Amit Shah interview Lok Sabha Election 2024, નીરજા ચૌધરી, રાજ કમલ ઝા : લોકસભા ચૂંટણીના છઠ્ઠો તબક્કો શનિવારે સમાપ્ત થયાના કલાકો પછી, કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ નીરજા ચૌધરી અને રાજ કમલ ઝા સાથે નવી દિલ્હીમાં તેમના કૃષ્ણ મેનન માર્ગ સ્થિત નિવાસસ્થાને ખુલીને વાત કરી.
6ઠ્ઠો તબક્કો, 90% પૂરો થઈ ગયો, તમારે ડેટા માટે 7મા તબક્કાની જરૂરત છે?
અમિત શાહ: કહ્યું, અમારી પાસે પહેલાથી જ સરકાર બનાવવા માટેના પ્રથમ પાંચ તબક્કાનો ડેટા છે.
272 થી ઉપર?
અમિત શાહ: અમે 300 થી 310 ની વચ્ચે છીએ… આ છઠ્ઠો તબક્કો છે… અમે આરામદાયક સ્થિતિમાં છીએ. આ વખતે, અમે 10-વર્ષના ટ્રેક રેકોર્ડ અને 25 વર્ષના શક્તિશાળી સકારાત્મક એજન્ડા સાથે લોકો પાસે ગયા.
શરૂઆતમાં લોકોની સંમતિ હતી કે, આ કંટાળાજનક ચૂંટણી છે, એક સમાધાન થઈ ગયું છે. પરંતુ છેલ્લા મહિનાથી, એવું લાગ્યું છે કે વિપક્ષની બાજુથી પણ પવન ફૂંકાઈ રહ્યો છે… વિપક્ષો ઉત્સાહપૂર્વક લડાઈ લડી રહ્યા છે.
અમિત શાહ: આ અંગે નિર્ણય આવ્યા બાદ ખબર પડી જશે.
2024માં અમિત શાહનું પ્રચાર 2019 ના અમિત શાહના પ્રચાર કરતાં કેટલું અલગ છે?
અમિત શાહ: મેં આખા ભારતમાં પ્રવાસ કર્યો છે. લદ્દાખ સિવાય, હું દરેક રાજ્યમાં, દરેક કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં ગયો છું… 2019 માં, લોકોમાં એવી લાગણી હતી કે, દેશને એક નિર્ણાયક સરકાર, નિર્ણાયક નેતાથી ફાયદો થયો છે, અને હકીકત એ છે કે, મોદી જે કરી રહ્યા હતા તે સારું હતું. 2024 માં, લોકોની ભાવના એ છે કે, આ ભારતને એક મહાન રાષ્ટ્ર બનાવવાનો ભાજપ માર્ગ છે, લોકોને એક આત્મવિશ્વાસ આવ્યો. કોઈપણ રાષ્ટ્ર માટે, તેના લોકોનો સામૂહિક આત્મવિશ્વાસ તે રાષ્ટ્રના વિકાસનું કારણ છે. આમાં 130 કરોડ લોકોનો સામૂહિક સંકલ્પ પણ છે. અને મોદીજીએ બંનેને અમૃત મહોત્સવનું રૂપ આપીને તેનો લાભ લીધો છે.
તેમણે કહ્યું, આગામી 30 વર્ષમાં મોટા થઈ રહેલા તમામ બાળકોમાં આ સંકલ્પ અને વિશ્વાસ છે કે, ભારત આ કરી શકશે. મને લાગે છે કે, આ દેશ માટે એક મોટી ઉપલબ્ધિ છે. તમે જનાદેશને સમજાવવા માટે અસંખ્ય કારણો શોધશો પરંતુ સૌથી મહત્ત્વનું કારણ એ છે કે, દેશ જે માર્ગ પર છે તે સાચા માર્ગે છે, એવી લોકોની માન્યતા હશે.
પરંતુ કેટલાક સમયથી ચોક્કસ અનિશ્ચિતતા પણ છે. અમે બજારોમાં આની કેટલીક અસર જોઈ, પછી આરબીઆઈએ રૂ. 2 લાખ કરોડના રેકોર્ડ ડિવિડન્ડની જાહેરાત કર્યા પછી તેજી આવી. એવા ઘણા અવાજો છે, જેઓ કહી રહ્યા હતા કે ભાજપની સંખ્યા વધી શકે તેમ નથી.
અમિત શાહ: હું અફવાઓ પર પ્રતિક્રિયા આપતો નથી, તમે પરિણામ જોશો. જે આગામી બે ચૂંટણી કરતા વધુ સારું પરિણામ હશે, તો તે અમારૂ પગલું 4 નું પરિણામ હશે. અમારો શ્રેષ્ઠ પરિણામોનો તબક્કા 1 અને તબક્કો 2 માં હશે.
તો શા માટે આ અનિશ્ચિતતા?
