Lok Sabha Election 2024 : લોકસભા ચૂંટણી 2024 સંબંધિત 380 બેઠકો પર મતદાન થયું છે. ચૂંટણીની ચર્ચા વચ્ચે વડાપ્રધાનોના ઈતિહાસ પર નજર નાખવી પણ જરૂરી છે. દેશમાં અત્યાર સુધીમાં જે 15 વડાપ્રધાન બન્યા છે તેમાંથી મોટાભાગના યુપીના છે. દેશની વસ્તીમાં યુપીનો હિસ્સો 17 ટકાથી વધુ છે. દેશના 15માંથી 6 વડાપ્રધાન યુપીમાં જન્મ્યા છે. યુપીની અલગ-અલગ સીટોનું પ્રતિનિધિત્વ કરનારા 9 વડાપ્રધાન છે, આ સિવાય પંજાબમાંથી આવતા ત્રણ નેતાઓ દેશના વડાપ્રધાન રહી ચૂક્યા છે.
કાર્યકાળની દ્રષ્ટિએ કોણ આગળ છે?
યુપી પછી ભારતના બીજા સૌથી મોટા રાજ્ય મહારાષ્ટ્રે દેશને માત્ર એક જ વડાપ્રધાન આપ્યા છે, જે રાજીવ ગાંધી છે. ગુજરાતે બે વડાપ્રધાનો આપ્યા છે, રાજીવનો જન્મ અવિભાજિત બોમ્બે સ્ટેટમાં થયો હતો.
જો આપણે વડા પ્રધાનોના કાર્યકાળ પર નજર કરીએ તો આ સંખ્યા વધુ પ્રભાવશાળી છે. જે પણ વડાપ્રધાન પદ પર રહ્યા છે, તેમાંથી 75 ટકા સમય એવા વડાપ્રધાનો પાસે ગયો જેઓ યુપીની સીટો પરથી આવ્યા છે.
સૌથી લાંબો કાર્યકાળ 17 વર્ષનો હતો
પંડિત જવાહરલાલ નેહરુનો કાર્યકાળ લગભગ 17 વર્ષનો હતો. આ પછી પૂર્વ પીએમ ઈન્દિરા ગાંધી 15 વર્ષથી વધુ સમય સુધી સત્તામાં રહ્યાં. અટલ બિહારી વાજપેયીનો કાર્યકાળ છ વર્ષનો હતો. વર્તમાન વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, જેઓ મે 2014 થી પદ પર છે, જો કે તેઓ મૂળ ગુજરાતના છે. પીએમ મોદી સંસદમાં વારાણસીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
આ પણ વાંચોઃ- પીએમ નરેન્દ્ર મોદી પાસે ઘર અને ગાડી નથી, જાણો કેટલા છે રોકડા અને બેંકમાં જમા પૈસા
નરસિમ્હા રાવ આંધ્રપ્રદેશથી આવતા હતા
પીવી નરસિમ્હા રાવ સિવાય કોંગ્રેસના દરેક નેતાએ તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન લોકસભામાં ઉત્તર પ્રદેશનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું છે. નરસિમ્હા રાવ આંધ્રપ્રદેશથી આવ્યા હતા. સૌથી લાંબા સમય સુધી રાજ્યસભામાંથી પીએમ રહેલા ડૉ.મનમોહન સિંહે રાજસ્થાન અને આસામનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું છે. તમને જણાવી દઈએ કે કોંગ્રેસના તમામ વડાપ્રધાનો ઉત્તર પ્રદેશમાં જન્મ્યા નથી, આખરે તેઓ જવાહરલાલ નેહરુના પિતા મોતીલાલ નહેરુના પૂર્વજોના રાજ્યનું પ્રતિનિધિત્વ કરવા આવ્યા હતા.
નેહરુ-ગાંધી પરિવારનું યુપી સાથે જોડાણ
નહેરુ-ગાંધી પરિવારનો ઉત્તર પ્રદેશ સાથે લાંબો સંબંધ છે, જ્યારે મોતીલાલ આગ્રામાં કાયદાની પ્રેક્ટિસ કરતા હતા અને બાદમાં અલ્હાબાદ ગયા હતા. તેમણે અલ્હાબાદમાં સ્વરાજ ભવન નામની એક મોટી હવેલી ખરીદી, જે અખિલ ભારતીય કોંગ્રેસ સમિતિ માટે અનૌપચારિક બેઠક સ્થળ તરીકે કામ કરશે. જવાહરલાલ નેહરુ અને ઈન્દિરા ગાંધી બંનેનો જન્મ અલ્હાબાદમાં થયો હતો અને તેઓ 1930 સુધી સ્વરાજ ભવનમાં રહ્યા હતા.
આ પણ વાંચોઃ- PM મોદીની ઉમેદવારીનો પ્રસ્તાવ મૂકનાર ચાર પ્રસ્તાવક કોણ છે: વૈદિક વિદ્વાનથી લઈ BJP-RSSના આ નેતાની કરી પસંદગી
ઉત્તર પ્રદેશ શા માટે ખાસ છે?
UP એ 215 મિલિયન લોકો સાથે ભારતનું સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું રાજ્ય છે (2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ). તે લોકસભામાં 80 સભ્યોને પણ મોકલે છે. મહારાષ્ટ્ર 48 સાથે બીજા સ્થાને છે. ઉત્તર પ્રદેશ લોકસભામાં 20 ટકા સાંસદો ધરાવે છે અને રાજ્યમાં નિર્ણાયક જીત ઘણી વખત નક્કી કરે છે કે કેન્દ્રમાં કોણ સત્તા પર આવશે. આઝાદીના ત્રણ દાયકામાં ઉત્તર પ્રદેશ કોંગ્રેસનો ગઢ હતો.
લોકસભા ચૂંટણી 1977માં કોંગ્રેસની પ્રથમ હાર રાજ્યમાં મતદાર પેટર્નમાં મોટા ફેરફારને કારણે થઈ હતી. લોકસભા ચૂંટણી 2014 માં, ભાજપે યુપીમાં રેકોર્ડ 71 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે તેના સહયોગી ભાગીદારે બે બેઠકો જીતી હતી. 1984 પછી આ પહેલી સંસદીય ચૂંટણી હતી જેમાં સંપૂર્ણ બહુમતી મળી હતી.
