Delhi Politics, દિલ્હી રાજકારણમાં કંઈક મોટું થવાના એંધાણ છે. જ્યારથી મનીષ સિસોદિયાને દારૂના કથિત કૌભાંડમાં જામીન મળ્યા છે ત્યારથી આમ આદમી પાર્ટીની અંદરની શક્તિ બદલાઈ ગઈ છે. એ ન ભૂલવું જોઈએ કે સિસોદિયાના જવાથી આમ આદમી પાર્ટીના બીજા ઘણા મોટા નેતાઓની રાજકીય શક્તિ ઘટી જશે. અહીં પણ સૌથી મોટું નામ શિક્ષણ મંત્રાલય સંભાળનાર આતિષીનું છે, જે એક સમયે મનીષ સિસોદિયાની ઓળખ બની ચૂકી હતી.
કેજરીવાલ એટલે આમ આદમી પાર્ટી!
પરંતુ હવે જ્યારે મનીષ સિસોદિયા બહાર આવ્યા છે ત્યારે માનવામાં આવી રહ્યું છે કે તેમની તાકાતમાં વધારો થશે. સવાલ એ છે કે શું આમ આદમી પાર્ટીની કમાન પણ સિસોદિયા પાસે જશે? કારણ કે આમ આદમી પાર્ટી જે રીતે કામ કરે છે તેમાં સૌથી વધુ તાકાત અરવિંદ કેજરીવાલ પાસે છે. કેજરીવાલ પ્રચારથી લઈને વ્યૂહરચના બનાવવા સુધીની પાર્ટી જે પણ કામ કરે છે તેમાં તેની સીધી સંડોવણી છે. એમ કહેવું ખોટું નહીં હોય કે છેલ્લા 13 વર્ષમાં આમ આદમી પાર્ટી અને અરવિંદ કેજરીવાલ એકબીજાના પૂરક છે.
જેલમાં બેઠેલા કેજરીવાલની મજબૂરીઓ ઘણી છે
હવે એ પ્રકારની લોકપ્રિયતા હાંસલ કર્યા પછી પણ અરવિંદ કેજરીવાલ જેલમાં બેઠા છે. તેમની પાસે સત્તા નથી, તેથી વાત કરીએ તો તેઓ હજુ પણ દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી છે, પરંતુ પક્ષની રણનીતિમાં અને સંગઠનને મજબૂત કરવામાં તેમની ભાગીદારી દેખાતી નથી. જેના કારણે આમ આદમી પાર્ટીમાં મોટો શૂન્યાવકાશ સર્જાયો છે. એમ કહી શકાય કે સંજય સિંહ જેવા નેતાઓ પાર્ટીને દિશા બતાવવાનું કામ કરી રહ્યા છે, પરંતુ અરવિંદ કેજરીવાલને બદલવું આસાન નથી.
શું સિસોદિયા કટ્ટર પ્રામાણિક વ્યક્તિના ઘાટમાં બંધબેસે છે?
હવે અહીં મનીષ સિસોદિયાની વાત આવે છે, જેમને નિષ્ણાતો પણ અરવિંદ કેજરીવાલ પછીનો બીજો સૌથી લોકપ્રિય ચહેરો માને છે. હવે તેને ધારણા માનવામાં આવે કે સત્ય, પરંતુ શિક્ષણ મંત્રી તરીકે મનીષ સિસોદિયાના કામની સૌથી વધુ ચર્ચા થઈ છે. અરવિંદ કેજરીવાલના કટ્ટર પ્રમાણિક સરકારના દાવાનો પાયો સિસોદિયાનું કામ છે. દિલ્હી મોડલની તાકાત એ હકીકતમાં દર્શાવવામાં આવી છે કે તેણે ભ્રષ્ટાચાર વિના માત્ર સાચા ઈરાદા સાથે લોકોની સેવા કરી છે. સસ્તી મુસાફરીથી લઈને સસ્તી વીજળી સુધી બધું જ જનતાને આપવામાં આવ્યું છે.
