Aditya L1 Mission : ચંદ્રયાન 3 ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સફળતાપૂર્વક ઉતરી ગયા બાદ, ISRO સૂર્ય પર જવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. ચંદ્રયાન-3 ની સફળતા બાદ ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકો સૂર્યયાન લોન્ચ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે. ઈસરોના સ્પેસ એપ્લીકેશન ડાયરેક્ટર એમ. દેસાઈએ મીડિયાને જણાવ્યું કે 2 સપ્ટેમ્બરે ભારતનું પ્રથમ સૂર્ય મિશન શ્રી હરિકોટા સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. ઈસરો આ મિશનમાં સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો અભ્યાસ કરશે. ઈસરોએ તેના પ્રથમ સૂર્ય મિશનનું નામ આદિત્ય-L1 રાખ્યું છે.
સૂર્ય સુધી પહોંચવામાં કેટલો સમય લાગશે
ચંદ્રયાન-3 ના પ્રક્ષેપણ બાદ તેના સફળ લેન્ડિંગમાં 40 દિવસ લાગ્યા હતા. આદિત્ય એલ-1 2 સપ્ટેમ્બરે લોન્ચ થશે. ઈસરોના જણાવ્યા અનુસાર સૂર્યની ભ્રમણકક્ષામાં L-1 પોઈન્ટ સુધી પહોંચવામાં 110 દિવસ લાગશે. પૃથ્વીથી તેનું અંતર લગભગ 1.5 મિલિયન કિમી છે. આદિત્ય L-1 PSLV રોકેટથી લોન્ચ કરવામાં આવશે.
સૂર્ય મિશનનું નામ આદિત્ય-L1 શા માટે રાખવામાં આવ્યું?
ઈસરોએ ચંદ્ર પર જઈ રહેલા મિશનને ચંદ્રયાન નામ આપ્યું હતું. પરંતુ આ વખતે સૂર્ય પર જઈ રહેલા મિશનને સૂરજ કે સૂર્ય જેવા શબ્દોનું નામ આપવામાં આવ્યું નથી. ઈસરોએ કહ્યું કે, ભારતનું આ મિશન સૂર્ય પર ઉતરવાનું નથી, તેથી તેના નામમાં સૂરજ અથવા સોલર શબ્દ ઉમેરવામાં આવ્યો નથી. સમજાવો કે આદિત્ય-L1 સૂર્યની ભ્રમણકક્ષા લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ-1 પર ઉપગ્રહ તરીકે જ સૂર્યની આસપાસ ફરશે. તેથી જ તેના નામમાં L1 શબ્દ ઉમેરવામાં આવ્યો છે.
શું છે આદિત્ય-L1 મિશન?
આદિત્ય-એલ1 મિશન સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો અભ્યાસ કરશે. આ મિશન હેઠળ ISRO એ જાણવાનો પ્રયાસ કરશે કે સૂર્યના કિરણો અવકાશમાં થતી ગતિવિધિઓને કેવી અસર કરે છે. આદિત્ય એલ-1 સૂર્યના ફોટોસ્ફિયર, ક્રોમોસ્ફિયર, બાહ્ય સપાટી એટલે કે કોરોના પર નજર રાખશે. સૂર્યયાન આસપાસના કણોનો પણ અભ્યાસ કરશે. સૂર્યમાંથી નીકળતા ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક કણો અને ચુંબકીય ક્ષેત્રનો પણ અભ્યાસ કરવામાં આવશે.
મિશન ક્યાં સુધી કામ કરશે?
ઈસરોએ જણાવ્યું છે કે, આદિત્ય-એલ1 મિશન લગભગ 5 વર્ષ સુધી સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો અભ્યાસ કરશે. આદિત્ય-એલ1 7 પેલોડ વહન કરે છે, જે સૂર્યમાંથી નીકળતા કિરણોનો ઊંડાણપૂર્વક અભ્યાસ કરશે. આદિત્ય-એલ1 મિશન બનાવવામાં કુલ રૂ. 378 કરોડનો ખર્ચ થયો છે.
