ઉત્તરકાશીની સિલ્ક્યારા ટનલમાં 12 નવેમ્બરથી ફસાયેલા 41 કામદારોને 17 દિવસના જટિલ ઓપરેશન બાદ મંગળવારે બચાવી લેવામાં આવ્યા હતા. બહાર કાઢવામાં આવેલા તમામ કામદારોની સ્થિતિ સારી છે પરંતુ તેઓને હાલમાં ઋષિકેશ એઈમ્સ ખાતે તબીબી નિરીક્ષણ હેઠળ રાખવામાં આવ્યા છે. ડોક્ટરો તરફથી લીલી ઝંડી મળ્યા બાદ આ કામદારો પોતપોતાના ઘરે જઈ શકશે. ઉત્તરાખંડના મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ તમામ મજૂરોને 1 લાખ રૂપિયાની રાહત રકમ આપી છે. બીજી તરફ કામદારોને બહાર કાઢ્યા બાદ સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે જે સિલ્ક્યારા ટનલ અકસ્માતમાં સામેલ હતી તેનું શું થશે?
રેસ્ક્યુ ઓપરેશન 17 દિવસથી ચાલી રહ્યું હતું. બુધવારે જ્યારે મશીનો સાથે ઓપરેશન ટીમ નીકળી ત્યારે સ્થળ નિર્જન જણાતું હતું. બચાવ કામગીરી દરમિયાન બંધ કરાયેલા ટનલ નજીકના માર્ગો બુધવારે ખોલવામાં આવ્યા હતા. જો કે ઘટનાસ્થળે પોલીસની ટીમ તૈનાત કરવામાં આવી છે. સરકારે ટનલનું સેફ્ટી ઓડિટ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. અહીં કામ કરતા મજૂરોને રજા આપવામાં આવી છે. એનડીઆરએફના જણાવ્યા અનુસાર, 60 કર્મચારીઓ બચાવ સ્થળ પર કેમ્પ કરી રહ્યા હતા, જેમાં 20 સ્ટેન્ડબાય પર હતા. બુધવારે આ તમામને પરત ફરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું.
સિલ્ક્યારા ટનલ પ્રોજેક્ટ 4.5 કિલોમીટર લાંબો છે
12 હજાર કરોડ રૂપિયાનો મહત્વાકાંક્ષી સિલ્ક્યારા ટનલ પ્રોજેક્ટ 4.5 કિલોમીટર લાંબો છે. કેન્દ્ર સરકારના 900 કિલોમીટર લાંબા ‘ચાર ધામ યાત્રા ઓલ વેધર રોડ’ પ્રોજેક્ટનો આ એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય ઉત્તરાખંડના ચાર ધાર્મિક શહેરો યમુનોત્રી, ગંગોત્રી, કેદારનાથ અને બદ્રીનાથને સર્વ-હવામાન કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવાનો છે. સિલ્ક્યારા અને બરકોટ વચ્ચેના રાડી નામના પહાડમાં છિદ્ર બનાવીને આ ટનલ બનાવવામાં આવી રહી છે. જો કે તેના બાંધકામમાં રહેલી ખામીઓ પર પણ સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. આ ટનલને કારણે ધારસુ અને યમુનોત્રી વચ્ચેનો પ્રવાસ સમય એક કલાક અને વીસ કિલોમીટર જેટલો ઘટી જશે.
થોડા દિવસ કામ બંધ રહેશે
એક પોલીસકર્મીએ જણાવ્યું કે સુરંગનું નિર્માણ કાર્ય થોડા દિવસો સુધી બંધ રહેશે. એક અધિકારીએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી સેફ્ટી ઓડિટ ન થાય ત્યાં સુધી કામ અટકાવવામાં આવશે. સૂત્રોના જણાવ્યા પ્રમાણે કામ બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે અને કામદારોને બે દિવસ આરામ આપવામાં આવ્યો છે. નામ જાહેર ન કરવાની શરતે એક કર્મચારીએ કહ્યું કે તેને બે દિવસ આરામ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે, ત્યારબાદ કોન્ટ્રાક્ટર દ્વારા માહિતી આપવામાં આવશે.