અમિત શાહ: મને લાગે છે કે, મીડિયાનો એક મોટો વર્ગ હજુ પણ અમને સ્વીકારતો નથી, ભાજપ ને…, એ ઇકોસિસ્ટમ જેનો તમે પણ એક ભાગ છો. કોઈપણ રાજકીય નેતા વિચારધારા વગરનો ન હોવો જોઈએ અને કોઈ પત્રકાર વિચારધારા વાળો ન હોવો જોઈએ. પરંતુ ઊલટું થયું. પત્રકારો વિચારધારાવાળા હોય છે અને નેતાઓ વિચારધારા વગરના હોય છે.
આજે કોઈ વિચારધારા વગરના પક્ષો કે નેતાઓ કોણ છે?
અમિત શાહ: તે શોધવાનું તમારૂ કામ છે, તેમની વિચારધારા વિશે પૂછવાનું તમારું કામ છે. અમારી વિચારધારા ખુલ્લેઆમ છે. આ (કોંગ્રેસ) એ જ લોકો છે, જેમણે વર્ષો સુધી સ્થિર સરકાર ચલાવી અને હવે મિશ્ર સરકારની વાત કરી રહ્યા છે. શું સ્થિર સરકાર બંધારણીય રીતે જરૂરી નથી? એક સ્થિર સરકાર દેશને મજબૂત બનાવી શકે છે, વિશ્વમાં ભારતની પહોંચ અને પ્રતિષ્ઠામાં વધારો કરે છે.
દેશભરમાં મુસાફરી કરીને, અમે બેરોજગારી પર ચિંતા વ્યક્ત કરતા ઘણા લોકોના અવાજો સાંભળ્યા
અમિત શાહ: કમનસીબે, લોકોએ રોજગારને સરકારી નોકરી સાથે જોડી દીધો છે, માત્ર નોકરી નહીં પણ સરકારી નોકરી જ જોઈએ છે. 130 કરોડની વસ્તી સાથે કોઈપણ સરકાર માટે દરેકને સરકારી નોકરી આપવી અશક્ય છે. કમનસીબે, કેટલાક લોકો આ ગેરસમજ ફેલાવી રહ્યા છે. 1.17 લાખ સ્ટાર્ટ-અપ શરૂ કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં સરેરાશ પાંચ લોકો પ્રતિ સ્ટાર્ટ-અપમાં નોકરી પેદા કરે છે, શું આ નોકરીઓનું સર્જન નથી?
તેમણે કહ્યું, 47 કરોડ લોકોને સ્વ-રોજગાર માટે મુદ્રા લોન મળી છે, શું આ મોટી રકમ નથી, શું 20 લાખ રૂપિયા સુધીની મોટી રકમથી તમે સારી રીતે સ્વ-રોજગાર નથી બની શકતા. તો 85 લાખ સ્ટ્રીટ વેન્ડર્સને સ્વાનિધિ લોન મળી છે, તેમના ગેરેન્ટર મોદી છે. મુદ્રા લોન અંદાજે રૂ. 27.75 લાખ કરોડ છે. શું આ લોન લેનાર લોકો નોકરીદાતા બન્યા નથી, તેમણે નોકરી પેદા નહીં કરી હોય? મેં આમાંથી NPA પમ તપાસ્યા, અને 99.5% પાસે કોઈ નહોતું. 2016-17માં બેરોજગારીનો દર 6.1 ટકા હતો, જે 2023 માં 3.3 ટકા છે. આ પછી પણ ઘણા દરવાજા ખોલ્યા.
શાહે કહ્યું, મનમોહન સિંહે રૂ. 4 લાખ કરોડનું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બજેટ છોડી દીધું હતું, મોદીએ તેને વધારીને રૂ. 11.80 લાખ કરોડ કરી દીધુ. આ પ્રકારનો ખર્ચથી નોકરીઓનું સર્જન થયુ. 75 એરપોર્ટની સંખ્યા 150 સુધી પહોંચી છે, શું આ નોકરીઓનું સર્જન નથી કરતું? પરંતુ કોઈ તેની ગણતરી કરતું નથી. રસ્તા બનાવવાની અમારી ઝડપ અનેક ગણી વધી છે અને રેલવેની પણ. અમે પ્રથમ સાત વર્ષમાં 22,000 કિલોમીટર ટ્રાન્સમિશન લાઇન નાંખી છે – હું આમાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષ ગણતો નથી – શું આ નોકરીઓનું સર્જન કરતું નથી?
કેમણે કોંગ્રેસ પર પ્રહાર કરતા કહ્યું, રાહુલજી આ સરકાર પાંચ અબજપતિઓની સરકાર હોવાની વાત કરે છે, વાસ્તવમાં તેમના (કોંગ્રેસ) સમયમાં આવું હતું. તેમના સમય દરમિયાન 2.22 કરોડ ડીમેટ ખાતા હતા, આ એવા ખાતા છે, જ્યાં ઔદ્યોગિક વિકાસના લાભો મળે છે; આજે આપણી પાસે 15 કરોડ ડીમેટ ખાતા છે. આ 13 કરોડ (વધારાના) લોકો કંઈક તો કમાતા હશે કે નહીં? કોંગ્રેસના સમયમાં દેશની માર્કેટ કેપ 85 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી, આજે તે 500 લાખ કરોડ રૂપિયા છે, અહીંથી થયેલો નફો ડીમેટ ખાતામાં વહેંચવામાં આવ્યો છે.
