World TB Day : વિશ્વ ટીબી દિવસ (World TB Day) અથવા વિશ્વ ટ્યુબરક્યુલોસિસ દિવસ દર વર્ષે 24 માર્ચ મનાવવામાં આવે છે, ટીબીની બીમારી અંગે જાગૃતતા ફેલાવવા WHO દ્વારા નક્કી કરવામાં આવેલ છે.વિશ્વ ટીબી દિવસની આ વર્ષની થીમ “હા! આપણે ટીબીનો અંત લાવી શકીએ છીએ. (Yes! We can end TB) ” છે. ટીબીનો રોગ હજુ પણ વિશ્વના સૌથી ભયંકર રોગોમાંનો એક છે અને તાજેતરના વર્ષોમાં દવા-પ્રતિરોધક ટીબીમાં ચિંતાજનક વધારો જોવા મળ્યો છે.
2018 માં, 10 મિલિયન લોકો ટીબીથી બીમાર પડ્યા, અને 1.5 મિલિયન લોકો આ રોગથી મૃત્યુ પામ્યા હતા. મોટે ભાગે આ આંકડો વિકસીલ દેશોમાં જોવા મળ્યો હતો.
આ પણ વાંચો: No Smoking Day 2024 : નો સ્મોકિંગ ડે કેમ ઉજવવામાં આવે છે, જાણો ઇતિહાસ અને મહત્વ
વિશ્વ ટીબી દિવસ : ઇતિહાસ
આ વાર્ષિક પ્રસંગ 1882ની તારીખની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે જ્યારે ડૉ. રોબર્ટ કોચે તેમની માયકોબેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસની શોધની જાહેરાત કરી હતી, જે બેસિલસ કે જે ટ્યુબરક્યુલોસિસ (ટીબી) નું કારણ બને છે.
ટીબીના લક્ષણો અને ચિહ્નો શું હોઈ શકે?
ટીબી રોગના લક્ષણો શરીરમાં ટીબીના બેક્ટેરિયા ક્યાં વધી રહ્યા છે તેના પર આધાર રાખે છે. ટીબીના બેક્ટેરિયા સામાન્ય રીતે ફેફસામાં વધે છે (પલ્મોનરી ટીબી).
- ઉધરસ જે 3 અઠવાડિયા કે તેથી વધુ સમય સુધી ચાલે છે
- છાતીમાં દુખાવો
- ગળફામાં લોહી (ફેફસાંની અંદરથી કફ)
- નબળાઇ અથવા થાક
- વજનમાં ઘટાડો
- ભૂખ ન લાગવી
- ઠંડી લાગવી
- રાત્રે તાવ આવવો
- રાત્રે પરસેવો થવો
- શરીરના અન્ય ભાગોમાં ટીબી રોગના લક્ષણો અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર પર આધાર રાખે છે.
આ પણ વાંચો: Panic Day 2024: શું છે પેનિક એટેક? જાણો તેના કારણો, લક્ષણો અને સારવાર
ટીબી કેવી રીતે ફેલાય છે ?
ટીબીના બેક્ટેરિયા હવા દ્વારા એક વ્યક્તિથી બીજી વ્યક્તિમાં ફેલાય છે. જ્યારે ફેફસાં અથવા ગળાના ટીબી રોગવાળી વ્યક્તિ ઉધરસ કરે છે, બોલે છે અથવા ગાય છે, ત્યારે ટીબીના બેક્ટેરિયા હવામાં પ્રવેશી શકે છે. નજીકના લોકો આ બેક્ટેરિયામાં શ્વાસ લે છે અને ચેપ લાગી શકે છે.
જ્યારે વ્યક્તિ ટીબીના બેક્ટેરિયામાં શ્વાસ લે છે, ત્યારે બેક્ટેરિયા ફેફસામાં સ્થાયી થઈ શકે છે અને વધવા માંડે છે. ત્યાંથી, તેઓ લોહી દ્વારા શરીરના અન્ય ભાગો, જેમ કે કિડની, કરોડરજ્જુ અને મગજમાં જઈ શકે છે.
ફેફસાં કે ગળામાં ટીબીનો રોગ ચેપી હોઈ શકે છે. આનો અર્થ એ છે કે બેક્ટેરિયા અન્ય લોકોમાં ફેલાય છે. શરીરના અન્ય ભાગોમાં ટીબી, જેમ કે કિડની અથવા કરોડરજ્જુ, સામાન્ય રીતે ચેપી નથી.
TB રોગ ધરાવતા લોકો તે લોકોમાં ફેલાવે તેવી શક્યતા છે જેમની સાથે તેઓ દરરોજ સમય વિતાવે છે. આમાં કુટુંબના સભ્યો, મિત્રો અને સહકાર્યકરો અથવા શાળાના મિત્રોનો સમાવેશ થાય છે.