બચાવ કામગીરી પૂર્ણ થયા બાદ NHIDCLના જનરલ મેનેજર કર્નલ દીપક પાટીલે જણાવ્યું હતું કે ટનલનું કામ યુદ્ધના ધોરણે શરૂ કરવાની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. તેમણે કહ્યું, “અમે યુદ્ધના ધોરણે કામ ફરી શરૂ કરીશું. આ કોઈ મોટી સમસ્યા નથી. અમે ટૂંક સમયમાં ટનલ નિર્માણના નિયમોનું પાલન કરીને તેને સુધારીશું અને તેમાંથી પસાર થઈશું. માત્ર 485 મીટર ટનલ ખોદવાની બાકી છે. અમને લાગે છે કે અમે પાંચથી છ મહિનામાં બહાર નીકળવાનો પ્રયાસ કરીશું.
ટનલમાં 483 મીટર વિસ્તાર ખોદવાનો બાકી છે.
અકસ્માત પહેલા પણ આ સુરંગમાં 483 મીટર વિસ્તાર ખોદવાનો બાકી છે. ખોદકામની કામગીરી પૂર્ણ થયા બાદ ટનલમાં ઈલેક્ટ્રીકલ વાયર નાખવાની સાથે લાઈનીંગ જેવી કામગીરી કરવામાં આવશે. હવે આપણે અત્યંત સાવધાની સાથે આગળ વધવું પડશે. પરંતુ આગામી કેટલાક મહિનામાં અમે ટનલ ખોદવાનું કામ પૂર્ણ કરીશું. આ પછી, ટનલમાં વીજળી અને વેન્ટિલેશન વગેરે પ્રદાન કરવા માટે વેન્ટિલેશન પંખા જેવા મશીનો ઇન્સ્ટોલ કરવાનું કામ કરવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં, ટનલનું બાંધકામ આવતા વર્ષે ઓક્ટોબર-નવેમ્બર સુધીમાં પૂર્ણ થવાની સંભાવના છે.
ભૂસ્ખલનથી પડેલા કાટમાળને સાફ કરવાનો પડકાર
જો કે, ટનલના નિર્માણમાં રોકાયેલા એન્જિનિયરો સમક્ષ પહેલો પડકાર 12 નવેમ્બરે થયેલા ભૂસ્ખલનમાંથી પડેલા કાટમાળને સાફ કરવાનો છે. NHIDCLના એક્ઝિક્યુટિવ ચેરમેન કર્નલ સુધરાએ કહ્યું, “અમે એક-બે દિવસ માટે બ્રેક લઈ રહ્યા છીએ. કારણ કે આ પ્રોજેક્ટ સાથે જોડાયેલા લોકો છેલ્લા 17-18 દિવસથી સતત બચાવ કાર્યમાં લાગેલા હતા. આવી સ્થિતિમાં કાટમાળ હટાવવાનું કામ બે દિવસના અંતરાલ પછી શરૂ થશે.
રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ મિનિસ્ટ્રીના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ બુધવારે જણાવ્યું કે તૂટેલા સ્ટ્રક્ચરનું સમારકામ કરવામાં આવશે. જરૂરી સેફ્ટી ઓડિટ બાદ પ્રોજેક્ટ પર કામ ચાલુ રહેશે. બચાવ ટીમનો ભાગ રહેલા અધિકારીએ સમાચાર એજન્સી પીટીઆઈને જણાવ્યું કે જરૂરી સાવચેતી રાખવામાં આવશે અને ટનલ પ્રોજેક્ટ ચાલુ રહેશે. રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઈવે મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે અમે સિલ્ક્યારા ટનલ પ્રોજેક્ટની સંપૂર્ણ સમીક્ષા કરીશું અને અમે કેટલીક સિસ્ટમમાં પણ સુધારો કરીશું.
તે જ સમયે, ઘટનાના કારણો શોધવા માટે, ઉત્તરાખંડ સરકારે છ સભ્યોની નિષ્ણાતોની એક સમિતિની રચના કરી છે. બાદમાં રોડ મિનિસ્ટ્રી નક્કી કરશે કે ટનલ તૂટી પડવાના કારણની તપાસ માટે કમિટી બનાવવી જોઈએ કે નહીં.