પરંતુ તેની સમાંતર, આપણા દેશમાં લાખો યુવકો અને યુવતીઓ છે, જેઓ સરકારી નોકરીઓ માટે ખૂબ જ ઓછી બેઠકો મોટી સંખ્યામાં પ્રવેશ પરીક્ષા આપી રહ્યા છે, આ કેવી રીતે બદલાશે?
અમિત શાહ: જેમ જેમ આપણે એ માર્ગ પર આગળ વધીશું તેમ તેમ આ બદલાશે. માર્કેટમાં આવેલા 13 કરોડ લોકોને લઈ લો, તેમાંથી ઘણાને પરીક્ષા આપવાની જરૂર નહીં પડે. જો કોઈને સોલાર કંપનીમાં નોકરી મળે છે તો તેણે કોઈ પરીક્ષા આપવાની જરૂર નથી. તે સમય બદલાશે.
આવું આપણે ઘણા ગામડાઓમાં સાંભળીએ છીએ. લોકો કહે છે કે, અમારી પાસે પીએમ આવાસ છે, આયુષ્માન છે, હવે અમને નોકરીની જરૂર છે… એક જ પરિવાર અથવા કોલોનીમાં, અમે વડીલોને એ કહેતા સાંભળીએ છીએ કે અમે ભાજપને મત આપીશું, પરંતુ અમને યુવાનો વિશે ખાતરી નથી આપતા. અને જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવે છે કે કેમ, તેઓ કહે છે કે બેરોજગારી.
અમિત શાહ: ભાજપને યુવાનોમાં સૌથી વધુ વોટશેર મળશે, તે મારી પાસેથી લઈ લો. હું ચૂંટણી લડીને આવ્યો છું.
પરંતુ મધ્યમ વર્ગમાં એવી પણ ચિંતા છે કે, આજની કોલેજની ડિગ્રીઓ સ્નાતકોને રોજગારી યોગ્ય કૌશલ્યોથી સજ્જ કરી રહી નથી.
અમિત શાહઃ શિક્ષણને રોજગાર સાથે ન જોડો. જ્યારે આપણે સ્વ-રોજગાર વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે કોઈપણ પ્રકારનું શિક્ષણ તમને જરૂરી કૌશલ્યો વિકસાવવામાં મદદ કરે છે.
શું આના નિવારણ માટે પાર્ટી લાઇન ઉપર ઉઠી કેટલીક પહેલ ન કરી શકાય?
અમિત શાહ: ચાલો તેને અત્યારે અવગણીએ. દેશમાં આજે એવું કોઈ પરિવર્તન નથી. સંસદમાં ચર્ચાનો અભાવ છે. તમામ વિવાદાસ્પદ કાયદાઓ અથવા મુદ્દાઓ પર, પછી તે કલમ 370 હોય, CAA હોય, મેં ઉઠાવેલા દરેક પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા છે, ચર્ચામાં ભાગ લીધો છે, પરંતુ મને દુઃખ છે કે, કોઈ ચર્ચા થઈ નથી, સંસદ સાથે આટલું ઘૃણાસ્પદ વર્તન કરવામાં આવ્યું હતું.
શા માટે સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ વચ્ચે આટલી કડવાશ?
અમિત શાહ: મારા મતે, રાહુલ ગાંધીના પક્ષમાં આવ્યા પછી જ કોંગ્રેસનું વર્તન બદલાયું છે, તે પછી રાજકારણના ધોરણો નીચે આવ્યા છે.
તમે વિસ્તારથી કહી શકો છો?
અમિત શાહઃ છેલ્લા 20 વર્ષમાં સંસદનો બહિષ્કાર કરવાના કારણો જુઓ. તેઓ સંસદમાંથી બહાર નીકળવાના બહાના જ શોધે છે. અગાઉ પણ આવી ઘટનાઓ બનતી હતી, જેના કારણે બહિષ્કાર થતો હતો અને તે બહિષ્કાર પણ થોડા દિવસો માટે જ હત, સંસદની કાર્યવાહી ચાલી દેશ માટે ખુબ જરૂરી છે. મેં ક્યારેય વડાપ્રધાનને રાષ્ટ્રપતિના સંબોધનનો જવાબ આપતાં જોયા નથી અને તમે સતત દોઢ કલાક સુધી તેમને અટકાવતા હતા. તેઓ વડાપ્રધાન છે કારણ કે દેશની જનતાએ તેમને જનાદેશ આપ્યો છે, તમે નરેન્દ્ર મોદીનું નહીં પરંતુ બંધારણીય વ્યવસ્થાનું અપમાન કરી રહ્યા છો.
