Aditya L1 Mission : ચંદ્રયાન 3 મિશનની સફળતા બાદ ભારતનું આગામી પગલું આદિત્ય એલ1 છે. આદિત્ય એલ1 મિશનને શનિવારે સવારે 11.50 વાગ્યે શ્રીહરિકોટા અંતરિક્ષ કેન્દ્રથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. ભારતના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક અને ભારતીય તારાભૌતિકી સંસ્થાનના પ્રોફેસર અને વૈજ્ઞાનિક ડો. આર રમેશે કહ્યું કે જે પ્રકારે પૃથ્વી પર ભૂકંપ આવે છે એવી જ રીતે સૂર્યની સપાટી પર સૌર ભૂકંપ પણ આવે છે. તેમણે કોરોનલ માસ ઇજેક્શન કહ્યું હતું.
તેમણે કહ્યું કે આ પ્રક્રિયામાં લાખો કરોડો ટન સૌર સામગ્રીઅંતરગ્રહીય અંતરિક્ષમાં વિખેરાઇ જાય છે. સૂર્ય મિશન રવાના થાય એ પહેલા તેમણે કહ્યું કે પૃથ્વીના ભૂ-ચુંબકીય ક્ષેત્રોને પ્રભાવિત કરવા અને સૌર ભૂકંપોનું અધ્યયન કરવા માટે 24 કલાકના આધાર પર સૂર્ય પર નજર રાખવી ખુબ જ જરૂરી છે.
લગભગ 300 કિમી પ્રતિ સેકંડ હોય છે કોરોનલ માસ ઇજેક્શનની ગતિ
તેમણે કહ્યું કે કોરોનલ માસ ઇજેક્શનની ગત લગભગ 3000 કિમી પ્રતિ સેકંડ હોય છે. ડો. રમેશે જણાવ્યું કે કેટલીક સીએમઈ પૃથ્વી તરફથી આવી શકે છે. સૌથી ઝડપી સીએમઈ લગભગ 15માં પૃથ્વીની નજીક પહોંચી શકે છે.
તેમણે કહ્યું કે યુરોપીય અંતરિક્ષ એજન્સી અને નાસામાં આ પ્રકારે મિશન પ્રક્ષેપિત કર્યું છે. આદિત્ય એલ1 મિશનના બે મુખ્ય પહેલુંઓ સૌથી અલગ હશે. કારણ કે અમે સૂર્યના પરિમંડલનું નિરીક્ષણ એ સ્થાન પર કરી શકશે. જ્યાં લગભગ શરૂ થશે. આ ઉપરાંત આપણે સૌર વાયુમંડલમાં ચુંબકીય ક્ષેત્રમાં હનારા બદલાવોનું પણ નિરીક્ષણ કરી શકશે. જો કોરોનલ માસ ઇજેક્શન અથવા સૌર ભૂકંપનું કારણ છે.
તેમણે કહ્યું ક્યારેક ક્યારેક સીએમઈ ઉપગ્રહોને નષ્ટ કરી દે છે. સીએમઈની નીકળનાર કણ પ્રવાહના કારણ ઉપગ્રહો પર અત્યારના દરેક ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉપગરણ ખરાબ થી શકે છે. ડો.રમેશે કહ્યું કે સીએમઈ પૃથ્વી સુધી આવે છે. ઉદાહરણ માટે 1989માં જ્યારે વાયુમંડળમાં ભારે હલચલ થઈ તો કેનેડામાં ક્યૂબેક ક્ષેત્ર લગભગ 72 કલાક સુધી વિજળી વગર રહ્યો હતો. 2017માં સીએમઈના કારણે સ્વિટ્ઝરલેન્ડના જ્યૂરિખ હવાઈ અડ્ડા આશરે 14થી 15 કલાક સુધી પ્રભાવિત રહ્યો હતો.
