લોકસભા ચૂંટણી : રાહુલ ગાંધી માટે રાયબરેલીની ‘પીચ’ આસાન નહીં હોય, માતા સોનિયાના સમયથી આટલું બધું બદલાયું સમીકરણ

Lok Sabha Election, Rahul Gandhi, Raebareli seat, લોકસભા ચૂંટણી : કોંગ્રેસના પૂર્વ અધ્યક્ષ રાહુલ ગાંધી લોકસભાની બે બેઠકો પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. જ્યારે રાહુલ ગાંધી પણ કેરળની વાયનાડ બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે, તેમણે રાયબરેલી લોકસભા બેઠક પરથી પણ ઉમેદવારી નોંધાવી છે. પહેલા સોનિયા ગાંધી રાયબરેલીથી ચૂંટણી લડતા હતા પરંતુ હવે તેઓ રાજ્યસભાના સાંસદ છે. રાયબરેલી ગાંધી પરિવારનો ગઢ રહ્યો છે અને અહીંથી કોંગ્રેસના કિલ્લાને તોડવું કોઈના માટે આસાન રહ્યું નથી.

કોંગ્રેસ અહીં 1999ની લોકસભા ચૂંટણીથી સતત જીતી રહી છે. સોનિયા ગાંધી પોતે અહીંથી છેલ્લી પાંચ લોકસભા ચૂંટણી જીતી ચૂક્યા છે. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં રાહુલ ગાંધીને અમેઠીથી હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો અને તે પછી હવે તેઓ રાયબરેલીથી ચૂંટણી લડવાના છે. રાયબરેલી કોંગ્રેસ માટે સુરક્ષિત બેઠક માનવામાં આવે છે પરંતુ છેલ્લા 5 વર્ષમાં સમીકરણો ઘણા બદલાઈ ગયા છે. આ વખતે રાયબરેલીની પીચ રાહુલ ગાંધી માટે સરળ નથી.

રાયબરેલીમાં કોંગ્રેસનું વોટ સતત ઘટી રહ્યું છે

છેલ્લી ત્રણ લોકસભા ચૂંટણીથી રાયબરેલીમાં કોંગ્રેસની વોટ ટકાવારીમાં 17 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. 2009ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર સોનિયા ગાંધીને અહીં 72 ટકા વોટ મળ્યા હતા અને મોટા માર્જિનથી જીત્યા હતા, જ્યારે 2014ની મોદી લહેરમાં સોનિયા ગાંધીને 63.80 ટકા વોટ મળ્યા હતા.

2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં સોનિયા ગાંધીએ 1,67,000 મતોના માર્જિનથી ચૂંટણી જીતી હતી પરંતુ તેમની મત ટકાવારી 55.80 ટકા હતી. છેલ્લી લોકસભા ચૂંટણી કરતાં લગભગ 8 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.

જ્યારે સોનિયા ગાંધીની મત ટકાવારી ઘટી રહી છે, ત્યારે ભાજપની મત ટકાવારી છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણીઓમાં સતત વધતી રહી છે. 2009ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપને રાયબરેલી બેઠક પર 3.82 ટકા મત મળ્યા હતા, જ્યારે 2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં અહીં ભાજપની મત ટકાવારી વધીને 21.05 ટકા થઈ ગઈ હતી. જ્યારે 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના ઉમેદવાર દિનેશ પ્રતાપ સિંહને 38.36 ટકા વોટ મળ્યા હતા. આ વખતે ભાજપે ફરી દિનેશ પ્રતાપ સિંહને પોતાના ઉમેદવાર બનાવ્યા છે.

છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સમીકરણ બદલાયું

રાયબરેલી લોકસભામાં પાંચ વિધાનસભા બેઠકો છે. તેમાં બછરાવન, હરચંદપુર રાયબરેલી, સારેની અને ઉંચહારનો સમાવેશ થાય છે. 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં સમાજવાદી પાર્ટીએ ચાર બેઠકો જીતી હતી જ્યારે ભાજપે એક બેઠક જીતી હતી. મહત્વની વાત એ છે કે રાયબરેલીમાં 2019 અને 2024 વચ્ચે બે મોટા ફેરફારો થયા છે. રાયબરેલી સદરના ધારાસભ્ય અદિતિ સિંહ હવે ભાજપમાં છે. 2019ની લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન તે કોંગ્રેસમાં હતી અને પાર્ટીને તેનો ફાયદો થયો. એ જ રીતે ઉંચાહરના સપા ધારાસભ્ય મનોજ પાંડેએ પણ પાર્ટી સામે બળવો કર્યો છે.

આ પણ વાંચોઃ- લોકસભા ચૂંટણી : રાયબરેલી રાહુલ ગાંધી માટે ‘સુરક્ષા કવચ’ સમાન, 20 વર્ષ પછી ફરી માતા સોનિયા બની ‘સહારો’

તેઓ ભાજપમાં જોડાયા નથી પરંતુ રાજ્યસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપની તરફેણમાં મતદાન કર્યું હતું અને તેઓ સપાથી નારાજ છે. મનોજ પાંડે પણ ભાજપના ઉમેદવારની તરફેણમાં પ્રચાર કરી શકે છે. આ બંને નેતાઓ રાયબરેલીના ખૂબ જ શક્તિશાળી નેતાઓ છે અને પોતાના દમ પર વોટ આકર્ષી શકે છે.

અદિતિ સિંહને અવગણી શકાય નહીં

અદિતિ સિંહ 2017 માં કોંગ્રેસની ટિકિટ પર ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા હતા. તે 2022 માં ભાજપની ટિકિટ પર ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા હતા. આ પહેલા તેમના પિતા અખિલેશ પ્રતાપ સિંહ પણ સતત પાંચ વખત રાયબરેલી સદરથી ધારાસભ્ય ચૂંટાયા છે. 2007ની ચૂંટણીમાં તેઓ સ્વતંત્ર ઉમેદવાર હતા, જ્યારે 2012ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં અખિલેશ પ્રતાપ સિંહ પીસ પાર્ટીની ટિકિટ પર ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા હતા.

સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે અખિલેશ પ્રતાપ સિંહનો દબદબો એટલો હતો કે તેઓ હંમેશા પોતાના વિરોધી ઉમેદવારો પર જોરદાર લીડ ધરાવતા હતા. અદિતિ સિંહ પણ આવી જ સ્થિતિમાં છે. આવી સ્થિતિમાં અદિતિ સિંહનું ભાજપમાં જોડાવું કોંગ્રેસ માટે મોટો ઝટકો છે અને તેની અસર આ લોકસભા ચૂંટણીમાં પણ જોવા મળી શકે છે.