તમે રાહુલ ગાંધીનો ઉલ્લેખ કર્યો. એક સમયે એક વર્ગમાં એવી ધારણા હતી કે, તે ઓછા વ્યક્તિત્વવાળી વ્યક્તિ છે. અમે તેમની યાત્રાને ટ્રેક કરી, રસ્તામાં ઘણા લોકો સાથે વાત કરી. તેમની ઇમેજ પ્રત્યે લોકોની ધારણામાં એક વિશિષ્ટ પરિવર્તન જોવામાં આવ્યું છે, તમે તેને કેવી રીતે જુઓ છો?
અમિત શાહ: મારા અભિપ્રાયનું આમાં કોઈ મહત્વ નથી. હું માનું છું કે, જે વ્યક્તિ વિચારશીલ છે, જે ગંભીરતાથી વિચારે છે, તે રાષ્ટ્ર દ્વારા આવકારવા લાયક છે.
સંસદમાં ચર્ચા મહત્વપૂર્ણ છે પરંતુ, વિપક્ષી નેતાઓને ગૃહમાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવે છે, રાહુલ ગાંધીને ચૂંટણી ભાષણના કારણે સંસદમાંથી ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવ્યા હતા
અમિત શાહ: (સસ્પેન્શન) એટલા માટે થયું કારણ કે તેમણે સંસદને કામ કરવા દીધી ન હતી. ગેરલાયકાત એ કોર્ટની પ્રક્રિયા હતી. જો કોર્ટ તેમને સજા સંભળાવે તો શું તેમને વિશેષ વ્યવહાર મળવો જોઈએ? કોર્ટે સ્ટે આપ્યા બાદ બીજા જ દિવસે તેઓ સંસદમાં પરત ફર્યા હતા. આ કાયદો છે, અને તે કાયદો તેઓ જ લાવ્યા છે, અમે નહીં.
તમે કહ્યું છે કે, ભારતના લોકો નક્કી કરશે કે તેમને કેવો વિપક્ષ જોઈએ છે
અમિત શાહ: આ સ્વાભાવિક છે, દેશની જનતા નક્કી કરશે કે, વિપક્ષમાં કોણ અને કેટલા હશે, આ આપણું બંધારણ કહે છે.
542 માંથી જો તમારા અનુમાન મુજબ ભાજપને 300 થી વધુ બેઠકો મળે તો શું તેનો અર્થ એવો થાય કે લોકો વિપક્ષ નથી ઈચ્છતા?
અમિત શાહ: પરંતુ તમે વિપક્ષ પર નિર્ણય લઈ શકતા નથી, તે જનતાએ નક્કી કરવાનું છે.
તમે જાહેરમાં કોંગ્રેસ મુક્ત ભારતનો ઉલ્લેખ કર્યો છે, શું આ દેશ માટે સારું છે?
અમિત શાહ: હું જ્યારે પણ કોંગ્રેસ મુક્ત ભારત કહું છું ત્યારે વિચારધારાના સંદર્ભમાં કહું છું. પરંતુ તે (વિચારધારા) પણ હવે (કોંગ્રેસમાં) રહી નથી.
શું તમે સ્વીકારો છો કે મજબૂત વિપક્ષ દેશ માટે સારી બાબત છે?
અમિત શાહ: હા, હું સ્વીકારું છું, પરંતુ જનતા જ નક્કી કરશે. અમે તે બનાવી શકતા નથી. અને તે થઈ શકતું નથી કારણ કે તમે ઈચ્છો છો કે તે થાય.
મતદારોના કેટલાક વર્ગો વચ્ચે એક બીજી ધારણા – જેમાં તે લોકો પણ સામેલ છે, જેઓ કહે છે કે, તેઓ ભાજપને મત આપશે – શું ‘તો બીજી બાજુ કોણ છે?’ શું કોઈ વિકલ્પ નથી એટલે, ભાજપને વોટ મળે છે, મોદી સાથે સ્પર્ધા ન કરી શકવાનું પણ એક કારણ છે.
અમિત શાહ: વિપક્ષની નબળાઈને વડાપ્રધાનની રાષ્ટ્ર પ્રત્યેની ભાવના સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. તેઓ આટલા લોકપ્રિય હોવાના અસંખ્ય કારણો છે. 10 વર્ષમાં 60 કરોડ લોકોનું જીવનધોરણ ઊંચું લાવવાથી લઈને, તેમણે ઘર, શૌચાલય, પાણી, 5 લાખ રૂપિયાની હેલ્થ વીમા યોજના, 5 કિલો અનાજ, ગેસ સિલિન્ડરથી સશક્તિકરણ, સહિત અનેક કાર્યોથી મોદીજીએ આત્મવિશ્વાસ અને આત્મનિર્ધારણ વધારવામાં મદદ કરી છે.