આમ આદમી પાર્ટીમાં નંબર 2નો દરજ્જો
હવે જ્યારે સિસોદિયાએ આવી ઇમેજ જાળવી રાખી છે તો એમ કહેવું ખોટું નહીં હોય કે કેજરીવાલ પછી તેઓ પણ પાર્ટીમાં નંબર 2નું સ્થાન ધરાવે છે. જો અરવિંદ કેજરીવાલ કટ્ટર પ્રમાણિક હોવાની ઇમેજ પર ચાલે છે તો સિસોદિયાની પણ એ જ યુએસપી માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં આ મુશ્કેલ સમયમાં જો કોઈ કેજરીવાલનું સ્થાન લઈ શકે છે તો તે મનીષ સિસોદિયા છે.
સિસોદિયા કરશે પદયાત્રા, બનશે AAPનો નવો ચહેરો?
મનીષ સિસોદિયા વિશે એવું કહેવાય છે કે તેઓ સરકારી કામકાજને સારી રીતે સમજે છે. બીજી તરફ, અરવિંદ કેજરીવાલની તાકાત એ છે કે તેઓ જાણે છે કે જનતા સાથે કેવી રીતે જોડાય છે, તેઓ પાર્ટીને વધુ સારી રીતે આગળ લઈ જવામાં સક્ષમ છે. પરંતુ હવે શું થઈ રહ્યું છે કે મનીષ સિસોદિયાએ કેજરીવાલના રસ્તે ચાલવું પડશે, જે કામ તેઓ અત્યાર સુધી ટાળતા હતા, હવે એ જ કામમાં તેમણે સક્રિયતા બતાવવી પડશે. આ શ્રેણીમાં સિસોદિયાએ પોતે 14 ઓગસ્ટથી સમગ્ર દિલ્હીમાં કૂચ શરૂ કરવાની છે. વિધાનસભા ચૂંટણીને લઈને આમ આદમી પાર્ટીની આ પહેલી મોટી રણનીતિ છે.
શું સિસોદિયા માટે કેજરીવાલને ‘સાઇડલાઇન’ કરવા જરૂરી છે?
એવું માનવામાં આવે છે કે પદયાત્રા દ્વારા સિસોદિયાની પ્રતિષ્ઠા વધારવાનું કામ કરવામાં આવશે. હવે જ્યારે મનીષ સિસોદિયા સામેથી નેતૃત્વ કરશે ત્યારે સંદેશ સ્પષ્ટ થશે કે પાર્ટી તેમના નેતૃત્વમાં આગળ વધવાની છે. આ સંદેશ પોતે જ સિસોદિયાની કારકિર્દીમાં ટર્નિંગ પોઈન્ટ બની શકે છે. હવે ચોક્કસ સામેથી એકતા દાખવવાની વાત થઈ રહી છે, સિસોદિયા પણ કેજરીવાલના સમર્થનમાં સૂત્રોચ્ચાર કરી રહ્યા છે, પરંતુ નિષ્ણાતો માને છે કે રાજકારણ અને રાજકીય લાભ ખાતર પોતાના લોકોને નીચે ધકેલવા કે અવગણવા એ કોઈ મોટી વાત નથી. તે
સિસોદિયાનો વિરોધ કોઈ કરતું નથી, પાર્ટી એક થઈ ગઈ
આ કારણોસર, એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે જો મનીષ સિસોદિયાને વધુ મહત્વ આપવામાં આવી રહ્યું છે, જો આ સમયે પાર્ટીના તમામ નેતાઓ તેમના નેતૃત્વમાં કામ કરવા માટે તૈયાર છે, તો તે પૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ માટે સૌથી અનુકૂળ સ્થિતિ માનવામાં આવશે. અત્યાર સુધી આમ આદમી પાર્ટીમાં અરવિંદ કેજરીવાલ જ સર્વસ્વ હતા, એ મોટી વાત છે કે આટલા વર્ષો પછી પણ AAPમાં કોઈ અલગ સત્તા કેન્દ્ર નથી બન્યું, બધા કેજરીવાલના નેતૃત્વમાં કામ કરી રહ્યા હતા. પરંતુ જ્યારે તેમના સૌથી મોટા નેતા જેલમાં ગયા છે, ત્યારે તે જગ્યા સિસોદિયા માટે ખાલી છે.
