Deeptiman Tiwary : મહાઠગ સંજય રાય શેરપુરિયાની ધરપકડ બાદ પૂછપરછમાં એક પછી એક નવા ખુલાસા થઈ રહ્યા છે. યુથ રૂરલ એન્ટરપ્રેન્યોર ફાઉન્ડેશન કથિત રીતે સંજય રાય ‘શેરપુરિયા’ દ્વારા કંપની ચલાવવામાં આવતી હતી. ઉત્તર પ્રદેશ પોલીસે તેની એફઆઈઆરમાં દાવો કર્યો હતો કે સંજય રાય શેરપુરિયાની ચેરિટી ફર્મના સલાહકાર બોર્ડમાં નિવૃત્ત IAS, IPS અને સશસ્ત્ર દળોના અધિકારીઓ છે.
જ્યારે સલાહકાર બોર્ડમાં એક નિવૃત્ત IAS અધિકારી કિરણ પટેલ સાથે જોડાયેલો છે. અન્ય સલાહકાર બોર્ડના સભ્ય કે જેઓ IPS અધિકારી હતા. 2018 CBI vs CBI યુદ્ધમાં ફસાયેલા હતા. હકીકતમાં આ IPS અધિકારીનો પુત્ર YREF ડિરેક્ટર સાથે બીજી કંપની ચલાવે છે. યુપી પોલીસ દ્વારા નોંધવામાં આવેલી એફઆઈઆરમાં જણાવ્યા મુજબ આકસ્મિક રીતે આ કંપનીનું એક સમયે સંજય રાયનું સરનામું હતું.
કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલયના રેકોર્ડ મુજબ YREF 30 ઓક્ટોબર, 2019 ના રોજ સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે તેની નોંધાયેલ ઓફિસ વારાણસી હતી ત્યારે તે ગાઝીપુરથી કાર્ય કરતો હતો. YREF એ તેના શેરધારકોને જાહેર કર્યા ન હતા અને કંપનીના રજિસ્ટ્રાર સાથેની ફાઇલિંગમાં જણાવ્યું હતું કે કંપની “ગેરંટી દ્વારા મર્યાદિત” હોવાથી તેની જરૂર નથી.
જ્યારે સંજય રાય YREF માં કોઈ હોદ્દો ધરાવતા નથી. ત્યારે વિવિધ સોશિયલ મીડિયામાં તેમના હેન્ડલ પર વિવિધ અગ્રણી પ્રધાનો સાથેના તેમના ચિત્રો દર્શાવવામાં આવ્યા છે અને તેમને વિવિધ પ્રવૃત્તિઓનું નેતૃત્વ કરતા બતાવે છે. યુપી પોલીસે એફઆઈઆરમાં દાવો કર્યો છે કે સંજય રાય YREF ચલાવે છે. “તેણે સત્તામાં રહેલા લોકો સાથે નિકટતાનો દાવો કરીને અને વડાપ્રધાન અને અન્ય કેબિનેટ મંત્રીઓ સાથે તેમની તસવીરો બતાવીને છેતરપિંડી કરી હતી, જેનાથી તેમની પ્રતિષ્ઠાને નુકસાન પહોંચ્યું હતું”.
તેના વધારાના ડિરેક્ટરોમાંના એક પ્રદીપ કુમાર રાય, દિલ્હી NCR કંપની, નિવેશન વેન્ચર્સમાં “નિયુક્ત ભાગીદાર” છે. આ કંપનીમાં અન્ય ભાગીદાર ગુજરાત કેડરના નિવૃત્ત IPS અધિકારી એકે શર્માના પુત્ર કુશાગ્ર શર્મા છે. RoC રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે નિવેશન વેન્ચર્સ 16 નવેમ્બર, 2017 ના રોજ દિલ્હી રાઇડિંગ ક્લબમાં નંબર 1, સફદરજંગ રોડ, નવી દિલ્હી ખાતે નોંધાયેલું હતું. આ સંજય રાયનું સરનામું છે જેનો ઉલ્લેખ UP પોલીસે તેમની પાસેથી જપ્ત કરેલા દસ્તાવેજોમાં કરવામાં આવ્યો છે.