તેમણે કહ્યું કે, જે દિવસે કોરોનાની ઓળખ થઈ, વડાપ્રધાન મોદીએ 132 કરોડ લોકોની સુરક્ષા માટે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને વેક્સીન મિશન પર નિર્ણય કર્યો. અન્યત્ર, અદ્યતન દેશોમાં પણ, કોરોના સામેની લડાઈ નિષ્ફળ ગઈ કારણ કે, ત્યાં સરકાર લડી અને અહીં સરકાર અને લોકો સાથે મળીને લડ્યા.
શાહે વધુમાં કહ્યું અર્થતંત્ર પર, પરિમાણો જુઓ: PSU બેલેન્સ શીટથી ફુગાવા અને ખાધને નિયંત્રિત કરવા સુધી; વધતા શેરબજારથી લઈને ભારતને મેન્યુફેક્ચરિંગ હબ બનાવવા સુધી; ગ્રીન હાઇડ્રોજન અને ઇવી, બેટરી, સોલાર, ઇથેનોલ, ગ્રીન ફ્યુઅલમાં અમે પહેલ કરી, અમે સીમાઓ આગળ વધારી રહ્યા છીએ. સ્પેસ, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ, ડિફેન્સ મેન્યુફેક્ચરિંગ – આ બધું રોજગારી સર્જવામાં પણ મદદ કરે છે.
ત્રીજી મુદત ઈચ્છતી ભાજપ સરકારની કામગીરી સત્તાના કેન્દ્રીકરણનું અનુમાન કરે છે
અમિત શાહઃ બંધારણમાં કેબિનેટની જોગવાઈ છે, આવું કેમ? આ એક હેતુ માટે છે, અન્યથા અમે 542 લોકો વચ્ચે બભી જ ચર્ચા કરી શક્યા હોત. શું કોઈ દેશ આ સિદ્ધાંતને અનુસરી શકે છે? કેબિનેટ, પીએમ, આ બધી સંસ્થાઓની કલ્પના આપણા કારણે નહીં પરંતુ બંધારણ સભાના કારણે થઈ છે અને તે અસ્તિત્વ ધરાવે છે. તેઓ હારી ગયા છે અને તેથી જ તેમને હવે તેમાંથી કઈ ગમતું નથી.
તેમણે કહ્યું, શું ઈન્દિરાજી અને નેહરુજીના નેતૃત્વમાં સત્તાનું કેન્દ્રીકરણ ન હતું? તે સમયે તેઓ તેમની પાર્ટીઓના અધ્યક્ષ પણ બન્યા હતા. પાર્ટી અધ્યક્ષ ‘ઈન્દિરા ઈઝ ઈન્ડિયા, એન્ડ ઈન્ડિયા ઈઝ ઈન્દિરા’ના નારા લગાવતા હતા અને પછી કોઈએ તેને લીલી ઝંડી આપી ન હતી.
વાસ્તવમાં તેની આકરી ટીકા થઈ હતી.
અમિત શાહ: બહુ ઓછા લોકોએ તેની ટીકા કરી. 2014 થી, આ બધી ટીકાઓ તીવ્ર બની છે.
કલમ 370 નાબૂદ થયાના લગભગ પાંચ વર્ષ પછી, જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં મતદાનની ટકાવારી ખૂબ પ્રભાવશાળી રહી છે…
અમિત શાહ: મેં આનો અંદાજ લગાવ્યો હતો અને સંસદમાં આ કહ્યું હતું; હવે કોઈને ‘જમ્મુ-કાશ્મીર બંધારણ’, ‘જમ્મુ-કાશ્મીર ધ્વજ’ યાદ નથી રહ્યો.
શું આ વખતે ભાજપે કાશ્મીરમાં ચૂંટણી લડવી જોઈતી હતી?
અમિત શાહ: ભાજપ માટે કાશ્મીરમાં ચૂંટણી લડવાનું કોઈ ખાસ મહત્વ નથી.
શા માટે?
અમિત શાહઃ 70 વર્ષથી ખોટી નીતિઓને કારણે ભારતના એક મોટા વર્ગને ભારતમાંથી સ્વતંત્ર જાહેર કરવાની માંગ ઉઠતી રહી. તે સમાપ્ત થઈ ગઈ છે, તે આપણા માટે મહત્વપૂર્ણ છે; તમારા માટે મહત્ત્વનો પ્રશ્ન એ હોઈ શકે છે કે, ભાજપે ચૂંટણી કેમ ન લડી? 70 વર્ષથી ખોટી નીતિઓને કારણે ભારતનો આટલો મોટો વર્ગ આતંક અને હિંસાથી પીડિત હતો. મજબૂત પીએમ અને સરકારનું પરિણામ જુઓ. અહીં આઝાદીની માંગણીઓ હતી, હવે આ અવાજો ત્યાં (પાકિસ્તાનમાં) થઈ રહ્યા છે; પથ્થરમારો ત્યાં થયો. તમારે તે સ્વીકારવું પડશે, જે લોકો પણ તે નીતિઓને યોગ્ય માનતા હતા.
સીઈસીએ પણ સપ્ટેમ્બરમાં, આવું જ કહ્યું… તો સપ્ટેમ્બરમાં ચૂંટણી થશે?
