AI Generated Voice Call Scam: મદદ કે સહાયની માંગ કરતો એક કોલ તમારુ બેંક એકાઉન્ટ ખાલી કરી શકે છે. તમને લાગશે કે મુશ્કેલીમાં મુકાયેલા તમારા પરિચીત તમારી સાથે વાત કરી રહ્યા છે અને મદદ માંગે છે. પરંતુ જ્યારે તમને ખબર પડશે કે પરિચીત નહીં પરંતુ એઆઇ જનરેટેડ વોઇસ કોલથી કોઇ તમારી સાથે છેતરપિંડી કરી ગયું ત્યારે પગ નીચેથી જમીન સરકી જશે. આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ ટેકનોલોજીની મદદથી હાલમાં AI જનરેટેડ વોઈસ કોલિંગ કરી કોઇ પરિચીતના અવાજમાં છેતરપિંડી કરવાની ઘટનાઓ પ્રકાશમાં આવી રહી છે. તમારી સાથે પણ આવું બની શકે છે. AI વૉઇસ ક્લોનિંગ વધી રહ્યું છે આ સ્થિતિમાં તમે તમારી જાતને કેવી રીતે સુરક્ષિત રાખશો? આવો અહીં વિગતે જાણીએ.
આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ સ્કેમર્સ માટે મિત્રો અને પરિવારજનોના અવાજને ક્લોન કરવાનું સરળ બનાવે છે. આવા કૌભાંડોને કેવી રીતે ઓળખવા અને એનાથી કેવી રીતે બચી શકાય એ સમજવું અને જાણવું જરૂરી છે. એવા દૃશ્યની કલ્પના કરો કે જ્યાં તમારા સંબંધીઓ, મિત્રો, બાળકો, પરિચિતો અથવા તમારા પણ અવાજનો ઉપયોગ નાણાકીય છેતરપિંડી કરવા માટે કરવામાં આવે છે. ડરામણું લાગે છે ને? પરંતુ એઆઇ ટુલના ઉપયોગથી આ હાલમાં શક્ય બની રહ્યું છે. ગઠિયાઓ હવે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરી લોકોના બેંક એકાઉન્ટ ખાલી કરી રહ્યા છે.
એક અહેવાલ મુજબ, હરિયાણાના એક વ્યક્તિએ તાજેતરમાં 30,000 રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી. AI વૉઇસ ક્લોનિંગ ટૂલનો ઉપયોગ કરીને છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. આ માણસને કૌભાંડીનો ફોન આવ્યો જેણે તેની સાથે તેના મિત્રના અવાજમાં વાત કરી અને કહ્યું કે તેને પૈસાની જરૂર છે કારણ કે તેને અકસ્માત બાદ હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. બાદમાં તે વ્યક્તિએ તેના મિત્રને ફોન કરીને તેની તબિયત વિશે પૂછ્યું, જેથી તેની સાથે છેતરપિંડી થઈ હોવાનો પર્દાફાશ થયો હતો.
આવી જ એક ઘટના શિમલામાં બની હતી , જ્યારે એક વ્યક્તિએ બે લાખ રૂપિયા ગુમાવ્યા હતા, કારણ કે છેતરપિંડી કરનારાઓએ તેના કાકાના અવાજની નકલ કરી હતી. કાકાના અવાજમાં કોલ આવતાં આ વ્યક્તિ ભોળવાઇ ગયો અને સ્કેમર્સની વાતમાં આવી જતાં રુપિયા ગુમાવવા પડ્યા હતા. તાજેતરના મેકએફીના અહેવાલ મુજબ પણ, ઘણા ભારતીયોએ આવા કૌભાંડોમાં નાણાં ગુમાવ્યા છે અને 69 ટકા ભારતીયો માનવ અને AI-જનરેટેડ અવાજો વચ્ચે તફાવત કરી શકતા નથી.
આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ સ્કેમર્સ માટે મિત્રો અને પરિવારના અવાજો ક્લોન કરવાનું સરળ બનાવે છે , જેના કારણે ઑનલાઇન છેતરપિંડીઓમાં વધારો થાય છે. AI વૉઇસ ક્લોનિંગ, જેને વૉઇસ સિન્થેસિસ અથવા વૉઇસ મિમિક્રી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક એવી તકનીક છે જે ચોક્કસ વ્યક્તિના અવાજને ઉત્તેજીત કરવા માટે મશીન લર્નિંગ અથવા આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરે છે. આ ટેક્નોલોજીને વ્યક્તિની વિશિષ્ટ અવાજની લાક્ષણિકતાઓનું વિશ્લેષણ કરવા અને શીખવા માટે ચોક્કસ માત્રામાં વૉઇસ ડેટાની જરૂર પડે છે. ત્યાં ઘણા મફત અને પેઇડ સાધનો છે જેનો ઉપયોગ વૉઇસ ક્લોન્સ બનાવવા માટે થઈ શકે છે અને તેનો ઉપયોગ અન્ય વ્યક્તિ સાથે છેતરપિંડી કરવા માટે થઈ શકે છે.
AI વૉઇસ સ્કેમ્સને કેવી રીતે ઓળખવા ?
- અનપેક્ષિત કૉલ્સથી સાવધ રહો
જો તમને કોઈ અજાણ્યા નંબર પરથી કૉલ આવી રહ્યો હોય, તો સાવધ રહો, ખાસ કરીને જો વ્યક્તિ (જો તમને લાગતું હોય કે અવાજ તમારા પરિવારના સભ્યો અથવા મિત્રોના જેવો જ હોય) તો પૈસા અથવા અંગત માહિતી માટે પૂછતી હોય. ચોક્કસ પ્રશ્નો પૂછીને વ્યક્તિની ઓળખ ચકાસો, જેના જવાબો ફક્ત તમે બંને જ જાણતા હશો.
- ધ્યાનથી સાંભળો અને ચકાસો
કોઈપણ અકુદરતી વિરામ અથવા રોબોટિક ભાષણ શૈલીઓ તપાસવા માટે કૉલ્સને ધ્યાનપૂર્વક સાંભળો. ઉચ્ચારમાં ભૂલો અથવા તો બોલવાના સ્વરમાં ફેરફાર પણ તપાસો. જો અવાજમાં ભાવનાત્મક અભિવ્યક્તિનો અભાવ હોય તો ધ્યાન આપો અથવા આવા કોઈપણ તફાવતો માટે તપાસો.
- પૈસા માંગે તો બે વાર વિચારો
સ્કેમર્સ તમને એવી રીતે પૈસા ચૂકવવા અથવા મોકલવાનું કહે છે કે જેનાથી તમારા પૈસા પાછા મેળવવામાં તમારા માટે મુશ્કેલ બને છે. જો બીજી વ્યક્તિ મોટી રકમ માંગતી હોય, તો થોભો, બે વાર વિચારો, કારણો પૂછો, તેમને કહો કે તમે તેના વિશે વિચારશો અને પાછા કૉલ કરશો, ફોન હેંગ અપ કરો અને ઓળખની ચકાસણી કરો.
- ઓડિયો ક્લિપ અપલોડ કરશો નહીંઆર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ ટેકનોલોજી સાથે અવાજોને ક્લોન કરવું ખૂબ જ સરળ છે, કૌભાંડીઓ સાર્વજનિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ ઑડિયો ક્લિપ્સનો ઉપયોગ કરી શકે છે, તેમના ક્લોન્સ બનાવી શકે છે અને તમારા પરિચિતોને કૌભાંડ કરી શકે છે. તમે અને તમે જાણો છો તે લોકો સુરક્ષિત છે તેની ખાતરી કરવા માટે, તમારી ઓડિયો ક્લિપ્સને સાર્વજનિક પ્લેટફોર્મ પર શેર કરશો નહીં.
સતર્ક રહેવું ખૂબ જ જરૂરી છે. અજાણ્યા ઇનકમિંગ કૉલ્સ પર વિશ્વાસ કરશો નહીં, જો કૉલ્સ સહેજ પણ શંકાસ્પદ લાગે તો તેની ચકાસણી કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આવા કોલ અંગે સહેજ પણ શંકા જાય તો આર્થિક મદદ માટે કોઇ પહેલ કરશો નહીં કે કોઇ ઓટીપી શેર કરશો નહી.