નિવેશન વેન્ચર્સે પાછળથી તેનું નોંધાયેલ સરનામું બદલીને S 31, S 32A, પ્રથમ માળ, હરગોબિંદ એન્ક્લેવ, DLF ગેટની સામે નવી દિલ્હી કર્યું.
2018માં તત્કાલિન ડિરેક્ટર આલોક વર્મા અને સ્પેશિયલ ડાયરેક્ટર રાકેશ અસ્થાના વચ્ચે CBIની અંદર યુદ્ધની ટોચ પર, અસ્થાનાએ તત્કાલીન કેબિનેટ સચિવને પત્ર લખીને પ્રદીપ કુમાર રાયને સરકાર દ્વારા જાળવવામાં આવેલા “અનિચ્છનીય સંપર્ક પુરુષોની સૂચિમાં” હોવાનો આક્ષેપ કર્યો હતો. એ કે શર્મા તે સમયે સીબીઆઈમાં જોઈન્ટ ડાયરેક્ટર હતા. ત્યારે પ્રદીપ રાયના વકીલે આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા.
શર્મા હવે YREFના સલાહકાર બોર્ડમાં છે. તેણે કોલ્સનો જવાબ આપ્યો ન હતો પરંતુ તે મુસાફરી કરી રહ્યો હતો તે સંદેશ દ્વારા જાણ કરી હતી. તેણે પછીના કોલ્સ અને મેસેજનો જવાબ આપ્યો ન હતો.
ઉપરાંત YREF ના સલાહકાર બોર્ડમાં ગુજરાત કેડરના 1978 બેચના IAS અધિકારી (નિવૃત્ત) એસકે નંદા છે. નંદાએ કથિત કોનમેન કિરણ પટેલને મદદ કરી હતી, જે માર્ચમાં જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં પીએમઓ અધિકારી તરીકે ઢોંગ કરવા બદલ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને ગુજરાતમાં જી20-સંબંધિત કોન્ફરન્સનું આયોજન કર્યું હતું.
સલાહકાર બોર્ડમાં અન્ય વાઈસ એડમિરલ સુનિલ આનંદ, AVSM, NM (નિવૃત્ત), એર કોમોડોર મૃગીન્દ્ર સિંઘ, VSM (નિવૃત્ત), 1982 બેચના ઉત્તર પ્રદેશ કેડરના અન્ય IAS અધિકારી કે જેઓ હવે નિવૃત્ત છે અને એક કાર્યકર છે.
YREF ગ્રામીણ યુવાનોની ઉદ્યોગસાહસિક ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરીને અને ખેતી પદ્ધતિઓના આધુનિકીકરણ દ્વારા નોકરીઓનું સર્જન કરવા માટે કામ કરવાનો દાવો કરે છે.
જ્યારે ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ દ્વારા સંપર્ક કરવામાં આવ્યો ત્યારે નંદાએ જણાવ્યું હતું કે તેઓ રાયને “કેટલીક વખત મળ્યા હતા કારણ કે તેઓ કચ્છના ઉત્પાદક હતા. અને કદાચ વાઈબ્રન્ટ ગુજરાત દરમિયાન” અને “બધું જ” હતું. વાઇબ્રન્ટ ગુજરાત એ રાજ્ય સરકાર દ્વારા આયોજિત દ્વિવાર્ષિક રોકાણ સમિટ છે.