અમિત શાહ: હા, હા.
ચૂંટણીની ચર્ચામાં જ્ઞાતિઓનો પ્રવેશ થઈ ગયો છે. અનામતને લઈને ચર્ચા ચાલી રહી છે, દલિતોના એક વર્ગ દ્વારા આશંકા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે, જો બંધારણમાં ફેરફાર કરવામાં આવશે તો તેમની અનામત સમાપ્ત થઈ શકે છે. આ મુદ્દો કેવી રીતે બન્યો?
અમિત શાહ: તમારા અને રાહુલ ગાંધીમાંના કેટલાક લોકો એવું વિચારે છે કે, આ એક મુદ્દો છે, બીજુ કોઈ નહીં. આ સામાન્ય જ્ઞાન છે. અમે 10 વર્ષથી સત્તામાં છીએ અને અમારી પાસે સંખ્યાત્મક તાકાત છે. જો અમારે તે કરવું હતું, તો અમે પહેલા જ કર્યું હોત. અમે અમારી પૂર્ણ બહુમતીનો ઉપયોગ કલમ 370, 35A હટાવવા, આતંકવાદને દૂર કરવા, નક્સલવાદને ખતમ કરવા, રામ મંદિર બનાવવા અને 60 કરોડ લોકોના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવા માટે કર્યો છે.
તેમણે કહ્યું, આ બધી બાબતોમાં અમે અમારી પૂર્ણ બહુમતીનો ઉપયોગ કર્યો છે. ઈન્દિરાજીના સમયમાં કોંગ્રેસને સંપૂર્ણ બહુમતી મળી, તેઓએ તેનો ઉપયોગ ઈમરજન્સી લાવવા માટે કર્યો અને 1.30 લાખ લોકોને જેલમાં ધકેલી દીધા, અખબારોમાં કયા અને કેવા તંત્રીલેખ ચાલશે તે તેમણે નક્કી કર્યું. આ અમારી પાર્ટીનો ઈતિહાસ નથી, આ રાહુલ ગાંધીની પાર્ટીનો ઈતિહાસ છે. અમને ઉપદેશ આપવાવાળા તેઓ કોણ છે?
દલિત આરક્ષણ દૂર કરવું મુશ્કેલ કાર્ય હોઈ શકે છે, પરંતુ બંધારણના અન્ય પાસાઓને બદલવાની વાસ્તવિક ચિંતાઓ છે: ઉદાહરણ તરીકે પ્રસ્તાવના, બિનસાંપ્રદાયિક શબ્દો, બુનિયાદી માળખું…
અમિત શાહ: 10 વર્ષ સુધી અમારી પાસે આ પરિવર્તન લાવવા માટે પૂરતી સંખ્યા હતી. અમારા ઈરાદા પર શંકા કરવાનું કોઈ કારણ નથી.
છેલ્લા 10 વર્ષથી ન્યાયિક અને પોલીસ સુધારા અટકેલા છે. નેશનલ જ્યુડિશિયલ એપોઇન્ટમેન્ટ કમિશન બિલ, 2014, (જેણે સરકારને ન્યાયિક નિમણૂકો પર વર્ચ્યુઅલ વીટો આપ્યો હતો) 2015 માં સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા ફગાવી દેવામાં આવ્યો હતો. તમે જોઈ રહ્યા છો? NJAC બિલનું નવું સંસ્કરણ?
અમિત શાહ: અમે આ અંગે કોઈ માળખાગત ચર્ચા કરી નથી. પરંતુ જો કોઈ પડકાર ઉભો થાય છે, તો સરકાર તેનો જવાબ આપવા માટે પહેલ કરે છે.
ભાજપ, જે એક સમયે બ્રાહ્મણ-બનિયા પક્ષ તરીકે જોવામાં આવતો હતો, તે સમાજના વ્યાપક વર્ગોને સમાવવા માટે વિકસિત થયો છે. તો પછી મુસ્લિમો સુધી કેમ પહોંચવામાં આવ્યું નથી? ભાજપમાં એક પણ મુસ્લિમ સભ્ય નથી…
અમિત શાહ: હું તુષ્ટીકરણમાં માનતો નથી. અમારી કોઈપણ યોજના ધર્મ પર આધારિત નથી, અમે કોઈની સાથે ભેદભાવ કર્યો નથી.
પરંતુ સમુદાયમાં અસુરક્ષાની લાગણી, અનિચ્છનીય લાગણી છે. કોઈ આઉટરીચ છે?
અમિત શાહ: અમે જે કરી રહ્યા છીએ તે યોગ્ય છે, અમે અમારી ગરીબી વિરોધી યોજનાઓથી દરેકનો પ્રભાવિત અને સમાવેશ કરી રહ્યા છીએ. અમે પહેલેથી જ પહોંચી રહ્યા છીએ. તમારી વ્યાખ્યા મુજબ નથી ‘પહોંચતા’. ભાજપમાં કોઈ તુષ્ટિકરણ થશે નહીં, કોઈની સાથે અન્યાય થશે નહીં.
