ખોરાક ખાવો બેસ્ટ છે.’
શેખે કહ્યું કે “નિયંત્રણ પ્રોટીન સાથે સંયોજન અને કાળજીપૂર્વક રસોઈ બનાવાની રીત ઇડલી અથવા ઢોસાને સલામત અને સ્વસ્થ વિકલ્પ બનાવી શકે છે.’