નંદાએ કહ્યું કે “મને ખબર નથી કે તેણે મને સલાહકાર બોર્ડમાં કેવી રીતે લિસ્ટ કર્યો. મેં ક્યારેય કોઈ સભામાં ભાગ લીધો નથી. કદાચ તેઓ યુવાનો માટેની મારી પ્રવૃત્તિઓથી પ્રભાવિત થયા હશે,”
તેમણે કહ્યું કે જ્યારે એર કોમોડોર મૃગીન્દ્ર સિંહનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેણે કહ્યું, “હું જ્યારે સેવામાં હતો ત્યારે હું તેમને ઓળખતો હતો. હું છેલ્લા ચાર વર્ષથી તેને મળ્યો નથી, પરંતુ અમે સંપર્કમાં છીએ. તે એક સરસ વ્યક્તિ તરીકે સામે આવ્યો જે શક્તિ વર્તુળોમાં પણ ખૂબ જ સારી રીતે જોડાયેલો હતો. તેમણે સલાહકાર બોર્ડ માટે તે સમયે મારી સંમતિ લીધી હશે, મને યાદ નથી. પરંતુ એનજીઓ સાથે મારું કોઈ સક્રિય જોડાણ નથી,”
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે વાઈસ એડમિરલ સુનીલ આનંદે પણ YREF સાથેના જોડાણનો ઈન્કાર કર્યો હતો. “હું સંજય રાયને ઓળખું છું અને તેને મળ્યો છું. પરંતુ મને યાદ નથી કે તેણે મને NGOના સલાહકાર બોર્ડનો ભાગ બનાવવા કહ્યું હોય. મારે આ એનજીઓ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી,”
ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ દ્વારા સમીક્ષા કરાયેલા દસ્તાવેજો દર્શાવે છે કે YREFને 2022-23માં દાન તરીકે રૂ. 7.84 કરોડ મળ્યા હતા. દાતાઓમાં દાલમિયા ફેમિલી ઓફિસ ટ્રસ્ટ અને પીએસયુ બેંક સહિત અનેક દિલ્હી એનસીઆર કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે. શિપ્રા ગ્રૂપની કંપની શિપ્રા એસ્ટેટ લિ.એ રૂ. 1 કરોડનું દાન આપ્યું; ગુરુગ્રામ સ્થિત NIA સોફ્ટવેર ઇન્ડિયા લિમિટેડે ઓક્ટોબર 2022માં YREFને દાન તરીકે રૂ. 20 લાખ ચૂકવ્યા; દિલ્હી એનસીઆર સ્થિત સેબ્રોસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝે આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં બે તબક્કામાં રૂ. 50 ચૂકવ્યા હતા.
માર્ચ 2021 ના રોજ પૂરા થયેલા વર્ષમાં તેણે 1.34 કરોડ રૂપિયાની આવક નોંધાવી હતી જેમાંથી 1.3 કરોડ રૂપિયા દાનમાંથી આવ્યા હતા. આરઓસી સાથેની તેની ફાઇલિંગ મુજબ તેણે સામાજિક અને ચેરિટી ખર્ચમાં રૂ. 87.8 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો.
માર્ચ 2021 ના રોજ પૂરા થયેલા વર્ષમાં તેણે 1.34 કરોડ રૂપિયાની આવક નોંધાવી હતી જેમાંથી 1.3 કરોડ રૂપિયા દાનમાંથી આવ્યા હતા. આરઓસી સાથેની તેની ફાઇલિંગ મુજબ, તેણે સામાજિક અને ચેરિટી ખર્ચમાં રૂ. 87.8 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો.
માર્ચ 2020 ના રોજ પૂરા થયેલા નાણાકીય વર્ષમાં, YREF એ કુલ 92.5 લાખ રૂપિયાની આવક નોંધાવી હતી જેમાંથી સમગ્ર રકમ દાન દ્વારા આવી હતી. આરઓસી સાથે ફાઇલિંગમાં, તેણે ચેરિટી પર 35.25 લાખ રૂપિયા ખર્ચ કર્યાનો દાવો કર્યો હતો.
આ તમામ કંપનીઓના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ જેમણે નામ જાહેર ન કરવાની શરતે, YREFને દાન આપવાની પુષ્ટિ કરી, પરંતુ કહ્યું કે આ તેમની CSR પ્રતિબદ્ધતાના ભાગરૂપે ચેરિટીને આપવામાં આવ્યું હતું. જોકે, તેઓએ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ દ્વારા મોકલવામાં આવેલા મેઈલનો સત્તાવાર જવાબ આપ્યો ન હતો. YREF એ પણ કોર્પોરેટ અફેર્સ મંત્રાલયમાં ઉપલબ્ધ તેના અધિકૃત ઈમેલ એડ્રેસ પર મોકલેલા મેઈલનો જવાબ આપ્યો ન હતો.
disclaimer:- આ આર્ટિકલ ધ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદિત છે. મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા અહીં ક્લિક કરો
