Akram M : કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી પરિણામ જાહેર થઈ ગયું છે. અને કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસ પાર્ટી ભારે બહુમતીથી સત્તા પર આવી ગઈ છે જ્યારે ભારે બણગાં ફૂંકતી ભારતીય જનતા પાર્ટીના સૂંપડા સાફ થઇ ગયા છે. ત્યારે કર્ણાટકમાં ફરીથી સત્તા મેળવવા માટે ભાજપે ચાલેલી તમામ ચાલ નિષ્ફળ ગઈ છે. અનુસૂચિત જાતિ (SC) અને અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) સમુદાયોના અનામત ક્વોટામાં વધારો કરવા માટે ભાજપનું પૂર્વ-ચૂંટણીનું પગલું અનામત મતક્ષેત્રોમાં તેના પ્રદર્શન દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યું છે. જ્યારે પાર્ટી એક પણ ST-અનામત બેઠક મેળવવામાં નિષ્ફળ રહી હતી. તેની SC-અનામત મતવિસ્તારોની સંખ્યા 2018 માં 16 થી ઘટીને 12 થઈ ગઈ હતી.
બીજી તરફ કોંગ્રેસે 36 SC- અનામત બેઠકોમાંથી 21 જીતી અને 15 માંથી 14 જીતીને ST બેઠકો પર કબજો જમાવ્યો જ્યારે એક જનતા દળ (સેક્યુલર)ને ગઈ. 2018માં 7 ST બેઠકો અને 12 SC બેઠકો જીતનાર કૉંગ્રેસ માટે આ બંને સંખ્યા એક મોટો વધારો દર્શાવે છે.
વાલ્મિકી સમુદાયના સૌથી ઉંચા નેતાઓમાંના એક બી શ્રીરામુલુ જેનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા હતા તે હાઇ-પ્રોફાઇલ મોલાકલમુરુ (ST) બેઠક ભાજપે ગુમાવી હતી . શ્રીરામુલુને 2018ની ચૂંટણી પહેલા નાયબ મુખ્યમંત્રી પદના ઉમેદવાર તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા હતા. કોંગ્રેસના ઉમેદવાર એન.વાય. ગોપાલકૃષ્ણ, કુડલીગીના ભાજપના ભૂતપૂર્વ ધારાસભ્ય જેઓ ચૂંટણી પહેલા કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા, તેમણે શ્રીરામુલુને હરાવ્યા હતા.
કર્ણાટક પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિ (KPCC) ના કાર્યકારી પ્રમુખ સતીશ જરકીહોલી, એક અગ્રણી આદિવાસી નેતા , યેમકનમરડીથી સતત ચોથી ટર્મ માટે જીત્યા. કોંગ્રેસે જીતેલા અન્ય મતવિસ્તારોમાં શોરાપુર, રાયચુર ગ્રામીણ, માનવી, મસ્કી, કમ્પલી, સિરુગુપ્પા, બેલ્લારી ગ્રામીણ, સંદુર, કુડલિગી, મોલાકલમુરુ, ચલ્લાકેરે, જગાલુર અને એચડી કોટેનો સમાવેશ થાય છે. કરેમ્મા જી નાયક ST-અનામત બેઠકો પરથી એકમાત્ર JD(S) ધારાસભ્ય છે. તેણીએ ભાજપના વર્તમાન ધારાસભ્ય શિવનગૌડાને 34,256 મતોના માર્જિનથી હરાવીને દેવદુર્ગા જીતી હતી.
પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ (PWD) મંત્રી ગોવિંદ કરજોલ , ભૂતપૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ, SC- અનામત મતવિસ્તારમાંથી હારી ગયેલા ભાજપના ધારાસભ્યોમાં હતા. કોંગ્રેસના ઉમેદવાર આરબી થિમ્માપુરે તેમને બાગલકોટ જિલ્લાના મુધોલ મતવિસ્તારમાંથી હરાવ્યા હતા. હાવેરીમાં ઉમેદવારની પસંદગી અંગેના વિવાદમાં ભાજપને નુકસાન થયું અને કોંગ્રેસના રૂદ્રપ્પા માલાણીની 11,900 મતોથી જીત થઈ. કોરાટાગેરેમાં ભૂતપૂર્વ KPCC પ્રમુખ જી પરમેશ્વરે ભાજપના ઉમેદવાર અને ભૂતપૂર્વ IAS અધિકારી BH અનિલ કુમારને પછાડ્યા.
પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી અને કોંગ્રેસના નેતા કેએચ મુનિયપ્પાએ દેવનહલ્લી મતવિસ્તારમાં 4,256 મતોથી જીત મેળવી હતી. નંજનગુડમાં પૂર્વ સાંસદ અને કેપીસીસીના કાર્યકારી પ્રમુખ આર ધ્રુવનારાયણના પુત્ર દર્શન ધ્રુવનારાયણ જેઓ ચૂંટણીના દિવસો પહેલા મૃત્યુ પામ્યા હતા, તે વિજેતા હતા. બીજેપીના પ્રભુ ચૌહાણે ઔરડમાં તેમની બેઠક જાળવી રાખી હતી જ્યારે વર્તમાન ચિંચોલીના ધારાસભ્ય અવિનાશ જાધવ, ભાજપના સાંસદ ઉમેશ જાધવના પુત્ર માત્ર 814 મતોથી જીત્યા હતા.
આ પણ વાંચોઃ- આજનો ઇતિહાસ 15 મે : આંતરરાષ્ટ્રીય પરિવાર દિવસ – વિશ્વ શાંતિ માટે ‘વસુધૈવ કુટુમ્બકમ’ની ભાવના જરૂરી
ગયા ઓક્ટોબરમાં કર્ણાટક સરકારે એસસી માટે અનામત 15% થી વધારીને 17% અને ST માટે 3% થી વધારીને 7% કરવાની જાહેરાત કરી હતી. ભાજપને આશા હતી કે વર્ચસ્વ ધરાવતા વોક્કાલિગા અને લિંગાયત સમુદાયો માટે આરક્ષણ વધારવાના તેના અગાઉના પગલા સાથે આ તેને SC અને ST સમુદાયો સુધી પહોંચવામાં મદદ કરશે અને તેની ચૂંટણીની સંભાવનાઓને વેગ આપશે.
આ પણ વાંચોઃ- જ્યારે ડીકે શિવકુમારે નવા સીબીઆઈ પ્રમુખ પ્રવીણ સૂદનો કર્યો હતો વિરોધ, ‘તેમની ધરપકડ થવી જોઈએ
આ અનામત વધારો હજુ સત્તાવાર નથી કારણ કે અનામત મેટ્રિક્સમાં ફેરફારો બંધારણની નવમી અનુસૂચિનો ભાગ નથી કે જે રાજ્ય અને કેન્દ્રીય કાયદાઓની યાદી આપે છે જેને અદાલતોમાં પડકારી શકાય નહીં. વધુમાં સુપ્રીમ કોર્ટે અનામત પર 50%ની ટોચમર્યાદા મૂકી છે. ક્વોટામાં વધારા સાથે કર્ણાટકે મર્યાદાનો ભંગ કર્યો છે, જે તેને 56% પર લઈ ગયો છે.
તેના અન્ય સામાજિક ઇજનેરી પ્રયાસોમાં ભાજપે SC ડાબેરી વર્ગ માટે 17% SC ક્વોટામાં 6% આંતરિક અનામતની જાહેરાત કરી હતી, જે દલિતોમાં વધુ પછાત જૂથ તરીકે ગણવામાં આવે છે. SC જમણેરી જૂથને 5.5% હિસ્સો મળ્યો, “સ્પર્શ” સમુદાયો જેમ કે બંજાર અને ભોવિસને 4.5%, અને અન્ય SC સમુદાયોને બાકીના 1% મળ્યા. આ પગલાથી બંજારા સમુદાયના સભ્યો દ્વારા હિંસક વિરોધ થયો હતો.
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ફાઇનાન્સિયલ એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