શું છે સિસોદિયા અને સુનીતા કેજરીવાલનું ભવિષ્ય?
જે રીતે ટ્રેન્ડ ચાલી રહ્યો છે, જો કેજરીવાલ લાંબા સમય સુધી બહાર નહીં રહે તો સિસોદિયાને આગામી દિવસોમાં CMની ખુરશી સહિત ઘણી મોટી જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી શકે છે. બાય ધ વે, એક સવાલ એ પણ ઊભો થાય છે કે સિસોદિયા બહાર આવ્યા પછી સુનીતા કેજરીવાલનું શું થશે? હકીકતમાં, અત્યાર સુધી સુનીતા આમ આદમી પાર્ટીનો ચહેરો બની ચૂકી હતી, કેજરીવાલની ગેરહાજરીમાં તે દરેક મોટી સભા અને રેલીને સંભાળતી હતી.
આ પણ વાંચોઃ- હિંડનબર્ગ વિવાદ વચ્ચે સેબીએ આપી રોકાણકારોને સલાહ, શું શેર માર્કેટમાં થશે નવા જૂની?
કેજરીવાલ કેવી રીતે સત્તા પોતાના હાથમાં રાખી શકશે?
સુનિતાને બાદમાં સીએમ બનાવવામાં આવી શકે છે તેવા અહેવાલો પણ સામે આવ્યા હતા. જો આમ થયું તો પાર્ટીની કમાન કેજરીવાલના હાથમાં જ રહેશે અને તેઓ સરળતાથી સત્તામાં પાછા આવી શકશે. પરંતુ જો મનીષ સિસોદિયા વધુ શક્તિશાળી બનશે તો તે સ્થિતિમાં સુનિતાએ પાછળ રહેવું પડશે અને તેમના પાછળ રહેવાની સીધી અસર કેજરીવાલની સત્તા પર પડશે. હવે સમગ્ર પરિસ્થિતિને જોતા એવું લાગે છે કે મનીષ સિસોદિયા માટે ભવિષ્યમાં બધુ ઠીક થઈ જશે, પરંતુ સત્ય એ છે કે તેમને અનેક પડકારોનો સામનો કરવો પડશે.
મનીષ સિસોદિયા સામે અનેક પડકારો
છેલ્લા 17 મહિનામાં દિલ્હીની રાજનીતિ સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગઈ છે. આ 17 મહિનામાં લોકસભાની ચૂંટણી કોંગ્રેસ સાથે ગઠબંધન કરીને લડવામાં આવી છે, આ 17 મહિનામાં જૂના રાજેન્દ્ર નગરમાં ત્રણ વિદ્યાર્થીઓના મોત થયા છે, આ 17 મહિનામાં આમ આદમી પાર્ટી પર ભ્રષ્ટાચારના ગંભીર આરોપો લાગ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં પાર્ટીની ઈમેજને પાટા પર લાવવી તેમના માટે આસાન નહીં હોય. આ ઉપરાંત સંગઠન અને સરકાર વચ્ચે તાલમેલ જાળવવો પણ સિસોદિયા માટે મોટો પડકાર બની રહેશે. તેમનો બધો જ અનુભવ સરકાર ચલાવવાનો રહ્યો છે, તેથી દરેક જૂથના નેતાઓને સાથે લાવવા તેમના માટે આસાન નથી.