તમે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં મહત્વપૂર્ણ પ્રગતિ વિશે વાત કરી, તો મણિપુર વિશે શું?
અમિત શાહ: મણિપુરની હિંસા ન તો આતંકવાદ છે કે ન તો સાંપ્રદાયિક, તે જાતિગત હિંસા છે. તેને સમાપ્ત કરવાનો માર્ગ લાંબો છે કારણ કે, બે સમુદાયો વચ્ચે વિશ્વાસ પુનઃસ્થાપિત કરવો આના માટે મહત્તવનું – જે અમુક ઘટનાઓને કારણે તૂટી ગયો છે – તે સમય માંગી લે તેવી પ્રક્રિયા છે. ચૂંટણીને કારણે, કુકી અને મેઇટીસ બંને પક્ષો તરફથી નિવેદનો આવી રહ્યા છે, જે પ્રક્રિયાને પાટા પરથી ઉતારી રહ્યા છે. તેથી અમે ચૂંટણી પછી આ સુધી પહોંચીશું.
તમે મણિપુરની મુલાકાત લીધી અને ત્યાં ચાર દિવસ વિતાવ્યા. શું તમને લાગે છે કે, વડાપ્રધાને જવું જોઈતું હતું? તેમણે એવું કેમ ન કર્યું? શું કારણ હતુ કે વિપક્ષ આ બાબતને હાઈલાઈટ કરતો રહ્યો?
અમિત શાહ: હું વડાપ્રધાનનો પ્રતિનિધિ છું અને ત્યાં જે કંઈ થઈ રહ્યું છે તે મારા મંત્રાલય હેઠળ આવે છે.
શું તમને નથી લાગતું કે, વડાપ્રધાનની મુલાકાત અને તેમના ભાષણથી રાહત મળી શકે?
અમિત શાહ: વડા પ્રધાન સતત અને નજીકથી આની દેખરેખ રાખી રહ્યા છે.
તમે નક્સલવાદ સામે સફળતાનો ઉલ્લેખ કર્યો?
અમિત શાહ: આજે હવે તે ત્રણ જિલ્લા પૂરતું મર્યાદિત છે, છત્તીસગઢમાં કોંગ્રેસના પાંચ વર્ષના શાસન દરમિયાન લડાઈ ધીમી પડી ગઈ. જ્યારથી અમે ત્યાં છીએ ત્યારથી પાંચ મહિનામાં 125 નક્સલવાદી માર્યા ગયા છે, 350 આત્મસમર્પણ કર્યા છે, 250 ની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. અને હવે નક્સલવાદ બે વર્ષથી વધુ ચાલશે નહીં.
75 વર્ષની ઉંમરના મુદ્દે તમે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે, તે વડાપ્રધાનને લાગુ પડતું નથી. શું આ વાત પાર્ટીના અન્ય લોકોને પણ લાગુ પડતી નથી?
અમિત શાહ: સૌ પ્રથમ, આવો કોઈ નિયમ જ નથી. અમુક સમયે નિર્ણયો ચોક્કસ પરિસ્થિતિમાં લેવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે હવે તે પરિસ્થિતિ અસ્તિત્વમાં ન હોય, ત્યારે તે નિયમો હશે નહીં. હું સ્પષ્ટ કરીશ કે, 2029 માં પણ વડાપ્રધાન જ આપણું નેતૃત્વ કરશે.
મોટાભાગના લોકોના હિસાબથી, દક્ષિણમાં તમારો વોટ શેર વધશે. જો તમને ત્રીજી ટર્મ મળે, તો સીમાંકન પર શું અપેક્ષા છે?
અમિત શાહ: અમે પહેલેથી જ કહ્યું છે કે, સીમાંકન પછી દક્ષિણ સાથે અન્યાય નહીં થાય. આપણે રસ્તાઓ શોધવાના છે. મેં સંસદમાં આ મામલે નિવેદન આપ્યું છે.
તમે તેને અટલ બિહારી વાજપેયીની જેમ 20 વર્ષ માટે મુલતવી નહીં રાખો?
અમિત શાહઃ ના, મેં કહ્યું છે કે, દક્ષિણ સાથે અન્યાય નહીં થાય, આ ભાજપનો નિર્ણય છે. અમે આ કેવી રીતે કરીશું, તેના માટે બધા સાથે બેસીને ચર્ચા કરીશું. અમે સીમાંકન મુલતવી રાખીશું નહીં.
મહારાષ્ટ્ર, 2019માં શું થયું, જો તમે ઘડિયાળને પાછી ફેરવી શકો તો, શું તમે વસ્તુઓને જુદી રીતે કરશો?
