Modi-Putin talks: ભારત અને રશિયા શુક્રવારે યુએસ દ્વારા લાદવામાં આવેલા શિક્ષાત્મક ટેરિફ અને પ્રતિબંધોને કારણે ઉદ્ભવતી પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે આર્થિક અને વેપાર ભાગીદારીને મજબૂત કરવા માટે પંચ વર્ષીય યોજના પર સહમત થયા હતા. તે જ સમયે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને કહ્યું હતું કે યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા યુદ્ધનો શાંતિપૂર્ણ અંત લાવવો જોઈએ.
દુનિયાભરની નજર મોદી અને પુતિન વચ્ચે થનાર વાતચીત પર હતી, જેમાં બંને નેતાઓએ આઠ દાયકાથી વધુ જૂની ભારત-રશિયા મિત્રતાને નવી ગતિ આપવાની તીવ્ર ઇચ્છા દર્શાવી હતી. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે ભૌગોલિક-રાજકીય ઉથલપાથલ હોવા છતાં આ મિત્રતા “ધ્રુવ તારા”ની જેમ અતૂટ છે.
ભારત અને રશિયાની મિત્રતા ધ્રુવ તારાની જેમ અડગ
બંને દેશોએ 2030 આર્થિક એજન્ડાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા ઉપરાંત આરોગ્ય, ગતિશીલતા, ખાદ્ય સુરક્ષા અને લોકો વચ્ચેના આદાનપ્રદાન સહિત અનેક ક્ષેત્રોમાં સહકાર વધારવા માટે કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. દ્વિપક્ષીય શિખર સંમેલન બાદ પીએમ મોદીએ કહ્યું કે છેલ્લા આઠ દાયકામાં દુનિયાએ ઘણા ઉતાર-ચઢાવ જોયા છે. માનવતા ઘણા પડકારો અને સંકટોમાંથી પસાર થઈ છે. તેમ છતાં ભારત અને રશિયાની મિત્રતા ધ્રુવ તારાની જેમ અડગ રહી છે.
પીએમ મોદીએ કહ્યું કે પરસ્પર આદર અને ઊંડા વિશ્વાસ પર આધારિત આ સંબંધ હંમેશા સમયની કસોટી પર ઉતર્યો છે. આજે અમે આ પાયાને વધુ મજબૂત કરવા માટે સહકારના તમામ પાસાઓની ચર્ચા કરી. આર્થિક સહયોગને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવો એ અમારી સહિયારી પ્રાથમિકતા છે.
તેમણે કહ્યું કે આ લક્ષ્યને હાંસલ કરવા માટે બંને દેશો 2030 સુધી આર્થિક સહયોગ કાર્યક્રમ પર સંમત થયા છે જે દ્વિપક્ષીય વેપાર અને રોકાણને વૈવિધ્યકરણ, સંતુલન અને ટકાઉ રાખશે. આ પ્રસંગે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ જાહેરાત કરી હતી કે ભારત ટૂંક સમયમાં રશિયન નાગરિકો માટે 30 દિવસના મફત ઇ-ટૂરિસ્ટ વિઝા અને 30 દિવસના જૂથ પ્રવાસી વિઝા શરૂ કરશે.
વેપાર 100 અબજ અમેરિકન ડોલર સુધી વધારવાનો વિચાર
રાષ્ટ્રપતિ પુતિને પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું કે બંને પક્ષો વાર્ષિક વેપારને વર્તમાન 64 અબજ ડોલરથી વધારીને 100 અબજ અમેરિકન ડોલર કરવા પર વિચાર કરી રહ્યા છે અને રશિયા ભારતની ઉર્જા જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે તેલ, ગેસ, કોલસા અને અન્ય તમામ આવશ્યક ચીજવસ્તુઓનો વિશ્વસનીય સપ્લાયર છે. તેમણે કહ્યું કે રશિયા ઝડપથી વિકસતી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા માટે ફ્યૂલનો અવિરત પુરવઠો ચાલુ રાખવા માટે તૈયાર છે.
આ પણ વાંચો – પીએમ મોદીએ કહ્યું – ભારત અને રશિયા વચ્ચેની મિત્રતા ધ્રુવ તારા જેવી અડગ
પુતિને સંકેત આપ્યો હતો કે રશિયા ભારતીય ઉત્પાદનો માટે તેના બજારને વધુ સરળ બનાવશે અને બંને પક્ષો નાના અને “મોડ્યુલર” પરમાણુ રિએક્ટર અને ફ્લોટિંગ પરમાણુ પાવર પ્લાન્ટના નિર્માણમાં સહયોગ કરવા માટે ઉત્સુક છે. તેમણે કહ્યું કે રશિયા ભારતને પરમાણુ તકનીકોના બિન-ઉર્જા ઉપયોગમાં પણ મદદ કરી શકે છે, ઉદાહરણ તરીકે દવા અને કૃષિમાં.
બંને દેશો વચ્ચે સંપર્ક વધારવો મુખ્ય પ્રાથમિકતા
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ જણાવ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચે સંપર્ક વધારવો એ મુખ્ય પ્રાથમિકતા છે. તેમણે કહ્યું કે અમે આઈએનએસટીસી, નોર્ધન સી રૂટ અને ચેન્નાઈ-વ્લાદિવોસ્તોક કોરિડોર પર નવા જોશ સાથે આગળ વધીશું. મને ખુશી છે કે હવે અમે ધ્રુવીય પાણીમાં ભારતીય સમુદ્રી નાવિકોને તાલીમ આપવા માટે સહયોગ કરીશું. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, આનાથી માત્ર આર્કટિકમાં અમારો સહયોગ મજબૂત થશે એટલું જ નહીં, પરંતુ ભારતના યુવાનો માટે રોજગારની નવી તકો પણ ઊભી થશે.
ઇન્ટરનેશનલ નોર્થ સાઉથ ટ્રાન્સપોર્ટ કોરિડોર (આઇએનએસટીસી) એ ભારત, ઇરાન, અફઘાનિસ્તાન, આર્મેનિયા, અઝરબૈજાન, રશિયા, મધ્ય એશિયા અને યુરોપ વચ્ચે માલની અવરજવર માટે 7,200 કિલોમીટર લાંબો ‘મલ્ટિ-મોડ’ ટ્રાન્સપોર્ટ પ્રોજેક્ટ છે.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે જહાજ નિર્માણનાં ક્ષેત્રમાં બંને પક્ષો વચ્ચે ગાઢ સહકારથી ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ કાર્યક્રમને મજબૂત થવાની સંભાવના છે. તેમણે ભારત-રશિયા સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે પુતિનની “અતૂટ પ્રતિબદ્ધતા” ની પણ પ્રશંસા કરી હતી. છેલ્લા અઢી દાયકાથી તેમણે (પુતિન) તેમના નેતૃત્વ અને દૂરંદેશીથી આ સંબંધોને પોષ્યા છે. તેમના નેતૃત્વએ દરેક સંજોગોમાં આપણા સંબંધોને નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચાડ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રીએ માનવ શ્રમિકોની અવરજવરને સરળ બનાવવા માટે બંને દેશો વચ્ચે થયેલી બે સમજૂતીઓનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે માનવબળની અવરજવર આપણા લોકોને જોડશે અને બંને દેશો માટે નવી તાકાત અને તકો ઊભી કરશે. મને ખુશી છે કે તેને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આજે બે કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે.