અમિત શાહ: પરંતુ અંતમાં અમે જ હતા. 2019 ની ચૂંટણી પછી જ્યારે વિધાનસભાની ચૂંટણી થઈ ત્યારે અમને જ બહુમતી મળી. શરદ પવાર અમારા મિત્ર ઉદ્ધવજી (ઠાકરે) ને લઈ ગયા. તે અમારા મિત્ર હતા, અમે ગઠબંધન તરીકે ચૂંટણી લડ્યા હતા. જેણે શરૂ કર્યું, તેમણે જ તેને સમાપ્ત કરવું પડશે. તે સમયે કોઈ નૈતિક પ્રશ્નો ઉઠાવવામાં આવ્યા ન હતા, નૈતિકતાના મુદ્દા ઉઠાવવામાં આવ્યા હતા, એક પત્રકાર સમુદાય તરીકે તમારી પાસે બેવડા ધોરણો છે.
શું તમે ઉદ્ધવને પાછા લઈ શકો છો?
અમિત શાહ: અમારૂ ગઠબંધન ચાલુ છે અને તે સારી રીતે કામ કરી રહ્યું છે.
બિન-ભાજપ મુખ્ય પ્રધાનો અને તેમના રાજ્યપાલો વચ્ચે અનંત અવરોધો છે: કેરળમાં પિનરાઈ વિજયન અને આરિફ મોહમ્મદ ખાન; પશ્ચિમ બંગાળમાં મમતા બેનર્જી અને સીવી આનંદ બોઝ; તો દિલ્હીમાં એલજી વીકે સક્સેના અને અરવિંદ કેજરીવાલ. ત્યાં રોજની તુ-તુ મૈં-મૈં, આ ટેન્શનને તમે કેવી રીતે જુઓ છો?
અમિત શાહ: સીએમ-રાજ્યપાલના મુદ્દે જ્યાં પણ સમસ્યા હતી ત્યાં અમે દરમિયાનગીરી કરી છે. જો તમે એવો કાયદો બનાવો છો, જે બંધારણની વિરુદ્ધ છે અને તમે કહો છો કે, રાજ્યપાલ તેને મંજૂર નથી કરી રહ્યા, તો તે શક્ય નથી. યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશને રાજ્યપાલોને વાઇસ-ચાન્સેલર બનાવવાનો પરિપત્ર બહાર પાડ્યો, હવે તમે કાયદો પસાર કરો કે, રાજ્યપાલ વાઇસ-ચાન્સેલર ન બની શકે, તમે તેમને યુનિવર્સિટીમાં પ્રવેશવા દેશો નહીં.
જ્યારે ભાજપમાં સામેલ રાજકારણીઓ પ્રત્યે નરમ વલણ રાખવાની વાત આવે ત્યારે, તમે કેન્દ્રીય એજન્સીઓની ભૂમિકા પર ટિપ્પણી કરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, અજિત પવાર કેસમાં, આર્થિક અપરાધ શાખા એક ક્લોઝર રિપોર્ટ ફાઇલ કરે છે, પછી તેને પાછો ખેંચી લે છે, આ તેના પર આધાર રાખે છે કે તે કયા પક્ષ સાથે સંકળાયેલા છે.
અમિત શાહ: મેં આ ખાસ કેસનો અભ્યાસ કર્યો છે. જ્યારે કેસ નોંધાય છે, ત્યારે ચાર-પાંચ કેસ હોય છે, એક ભ્રષ્ટાચારનો; એક સત્તાનો દુરુપયોગ છે; એક વહીવટી ખામીઓ પર છે; એક છે પુરાવા સાથે ચેડા. જ્યારે મુખ્ય કેસમાં ચાર્જશીટ દાખલ થાય છે ત્યારે, આ ચારેય કેસ એકબીજા સાથે જોડાયેલા બની જાય છે. મુખ્ય ચાર્જશીટ વિશે કોઈ વાત કરતું નથી પરંતુ ચાર કેસ પડતો મુકવાનો મુદ્દો ઉઠાવવા લાગે છે.
(ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસે અહેવાલ આપ્યો છે કે, મુંબઈ EOW એ આ કેસમાં વર્ષોથી બે ક્લોઝર રિપોર્ટ્સ ફાઈલ કર્યા છે. તેમાં ક્યારેય અજિત પવાર સામે ક્યારેય ચાર્જશીટ દાખલ કરી નથી. ઈડીએ આ કેસમાં ત્રણ ચાર્જશીટ દાખલ કરી છે અને અજિત પવારને ચાર્જશીટમાં કોઈપણ કેસમાં આરોપી સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવ્યા નથી.)
તો તમે કહો છો કે, જેઓ ભાજપમાં જોડાયા છે તે દરેકના કિસ્સામાં યોગ્ય પ્રક્રિયાનું જ પાલન કરવામાં આવશે?
અમિત શાહ: દરેક કેસમાં યોગ્ય પ્રક્રિયાને અનુસરવામાં આવશે.
જો ત્રીજી ટર્મ થાય છે, તો તમે કયા મંત્રાલયનું નેતૃત્વ કરશો?
અમિત શાહઃ તે નરેન્દ્રભાઈ નક્કી કરશે, તે મારા હાથમાં નથી. પાર્ટી મને જે પણ કહેશે, તે હું કરીશ.
